Chính phủ Anh hiện đã lên kế hoạch tạo ra một loại hộ chiếu đặc biệt dành cho những người Hong Kong sở hữu hộ chiếu BNO nhằm tạo điều kiện cho nhóm người này trở thành công dân hoàn toàn của Anh.
Theo tuyên bố mà Văn phòng Đối ngoại, Thịnh vượng và Phát triển Anh đưa ra hôm 22/10, họ sẽ không hạn chế số lượng người sở hữu hộ chiếu BNO được tham gia kế hoạch mới, và người sở hữu hộ chiếu này sẽ bắt đầu được nộp đăng ký từ ngày 21/1/2021. Những người thân trong gia đình của người sở hữu hộ chiếu cũng sẽ đủ điều kiện để xin visa.
“Việc áp đặt luật an ninh quốc gia đối với Hong Kong đã đánh dấu sự xói mòn của quyền và quyền tự do của người dân thành phố này. Con đường mới dẫn tới nước Anh là một phần trong cam kết của chúng tôi đối với Hong Kong” – Andrew Heyn, quan chức lãnh sự Anh tại Hong Kong, nói.
Trong một buổi họp báo hôm 23/10, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên đã nhận được câu hỏi rằng liệu Bắc Kinh có đưa ra các biện pháp đáp trả với Anh hoặc ngăn chặn những người sở hữu BNO rời khỏi Hong Kong hay không.
“Chính phủ Trung Quốc đã nhiều lần nêu rõ quan điểm vững chắc về vấn đề này, nhưng phía Anh cứ khăng khăng can thiệp vào vấn đề của Hong Kong và vấn đề nội bộ của Trung Quốc. Họ chỉ đang tự lấy đá đặt lên chân mình” – ông Triệu Lập Kiên nói.
“Vì phía Anh đã phá vỡ các cam kết của họ, Chính phủ Trung Quốc sẽ cân nhắc về việc không công nhận hộ chiếu BNO như một tài liệu di chuyển hợp lệ, và có quyền được áp đặt thêm các biện pháp khác” – ông Triệu nói thêm.
Đưa ra phát biểu trên, ông Triệu đã nhắc tới một điều khoản mà trước khi Hong Kong được trao trả cho Trung Quốc vào năm 1997, Anh đã cam kết sẽ không trao quyền cư trú cho những người Trung Quốc sở hữu BNO ở Hong Kong.
Cựu Cục trưởng Cục Bảo an Hong Kong, Regina Ip Lau Suk-yee, trước đó nói rằng nếu Bộ Ngoại giao tiếp tục lựa chọn hành động này, Cơ quan Di trú của Hong Kong có thể sẽ chỉ thị các công ty hàng không ngừng bán vé cho những người sở hữu BNO.
Hành khách có thể bị cấm rời khỏi hoặc tới Hong Kong nếu sử dụng hộ chiếu này, mặc dù họ vẫn có thể làm vậy nếu sử dụng hộ chiếu Hong Kong hoặc Trung Quốc.
Trong một tuyên bố đưa ra hôm 23/10, một phát ngôn viên thuộc Bộ Ngoại giao văn phòng tại Hong Kong, nói ông “cực lực phản đối” quyết định của Anh.
“Chúng tôi kêu gọi phía Anh sửa sai ngay lập tức và ngừng thao túng chính trị, hành động giả nhân giả nghĩa” – người này nói – “Bằng việc đưa ra con đường mới này, Anh đã công khai phá vỡ cam kết của họ, can thiệp vào các vấn đề nội bọ của Trung Quốc và Hong Kong, vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế và những nguyên tắc cơ bản của quan hệ quốc tế”.
Trong hôm thứ Năm, Chính phủ Anh nói rằng họ đư ra quyết định mới là nhằm phản ứng trước việc Chính phủ Trung Quốc vi phạm Tuyên bố chung Trung – Anh, sau khi luật an ninh quốc gia làm hạn chế quyền và sự tự do của người Hong Kong, làm giảm mức độ tự trị của thành phố này.
Trước đó, hồi tháng 7, chính quyền Hong Kong đã lên tiếng phản đối quyết định của Anh ngừng thỏa thuận dẫn độ, và cáo buộc nước này “tiêu chuẩn kép”, can thiệp vào các vấn đề nội bộ của Trung Quốc, vi phạm luật pháp quốc tế.
Tuần trước, Phần Lan cũng tuyên bố ngừng thỏa thuận dẫn độ với Hong Kong.
