Obama “chọc tức” Nga trước khi gặp Putin

Tổng thống Mỹ Barack Obama hôm 24-9 đã đồng ý gặp mặt người đồng cấp Nga Vladimir Putin trong một cuộc họp mà Nhà Trắng miêu tả là “được yêu cầu nhiều lần”. Nhưng ông lại miêu tả nước Nga như một cường quốc khu vực có nền kinh tế nhỏ hơn Tây Ban Nha, chọc tức ông Putin và điện Kremlin.
Quan hệ Nga-Mỹ đang hết sức lạnh nhạt
Quan hệ Nga-Mỹ đang hết sức lạnh nhạt

Điện Kremlin và Nhà Trắng cho biết hai lãnh đạo sẽ có cuộc gặp đầu tiên bên lề cuộc họp của Liên Hiệp Quốc hôm 28-9. Vẫn có ý kiến trái chiều về việc cuộc gặp có tập trung vào vấn đề Syria và Ukraine hay không.

Thông báo của Nhà Trắng được đi kèm với những lời nhận xét không mấy tích cực về hình ảnh của tổng thống Putin và nước Nga, đồng thời nhấn mạnh sự mất lòng tin nghiêm trọng giữa hai cựu thù thời chiến tranh lạnh.

“Tổng thống đã quyết định rằng đây là thời điểm việc gặp mặt trực tiếp tổng thống Putin để xác định xem xét việc nâng cao các lợi ích của Mỹ” - người phát ngôn Nhà Trắng Josh Earnest cho biết.

Nhà Trắng và điện Kremlin bất đồng nghiêm trọng trong các vấn đề về Ukraine và Syria. Nga được xem là nhân vật đóng vai trò chính trong cuộc khủng hoảng tại hai điểm nóng trên.

Nhưng hai bên vẫn chưa thống nhất về việc cuộc gặp có tập trung vào vấn đề Syria và Ukraine hay các chủ đề ưu tiên trong cuộc đàm phán. Nhà Trắng nhấn mạnh cuộc gặp sẽ tập trung vào cuộc khủng hoảng Ukraine mà Nga bị cáo buộc hậu thuẫn lực lượng ly khai, dẫn tới các lệnh trừng phạt khiến kinh tế Nga lâm vào khó khăn.

Trong khi đó, Nga chủ yếu muốn tập trung vào tình hình Syria, khu vực Nga gần đây dồn dập tăng cường hiện diện quân sự với máy bay chiến đấu, xe tăng và các trang thiết bị quân sự khác nhằm hậu thuẫn chính quyền của tổng thống Bashar al-Assad. Phát ngôn viên của tổng thống Putin, Dmitry Peskov nói với báo chí: “Tất nhiên, chủ đề ưu tiên sẽ là Syria”. Khi được hỏi liệu khủng hoảng Ukraine có được đề cập hay không, ông Peskov nói: “Ồ, nếu thời gian cho phép”.

Ông Earnest cho biết tổng thống Obama sẽ không thể hiện “sự thù địch công khai” trong cuộc gặp với tổng thống Putin. Tuy nhiên, ông lại miêu tả nước Nga như một cường quốc khu vực có nền kinh tế nhỏ hơn một chút so với Tây Ban Nha. Bình luận trên chắc chắn sẽ chọc tức Putin và điện Kremlin.

Ông Earnest cũng cho biết việc Moscow nhanh chóng thông báo cuộc gặp với tổng thống Obama cho thấy họ đã “tuyệt vọng hơn”. “Công bằng mà nói, theo những yêu cầu lặp lại nhiều lần từ phía Nga, họ có vẻ mong muốn có một cuộc gặp với tổng thống Obama” - ông Earnest cho biết.

Trả lời phỏng vấn chương trình truyền hình CBS 6o phút, ông Putin cho biết ông tin rằng giải pháp duy nhất để chống chủ nghĩa khủng bố hoành hành tại Syria là củng cố sự hiệu quả của bộ máy chính quyền hiện tại. Ông cũng bác bỏ những chỉ trích gọi ông là "Sa hoàng" và nói rằng cái tên đó không phù hợp với ông.

Những cuộc gặp gần đây giữa hai nhà lãnh đạo Nga-Mỹ không lấy gì làm dễ chịu. Một cuộc diễn ra vào tháng 6/2013 cũng tập trung vào tình hình Syria dẫn tới kết quả một bức ảnh nổi tiếng cho thấy hai ông Obama và Putin cau có và xa cách.

Ông Earnest cho rằng ông Putin vẫn sử dụng ngôn ngữ cơ thể khi gặp thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hồi tuần này khi xuất hiện trên truyền hình Mỹ nhằm truyền đạt một hình ảnh đặc biệt và cố gắng gây ấn tượng ông là nhân vật quyền lực.

Mỹ cũng hy vọng thúc đẩy đàm phán chính trị về Syria tại phiên họp toàn thể Đại hội đồng Liên hợp quốc. Nhưng Washington lại không ủng hộ tuyên bố của Hội đồng Bảo an về chống chủ nghĩa khủng bố do Nga đề xuất do lo ngại sẽ gửi một thông điệp sai lầm tới các đối tác của Mỹ đang chiến đấu chống nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo tại Syria.

Theo Tuổi trẻ/Reuteurs