Tờ Tin tức Tham khảo Trung Quốc ngày 15 tháng 1 dẫn hãng tin Reuters Anh cho hay Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe ngày 14 tháng 1 đã có cuộc hội đàm với người đồng cấp nước chủ nhà Australia Malcolm Turnbull, hai bên đồng ý thông qua tổ chức huấn luyện và diễn tập quân sự liên hợp để làm sâu sắc quan hệ quốc phòng.
Chuyến thăm lần này của ông Shinzo Abe là chuyến thăm đầu tiên đến Australia kể từ khi ông Malcolm Turnbull nhậm chức Thủ tướng Australia vào cuối năm 2015, hơn nữa diễn ra trong thời điểm tình hình khu vực Biển Đông đang căng thẳng.
Tại cuộc họp báo chung ngày 14 tháng 1, ông Malcolm Turnbull cho biết: "Chúng tôi đã xác nhận cam kết kiên trì pháp trị, thương mại tự do và thị trường mở cửa ở khu vực".
Ông Shinzo Abe cho biết cục diện địa - chính trị khu vực ngày càng không có tính xác định làm cho quan hệ giữa Nhật Bản và Australia trở nên quan trọng chưa từng có.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe nói: "Điều quan trọng là bảo vệ và tăng cường tính vững chắc của trật tự quốc tế lấy tự do, cởi mở và quy tắc làm nền tảng".
Hai nhà lãnh đạo tuyên bố ký kết Hiệp định cung ứng dịch vụ hàng hóa, tăng cường hợp tác trên phương diện diễn tập, huấn luyện và hành động quân sự liên hợp. Dự tính, hiệp định này sẽ được hoàn tất vào cuối năm 2017.
Gần 9 tháng trước, Australia đã chọn Pháp chứ không phải Nhật Bản là nước thắng thầu đối với chương trình tàu ngầm thế hệ mới của họ. Mất đi hợp đồng có trị giá tới 40 tỷ USD này đã ảnh hưởng nghiêm trọng tới tham vọng của ông Shinzo Abe trong việc phát triển khả năng xuất khẩu quốc phòng của Nhật Bản.
Nhật Bản và Australia đều tìm cách bảo vệ lợi ích chiến lược và thương mại của mình ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, đặc biệt là trong thời điểm Trung Quốc ngày càng cứng rắn ở Biển Đông. Ngày 14 tháng 1, hai nhà lãnh đạo đã tái khẳng định tầm quan trọng của liên minh an ninh giữa họ với Mỹ.
Ngoài ra, theo hãng tin Kyodo Nhật Bản ngày 14 tháng 1, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe chiều cùng ngày đã tổ chức hội đàm với Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull, đạt được nhất trí về việc ba nước Nhật - Mỹ - Australia sẽ "hợp tác vững chắc" sau khi ông Donald Trump bước vào Nhà Trắng Mỹ (ngày 20 tháng 1 năm 2017).
Cuộc hội đàm còn xác nhận sẽ nỗ lực để Hiệp định quan hệ đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) sớm có hiệu lực, nhấn mạnh ý nghĩa của TPP đối với ông Donald Trump - người tuyên bố xem xét rút khỏi TPP.
Ngoài ra, hai nước Nhật Bản và Australia đã ký kết phiên bản sửa đổi của Hiệp định cung ứng dịch vụ hàng hóa - hiệp định này sẽ thúc đẩy hợp tác quốc phòng, có khả năng cung cấp đạn dược cho nhau.
Động thái này đã thể hiện lãnh đạo hai nước này đã cân nhắc đến sự trỗi dậy của Trung Quốc, đưa ra lời kêu gọi đối với ông Donald Trump, chỉ ra tính cần thiết của việc Mỹ can dự khu vực châu Á - Thái Bình Dương, hơn nữa thương mại tự do cũng rất quan trọng.
Cuộc hội đàm còn xác nhận sẽ tiếp tục làm sâu sắc "quan hệ đối tác chiến lược đặc biệt" giữa hai nước Nhật Bản và Australia - một mối quan hệ gần như là "quan hệ đồng minh".
Nhà lãnh đạo Nhật Bản và Australia xác nhận sẽ thúc đẩy tham vấn trong lĩnh vực quốc phòng, tranh thủ trong năm ký kết hiệp định tạo thuận lợi cho các cuộc tập trận chung.
Liên quan đến quan hệ với Mỹ, hai bên có kế hoạch lấy đồng minh Nhật - Mỹ, Mỹ - Australia làm trục chính, thúc đẩy trao đổi ý kiến giữa ba nước trở nên tích cực hơn. Về TPP, hai bên cho biết "sẽ sử dụng mọi cơ hội, kiên trì nhấn mạnh ý nghĩa và giá trị của nó".
Căn cứ vào Hiệp định cung ứng dịch vụ hàng hóa sau khi sửa đổi, Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản hiện nay có thể cung cấp đạn dược cho Quân đội Australia để ứng phó với tình hình được cho là "có ảnh hưởng quan trọng đối với hòa bình và an ninh của Nhật Bản".
Hiệp định cung ứng dịch vụ hàng hóa giữa Nhật Bản - Australia có hiệu lực vào năm 2013 - hiệp định này không bao gồm nội dung cung cấp vũ khí và đạn dược.
