Nêu lịch sử "cuộc bắt tay" với Oceanbank, ông Thăng cho hay có thỏa thuận với ông Hà Văn Thắm (chủ tịch HĐQT Oceanbank) về việc để Oceanbank tiếp nhận toàn bộ nhân sự của dự án thành lập ngân hàng Hồng Việt (ngân hàng ngành dầu khí).
Thỏa thuận này dựa trên tờ trình của Tổng giám đốc PVN, báo cáo tài chính của ông Nguyễn Xuân Sơn (Phó tổng giám đốc PVN) khi đó. Chủ trương góp vốn đã được bàn bạc nhiều tháng, được các lãnh đạo PVN đồng ý.
Khi tòa nêu báo cáo của cựu phó tổng giám đốc Nguyễn Ngọc Sự về tình hình hoạt động yếu kém của Oceanbank, ông Thăng nói "cũng biết" nhưng đánh giá vì Oceanbank như vậy nên PVN mới có cơ hội góp vốn.
Ông Thăng khai tự tin rằng với việc sự hợp tác chiến lược của PVN thì khả năng thanh khoản của Oceanbank sẽ tăng lên. "Việc góp vốn của PVN cũng như gả chồng cho một cô gái xinh đẹp. Nếu cô gái xinh đẹp chưa có chồng thì đương nhiên khác với cô gái xinh đẹp mà có chồng", ông Thăng ví von và cho rằng việc góp vốn là "hoàn toàn hợp lý".
"Tiền đề của việc góp vốn là sự đồng ý của Thủ tướng", ông Thăng khai và cho hay "nhớ có nhận chỉ đạo". Ngay sau đó, chủ tọa yêu cầu giải thích vì sao ông ra nghị quyết góp vốn lần đầu khi chưa có ý kiến của Thủ tướng? Ông Thăng đáp: Không có văn bản nào quy định phải báo cáo Thủ tướng trước khi ra nghị quyết. Còn với các quyết định chuyển tiền sau này đều có sự đồng ý của Thủ tướng.
Về công văn nhắc nhở của Bộ Tài chính, ông Thăng nói trong văn bản không thể hiện quan điểm của cơ quan này có đồng ý hay không mà chỉ nói chờ ý kiến của Thủ tướng. Ông Thăng cũng khẳng định PVN đã rà soát lại tình hình tài chính song không báo cáo do "không được yêu cầu".
Trước một vài câu hỏi, ông Thăng nói sự việc đã diễn ra hơn 10 năm nên không nhớ hết song một mực khẳng định "làm đúng chỉ đạo của Đảng, có sự đồng ý của Thủ tướng".
PVN khó thoái vốn tại Oceanbank
Ông Thăng khai khi đi công tác đã ủy quyền điều hành PVN cho ông Nguyễn Xuân Thắng. Trong thời gian này ông Thắng ký nghị quyết góp thêm 100 tỷ đồng vào Oceanbank, song không được sự ủy quyền của ông.
Theo dự toán năm 2011, PVN không có nguồn vốn 100 tỷ góp vào Oceanbank. Vì thế, ông không hay biết về việc này, nếu biết đã cho dừng lại.
Đối chất về lời khai này, ông Thắng khẳng định có báo cáo ông Thăng việc ký nghị quyết góp vốn.
Người làm chứng tên Thủy Tiên được tòa mời đối chất. Chị này khẳng định nghị quyết góp 100 tỷ vốn lần ba đã được chuyển đến thư ký ông Thăng là Bùi Hà Châu để chuyển tới ông này, còn lưu lại văn bản.
Thư ký Hà Châu trước tòa chiều nay thừa nhận có chuyển văn bản tới ông Thăng.
Trước câu hỏi "thấy sao về lời khai này?", ông Thăng không phủ nhận trách nhiệm của người đứng đầu song liên tục khẳng định không biết gì về lần góp vốn thứ ba. Theo ông, việc thoái vốn phải theo lộ trình. Hơn nữa khi biết luật không cho phép, ông có muốn cũng không được vì phải có sự đồng ý của Chính phủ. Ông nói việc thoái vốn như "trường bị quá tải học sinh muốn cắt giảm sĩ số".
Ông Nguyễn Xuân Sơn: Oceanbank làm ăn tốt
Bị cáo Nguyễn Xuân Sơn khai làm Phó tổng giám đốc PVN vào cuối năm 2010 và có ký hai văn bản về góp vốn. Lần góp vốn lần thứ ba, PVN không xin ý kiến Thủ tướng bởi hai lần trước đã được đồng ý và số tiền ở lần thứ ba cũng ít hơn.
Ông Sơn cho rằng Oceanbank kinh doanh tốt, có lãi cao, đây là lý do để PVN góp thêm vốn 100 tỷ đồng ở lần thứ ba. Điều này nâng tổng vốn PVN tại Oceanbank lên 800 tỷ, chiếm 20% vốn điều lệ ngân hàng này.
Khi tòa hỏi tỷ lệ 20% có sai không trong khi theo luật không được quá 15%, ông Sơn giải thích lòng vòng, cho rằng đã được Chính phủ cho phép.
“Lúc ký văn bản bị cáo không nghĩ có Luật tổ chức tín dụng (mới có hiệu lực) lại quy định mức góp vốn tối đa 15%", ông Sơn nói và cho rằng đó là thời điểm giao thoa nên có thể ông nhận thức pháp luật không đầy đủ.
Không phản đối cáo buộc song ông Sơn liên tục khẳng định "không làm trái" như cáo trạng quy kết. "PVN góp vốn trong lúc Oceanbank kinh doanh hiệu quả, thể hiện ở việc có năm được chia hai lần cổ tức. Mong HĐXX xem xét có tình có lý với hành vi cố ý làm trái của các bị cáo’, ông Sơn nói.
Theo cáo buộc, ông Thăng quyết định việc góp 800 tỷ vốn của PVN trong khi biết rõ năng lực yếu kém của Oceanbank; ký ban hành Nghị quyết thực hiện các lần góp vốn, bổ sung vốn góp khi chưa được sự đồng ý của Thủ tướng. Ông cũng không thực hiện theo yêu cầu của Bộ Tài chính để đảm bảo các điều kiện về góp vốn.Hậu quả, 800 tỷ đồng của PVN bị mất khi Oceanbank kinh doanh thua lỗ, mất vốn chủ sở hữu và Ngân hàng Nhà nước phải mua lại bắt buộc với giá 0 đồng.
Cơ quan tố tụng kết luận ông Thăng là người quyết định chủ trương, chỉ đạo việc thực hiện. Với tư cách là người đứng đầu PVN, ông có trách nhiệm bảo toàn vốn của PVN vì thế phải chịu trách nhiệm chính về số tiền thiệt hại 800 tỷ đồng góp vào Oceanbank.
