|
| Xe tăng của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ. Ankara không chỉ hậu thuẫn một vài nhóm phiến quân mà còn đổ quân trực tiếp tham chiến tại Syria |
Theo Al-Monitor, khi máy bay Thổ Nhĩ Kỳ không kích lực lượng Tự vệ nhân dân (YPG) của người Kurd ở Syria vào sáng 25/4 vừa qua, lực lượng đặc nhiệm của Mỹ lúc đó cũng ở gần khu vực bị tấn công. Hơn nữa, theo nguồn tin từ YPG, quân Mỹ chỉ cách đó vài dặm.
“Cuộc tấn công diễn ra chỉ sau chưa đầy một giờ kể từ lúc nhận được thông báo”, đại tá không quân Mỹ John Dorrian, phát ngôn viên của chiến dịch chống IS cho hay, “Chúng tôi không có đủ thời gian để đối phó, và lời cảnh báo này chắc chắn không phải là sự phối hợp hành động mà nước Mỹ mong đợi từ đối tác và đồng minh trong cuộc chiến chống IS”.
Ông Dorrian còn nói thêm rằng quân đội Mỹ không thể đối phó một cách hiệu quả vì lời cảnh báo quá mơ hồ và vội vàng.
Sau cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ, các phương tiện chiến đấu của Mỹ đã tiến tới biên giới Syria- Thổ Nhĩ Kỳ để ngăn chặn các cuộc đụng độ giữa quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và lực lượng YPG, nhân tố hiệu quả nhất trong Lực lượng dân chủ Syria (SDF) do Mỹ hậu thuẫn.
Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn tiếp tục đe dọa tấn công YPG. Vào ngày 3/5, cố vấn của tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ về vấn đề người Kurd, ông Ilnur Cevik thậm chí còn đi xa hơn khi tuyên bố rằng:
“Nếu họ (YPG) đi quá xa, lực lượng của chúng tôi sẽ không quan tâm liệu các phương tiện thiết giáp của Mỹ có ở đó hay không… Tên lửa của chúng tôi cũng có thể không may tấn công nhầm vào những phương tiện này”. “Nếu Mỹ hợp tác với YPG, bạn sẽ định làm gì?”, ông Cevik cật vấn.
Ông Erdogan càng nỗ lực khẳng định quyết tâm tiếp tục tấn công YPG. “Như tôi đã nói, chúng tôi sẽ tấn công lực lượng này vào nửa đêm mà không cần thông báo. Chắc chắn là như thế”, ông Erdogan phát biểu hôm 30/4, “Chúng tôi không tuyên bố kế hoạch trước để tạo thời gian chuẩn bị cho các tổ chức khủng bố. Chúng phải biết rằng quân đội Thổ Nhĩ Kỳ có thể tấn công bất kỳ lúc nào. Chúng mới là những kẻ phải sống trong sợ hãi, không phải chúng tôi”.
Trong khi cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ không làm tổn hại đến binh sĩ Mỹ, 5 dân quân người Kurd ở Iraq đã không may mắn như vậy. Không quân Thổ Nhĩ Kỳ đã hạ sát họ khi đang cố tấn công lực lượng của PKK ở khu vực Sinjar ở Iraq.
Nếu Ankara tiếp tục tấn công YPG ở Syria một cách bất ngờ và đơn phương thì nguy cơ giết nhầm lính đồng minh sẽ gia tăng. Thậm chí ngay cả khi phối hợp hành động, vẫn có nguy cơ xảy ra các sự cố bắn nhầm ở phạm vi gần, điển hình gần đây là vụ Mỹ ném bom nhầm khiến 18 chiến binh SDF thiệt mạng hồi giữa tháng 4.
Cuộc triển khai của lính đặc nhiệm Mỹ vào thành phố Manbij do SDF kiểm soát vào hồi đầu tháng 3/2017 cũng là hành động răn đe ngăn chặn kế hoạch tấn công thành phố này của Thổ Nhĩ Kỳ. Tóm lại, các cuộc không kích và pháo kích ở Syria sẽ làm gia tăng nguy cơ giết nhầm lính Mỹ.
Hiện nay, theo War sBoring, cả Mỹ và Nga đều đang đóng vai trò làm bên trọng tài ở Syria.
Nga ủng hộ tổng thống Syria Assad và đã tìm cách ngăn chặn các cuộc đụng độ giữa quân đội ủng hộ chính phủ và lực lượng người Kurd ở miền đông bắc Syria. Nga có mối quan hệ tốt với cả hai phía, do đó luôn phải đối phó nguy cơ hai phe đối đầu trên quy mô lớn.
Tương tự Mỹ cũng là đồng minh lâu dài của Thổ Nhĩ Kỳ, và cả hai nước đều là thành viên NATO. Do đó, Mỹ không được lợi gì nếu chiến tranh bùng nổ giữa Thổ và YPG- lực lượng được Mỹ hậu thuẫn và là đồng minh cốt cán của Mỹ trong cuộc chiến chống IS. Do đó, chính phủ Mỹ cũng đã tìm cách khuyến khích hai bên kiềm chế căng thẳng mỗi lần xảy ra đụng độ vũ trang.
