Giám đốc công ty đóng tàu Sevmash Mikhail Budnichenko nói với hãng thông tấn TASS rằng lễ hạ thủy tàu Novosibrisk, tàu ngầm lớp Yasen-M thứ hai của Nga, được tổ chức trong ngày 25.12. Ông Budnichenko thêm rằng sẽ có thêm 2 tàu ngầm cùng lớp đi vào hoạt động trong năm 2020, nhân dịp kỷ niệm ngày chiến thắng Phát xít Đức trong Thế chiến II, một phần trong hợp đồng ký vào mùa Hè năm 2019.
Yasen-M là lớp được cải tiến nhằm thu hẹp khoảng cách kỹ thuật 16 năm giữa tàu lớp Yasen đầu tiên được bàn giao - Severodvinsk - và tàu Kazan.
Theo hãng thông tấn TASS, Novosibirsk là "tàu ngầm đầu tiên được sản xuất hàng loạt trong dự án 885M Yasen-M" được hạ thủy, dù cho Kazan - tàu đầu tiên thuộc lớp Yasen-M - đã đi vào hoạt động từ năm 2017 và hiện đang trải qua nhiều cuộc thử nghiệm để bàn giao cho Hải quân Nga vào tháng 12/2020.
Có 2 yếu tố đáng chú ý về sự không nhất quán này. Thứ nhất, hiện vẫn còn một số tranh cãi về việc liệu Kazan có được xem là đơn vị tàu lớp Yasen-M được sản xuất hàng loạt, hay chỉ là một con tàu kết nối kỹ thuật giữa tàu Severodvinsk và các tàu lớp Yasen-M hiện tại mà bắt đầu là tàu Novosibirsk? Thứ hai, Novosibirsk được bàn giao trước cả tàu Kazan - hiện vẫn đang chạy thử nghiệm nhằm phát hiện thêm "lỗi thiết kế" trong hệ thống điều khiển phức tạp của nó.
Hiện quy mô thực sự của gói nâng cấp Yasen-M vẫn chưa được công bố, và nó có thể bao gồm tới 8 mẫu tàu khác nhau dự kiến sẽ được sản xuất trong thập kỷ tới. Tuy nhiên, theo giới chuyên gia, các mẫu tàu sắp ra mắt sẽ được nâng cấp để giúp giảm độ ồn, hệ thống điện tử hiện đại hơn, thân tàu ngắn hơn và tải được nhiều vũ khí hơn.
 |
|
Novosibirsk là con tàu thứ hai lớp Yasen-M được hạ thủy (Ảnh: Getty)
|
Tàu ngầm lớp Yasen-M có lượng giãn nước 13.800 tấn, có khả năng hoạt động ở độ sâu 520 m, tốc độ dưới nước là 31 hải lý/giờ với thủy thủ đoàn 64 người và hoạt động được trong 100 ngày liên tục. Chiến hạm được cho là có thể dễ dàng tiếp cận bờ biển phía đông nước Mỹ.
Mỗi tàu được trang bị 8 ống phóng thẳng đứng với 32 tên lửa chống hạm P-800 Oniks hoặc 40 tên lửa hành trình 3M-54 Kalibr, cùng ống phóng ngư lôi 533 mm. Số vũ khí trên cho phép tàu ngầm lớp Yasen-M một mình đương đầu với cả biên đội tàu chiến đối phương.
Các tàu lớp Yasen-M trong tương lai có thể được trang bị tên lửa hành trình Kalibr-M, có tầm bắn khoảng 4.500 km, tức gần gấp đôi so với tầm bắn của tên lửa hành trình truyền thống 3M14 "Kalibr".
Tàu ngầm lớp Yasen-M được cho là có khả năng chiến đấu tương đương với các tàu ngầm tấn công chớp nhoáng lớp Virginia của Mỹ. Tuy nhiên, có một điểm mà Yasen-M vượt trội hơn: Tỷ lệ giữa hiệu suất và giá thành. Một đơn vị tàu Yasen-M có giá không quá 50 tỷ Rúp (tức 1,6 tỷ USD), trong khi giá trung bình của một tàu ngầm lớp Virginia của Mỹ có giá tới 2,8 tỷ USD.
Xét về một số mặt thì đây là một chiến thắng rõ ràng của Yasen-M, mặc dù ngân sách của Hải quân Nga ít hơn nhiều so với Hải quân Mỹ. Thêm vào đó, cái giá 1,6 tỷ USD cho mỗi chiếc tàu ngầm lớp Yasen-M sẽ là mức giá cạnh tranh đối với thị trường toàn cầu.
Tuy nhiên, với ngân sách dành cho quốc phòng của Nga (khoảng 70-80 tỷ USD) không lớn như của Mỹ, nên Bộ Quốc phòng Nga đang đau đầu cân nhắc xem nên tập trung nguồn lực phát triển lớp Yasen-M hay lớp Borei-A - dòn tàu ngầm tên lửa đạn đạo chiến lược chỉ có giá khoảng 700-800 triệu USD mỗi đơn vị.
Ban đầu có nhiều dự đoán cho rằng dự án phát triển lớp Yasen-M cuối cùng sẽ bị hủy do các vấn đề về tài chính, nhưng Bộ Quốc phòng Nga sau đó vì tự tin vào khả năng của Yasen-M nên hồi đầu năm nay đã ra quyết định sẽ nâng tổng số tàu lớp Yasen-M từ 6 lên 8 chiếc.
Trong suốt vài thập kỷ qua, việc phát triển tàu ngầm tấn công trước đây vốn không được xem trọng như các dự án hải quân đầy tham vọng khác của Nga; tuy nhiên giờ Moscow đang gửi đi tín hiệu rõ ràng rằng họ quyết tâm hoàn thiện tàu ngầm lớp Yasen-M.
