Phóng viên TTXVN tại Washington dẫn thông tin công bố trong ngày 2/2 cho biết kế hoạch ngân sách của Tổng thống Obama bao gồm nhiều khoản chi tiêu lớn dành cho cơ sở hạ tầng, quân đội và hoạt động nghiên cứu.
Theo một quan chức cấp cao, kế hoạch trên đặt mục tiêu giữ thâm hụt dưới 3% tổng sản lượng nội địa (GDP), mức mà các chuyên gia kinh tế đánh giá là bền vững.
Cụ thể, thâm hụt trong năm 2016 được ước tính vào khoảng 474 tỷ USD, tương đương 2,5% GDP, trong khi nợ chính phủ sẽ tương đương khoảng 75% GDP. Tính toán trên dựa trên giả định rằng nền kinh tế lớn nhất thế giới trong năm 2016 sẽ tăng trưởng ở mức 3,1%, với tỷ lệ thất nghiệp là 5,4% và lạm phát 1,4%.
Một nội dung nhiều khả năng cũng sẽ "gây chiến" giữa Chính quyền và Quốc hội là việc Tổng thống Obama đề xuất “lấp các lỗ hổng” trong bộ luật thuế của Mỹ, theo đó tìm cách áp đặt quy định thuế mới đối với nguồn thu từ nước ngoài của các doanh nghiệp Mỹ.
Tổng thống Obama đề nghị đánh thuế một lần 14% mỗi năm đối với khoản lợi nhuận hơn 2.100 tỷ USD mà các doanh nghiệp Mỹ đang lưu giữ ở nước ngoài để tránh phải nộp thuế.
Với quy định mới này, chính phủ liên bang sẽ thu được khoảng 238 tỷ USD để đầu tư vào chương trình xây dựng, sửa chữa và nâng cấp hệ thống đường cao tốc, cầu phà và các đầu mối giao thông quan trọng với tổng chi phí lên khoảng 478 tỷ USD trong 6 năm tới.
Giới chức cấp cao cũng cho biết chương trình ngân sách sẽ ưu tiên lợi ích của các gia đình trung lưu, tìm cách thu hẹp khoảng cách giàu nghèo giữa các tầng lớp xã hội. Bên cạnh đó, ông chủ Nhà Trắng cũng đề nghị nới lỏng các chương trình thắt chặt chi tiêu đối với ngân sách quốc phòng và các chương trình nội địa từ năm 2011 với mức tăng 7% mỗi năm.
Liên quan tới các khoản chi tiêu "đối ngoại", ngân sách cho năm 2016 sẽ bao gồm các khoản chi tiêu để "đối phó với các hành động gây hấn của Nga tại Đông Âu", trong đó một phần sẽ dành để hỗ trợ tăng cường an ninh tại các quốc gia "chịu áp lực lớn nhất từ Moskva."
Ngoài ra, ngân sách cũng sẽ cung cấp tài chính cho các hoạt động chống lại nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, khoảng 1 tỷ USD để hỗ trợ công tác quản lý tại Trung Mỹ và 14 tỷ USD cho củng cố an ninh mạng.
Mặc dù ủng hộ việc tăng chi tiêu quân đội, phe Cộng hòa, hiện đang chiếm đa số cả lưỡng viện Quốc hội, lên án kế hoạch tăng chi tiêu nội địa và cải cách thuế của Tổng thống Obama sẽ chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế trong khi không khắc phục được vấn đề lớn nhất là chi tiêu ngày một tăng cao của chính phủ.
Một quan chức cố vấn của Tổng thống Obama thừa nhận bản kế hoạch trên có ít cơ hội được thông qua tại Quốc hội song nhận định chính quyền hy vọng đây sẽ là cơ hội mở ra một tiến trình đối thoại hiệu quả về vấn đề ngân sách./.
