Theo trang tin Hồng Kông Đông Phương (Dongfang) ngày 4/7, vào thời điểm quan hệ Trung – Mỹ đang ở trong tình trạng tồi tệ, PLA đang tiến hành cuộc tập trận kéo dài 5 ngày tại vùng biển của quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền Việt Nam kể từ ngày 1 đến 5/7; quân đội Mỹ đã bất ngờ đưa hai cụm tác chiến tàu sân bay đến Biển Đông để tổ chức các cuộc tập trận quân sự từ Thứ Bảy (4/7) - ngày Quốc khánh Hoa Kỳ. Điều này có nghĩa là hai nước sẽ hiếm khi tập trận cùng lúc trên Biển Đông. Phía Mỹ từ chối tiết lộ địa điểm cụ thể của cuộc diễn tập cặp đôi tàu sân bay, chỉ nhấn mạnh rằng cuộc tập trận của quân đội Mỹ không phải nhằm đáp trả Trung Quốc.
 |
|
Tàu USS Ronald Reagan (Ảnh: Getty).
|
Truyền thông Mỹ The Wall Street Journal ngày 3/7 cho biết Hải quân nước này đã cử hai biên đội tàu sân bay USS Ronald Reagan và USS Nimitz từ Biển Philippine đến Biển Đông để tiến hành cuộc tập trận quân sự lớn nhất ở Biển Đông trong những năm gần đây, thể hiện sự bất bình đối với việc Trung Quốc tăng cường bố trí quân sự trên Biển Đông. Hai tàu sân bay cùng bốn tàu chiến khác đã tham gia tập trận, bao gồm huấn luyện bay mọi điều kiện thời gian và thời tiết để kiểm tra khả năng tấn công của các loại máy bay trên tàu sân bay. Đây là lần đầu tiên quân đội Mỹ cùng lúc đưa cùng lúc hai tàu sân bay tới Biển Đông để tiến hành diễn tập kể từ năm 2014.
Đông Phương viết, quân đội hai nước Trung Quốc và Mỹ hiếm khi tổ chức các cuộc tập trận quân sự ở cùng khu vực trong cùng thời điểm. Trung Quốc và Mỹ đã bị ảnh hưởng bởi tranh chấp thương mại và dịch bệnh COVID-19, mối quan hệ gần đây ngày càng trở nên căng thẳng. Một quan chức Mỹ cho rằng cuộc tập trận của quân đội Mỹ lần này là nhằm thách thức các yêu sách lãnh thổ bất hợp pháp của Trung Quốc.
 |
|
Khu trục hạm Lục Bàn Thủy (514) của Trung Quốc tập trận trên Biển Đông (Ảnh: Dongfang).
|
Tuy nhiên, Joe Keiley, người phát ngôn của Hạm đội 7 Hải quân Hoa Kỳ, nói hai tàu sân bay đang thực hiện nhiệm vụ ở Biển Đông và Biển Philippines, nhấn mạnh rằng sự xuất hiện của chúng không nhằm vào bất kỳ sự kiện chính trị hay quốc tế nào, mà giúp ứng phó với tình hình trong khu vực.
Ông George Wikoff, chỉ huy biên đội USS Ronald Reagan khi trả lời phỏng vấn, cũng tuyên bố rằng mục đích của cuộc tập trận hải quân ở Biển Đông là nhằm gửi một thông điệp tới các đối tác và đồng minh rằng quân đội Hoa Kỳ cam kết duy trì an ninh và ổn định khu vực. Ông cũng nói rằng cuộc tập trận của quân đội Hoa Kỳ không nhằm đáp trả cuộc tập trận của quân đội Trung Quốc. Tuy nhiên, việc Bắc Kinh tăng cường bố trí phản ánh nhu cầu cần thiết phải có mặt quân đội Mỹ.
PLA cũng đang tiến hành diễn tập trên Biển Đông 5 ngày kể từ 1/7, quân đội Trung – Mỹ cùng lúc tập trận tại cùng khu vực là điều hiếm thấy. Khi được hỏi liệu ông có lo ngại điều gì khi cùng lúc tiến hành tập trận với Trung Quốc hay không? Ông Wikoff đáp, hy vọng mọi quốc gia hành xử một cách chuyên nghiệp trên biển.
 |
|
Tàu Trung Quốc diễn tập bắn hạm pháo trên biển (Ảnh Dongfang).
|
Cũng theo Đông Phương, mặt khác, các tàu khu trục Lục Bàn Thủy (514) và Bách Sắc (585) thuộc một chi đội tàu khu trục của hải quân Chiến khu phương Nam Trung Quốc, gần đây đã triển khai diễn tập bắn pháo hạm trên biển, tập trung vào việc giảm thiểu thời gian phản ứng của hạm pháo hải quân, nâng cao độ chính xác xạ kích, cải thiện hiệu quả bắn của hạm pháo trên biển. Đồng thời, lữ đoàn X không quân của Chiến khu phương Bắc cũng huấn luyện không chiến tự do để tăng cường năng lực thực chiến với sự tham gia của các máy bay J-10 do Trung Quốc sản xuất.
Trang web VOA của Mỹ ngày 4/7 viết, Hải quân Hoa Kỳ cho biết trong một tuyên bố rằng USS Nimitz và Reagan Hoa Kỳ đang tiến hành các hoạt động quân sự và tập trận quân sự ở Biển Đông để "hỗ trợ Ấn Độ-Thái Bình Dương tự do và cởi mở".
Tuyên bố không nêu rõ địa điểm chính xác của cuộc tập trận của Hải quân Hoa Kỳ ở Biển Đông. Biển Đông có chiều dài khoảng 1.500 km và bất chấp sự phản đối từ các nước láng giềng, Trung Quốc vẫn tuyên bố họ sở hữu 90% diện tích vùng biển này.
VOA cho biết, Bộ Quốc phòng Mỹ trong tuần này đã lên án cuộc tập trận của Trung Quốc ở Hoàng Sa là “phản tác dụng đói với nỗ lực làm giảm căng thẳng và duy trì sự ổn định”.
 |
|
Máy bay diễn tập cất cánh trên USS Nimitz (Ảnh: US Navy).
|
Trung Quốc hôm thứ Sáu đã bác bỏ những chỉ trích của Mỹ về cuộc tập trận và cho rằng Mỹ cần chịu trách nhiệm về sự gia tăng căng thẳng tình hình.
Tuần trước, Trung Quốc tuyên bố họ có kế hoạch tiến hành một cuộc tập trận kéo dài 5 ngày gần quần đảo Hoàng Sa từ ngày 1/7. Việt Nam và Philippines đã phê phán cuộc tập trận Trung Quốc và cảnh báo làm như vậy có thể tạo ra tình hình căng thẳng trong khu vực và ảnh hưởng đến quan hệ Bắc Kinh với các nước láng giềng.
Hoa Kỳ cáo buộc Trung Quốc muốn đe dọa những nước láng giềng châu Á muốn sử dụng trữ lượng dầu khí khổng lồ dưới đáy đại dương. Brunei, Malaysia, Philippines, Đài Loan và Việt Nam cũng tuyên bố chủ quyền đối với một phần của Biển Đông. Khối lượng thương mại hàng năm qua Biển Đông là khoảng 3 nghìn tỷ USD.