Nhưng điều gì sẽ diễn ra nếu cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm vào YPG lại không may giết nhầm lính Mỹ ở Syria?
Nhìn vào lịch sử, hai cuộc tấn công nhầm trước đây vào tàu chiến của Mỹ có thể đưa ra câu trả lời cho câu hỏi này.
Vào tháng 5/1987, máy bay tấn công Super Etendar của Iraq đã tấn công vào tàu khu trục Stark của Mỹ ở Vịnh Ba Tư, khiến 37 thủy thủ thiệt mạng. Tổng thống Mỹ lúc bấy giờ là ông Ronald Reagan đã chấp nhận lời giải thích của Saddam Hussein là quân đội nước này không cố tình. Sau đó, Reagan còn hỗ trợ Iraq trong cuộc chiến với Iran. Vào thời điểm đó, các lãnh đạo đã giữ “cái đầu lạnh”.
“Chúng tôi chưa từng coi quân đội Iraq là kẻ thù,” ông Reagan phát biểu sau sự cố, “Họ không bao giờ là kẻ thù của nước Mỹ. Và đó là nửa đêm, do đó tầm nhìn xác định mục tiêu rất hạn chế. Họ đã phóng tên lửa theo chỉ dẫn của radar”.
20 năm trước đó, vào tháng 6/1967, trong cuộc chiến Ả Rập- Israel, máy bay chiến đấu của Israel cũng đã tấn công tàu gián điệp Liberty của Mỹ ở Địa Trung Hải, khiến 34 thủy thủ đoàn thiệt mạng. Tuy nhiên phía Israel đưa ra lời giải thích rằng họ xác định nhầm tàu Liberty của Mỹ thành tàu của Ai Cập.
Mỹ ngay lập tức đã phóng máy bay chiến đấu từ hai tàu sân bay America và Saratoga, nhưng sau đó đã yêu cầu máy bay quay trở về theo lệnh trực tiếp từ Lầu Năm Góc. Đại sứ Mỹ tại Cairo sau đó cho biết ông đã nhận được lời cảnh báo rằng cuộc tấn công sắp diễn ra, vì Nhà Trắng tin rằng Ai Cập là nước phải chịu trách nhiệm trước. Nhưng các báo cáo khác lại chỉ ra rằng Hạm đội 6 đã nghi ngờ chính quân đội Liên Xô đã thực hiện cuộc tấn công.
Trong bất kỳ trường hợp nào, sự nhầm lẫn sau sự cố tàu Liberty cũng là một lời nhắc nhở nguy cơ Mỹ nhận dạng nhầm cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ vào quân đội mình thành cuộc tấn công do chính phủ Syria hay Nga thực hiện.
Vào tháng 8/2016, máy bay chiến đấu của Syria đã nhắm mục tiêu vào lực lượng người Kurd ở thành phố Hasakah ở miền đông bắc vào lúc tình hình khá hỗn loạn. Và máy bay của quân đội Syria đã ném bom nhầm vào khu vực gần lực lượng đặc nhiệm của Mỹ. Ngay lập tức, Mỹ đã điều động chiến đấu cơ tàng hình F-22 Raptor bay tuần tiễu quanh khu vực này để ngăn Syria không thực hiện các cuộc tấn công tiếp theo.
Nếu các cuộc tấn công này đều vô tình khiến lính Mỹ thiệt mạng, Mỹ có thể sẽ đáp trả nhanh chóng một cách hết sức đáng sợ, theo lệnh của chính quyền. Và nếu một cuộc tấn công khác của Thổ Nhĩ Kỳ diễn ra mà không có lời cảnh báo và phối hợp phù hợp, khiến binh lính Mỹ thiệt mạng thì rất có thể sự cố hiểu nhầm đó sẽ khiến máy bay Mỹ trả đũa.
Sau cuộc tấn công 59 tên lửa Tomahawk vào căn cứ không quân al- Shayrat của Syria tối 6/4, máy bay quân đội Syria được cho là đã tập kết ở gần căn cứ không quân chính của Nga ở Syria để tránh nguy cơ bị tập kích. Điều này làm gia tăng nguy cơ Mỹ trả đũa vào quân đội Syria và có thể cuối cùng sẽ tấn công Nga.
Quân đội Mỹ đã chỉ trích cuộc tấn công của Ankara một cách nặng nề, trong khi chính Nhà Trắng lại im lặng trước sự cố này, ngay trước thềm cuộc viếng thăm của ông Erdogan tới Washington D.C. Tuy nhiên, WarIsBoring cho rằng Mỹ cần phải làm rõ với Thổ Nhĩ Kỳ rằng nếu Ankara tiếp tục tấn công mà không phối hợp hành động với Mỹ theo đúng quy trình, rất có thể sẽ xảy ra hậu quả khủng khiếp.
