Theo trang tin Hồng Kông Dongfang (Đông Phương), các cơ quan truyền thông Mỹ hôm nay (27/7) dẫn lời quan chức nắm rõ vấn đề nói rằng Washington lo ngại rằng nếu Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi thăm Đài Loan, Trung Quốc đại lục sẽ tấn công chuyên cơ của bà và Lầu Năm Góc đang lên kế hoạch ứng phó để đảm bảo an toàn cho bà trên mặt đất và trên không. Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mark Milley cho biết, nếu bà Pelosi quyết định đến thăm Đài Loan và tìm kiếm sự hỗ trợ quân sự, quân đội Mỹ sẽ thực hiện các hành động cần thiết để bảo vệ bà.
Quan chức giấu tên nói với hãng tin AP rằng hiện vẫn không biết chắc liệu bà Pelosi có đến thăm Đài Loan hay không, nếu bà tiến hành chuyến thăm, quân đội Mỹ sẽ tăng cường các hoạt động của binh lính và khí tài quân sự ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương; rất có thể huy động máy bay chiến đấu, tàu chiến, trinh sát và các hệ thống quân sự khác, cung cấp sự bảo vệ toàn diện trong thời gian bà đến, ở lại và rời khỏi Đài Loan.
 |
Ông Milley: nếu bà Pelosi yêu cầu sự hỗ trợ quân sự, quân đội sẽ làm những gì cần thiết để đảm bảo an toàn chuyến đi (Ảnh: Dongfang). |
Quan chức này cũng chỉ ra rằng cần phải thiết lập một vùng đệm ở gần bà Pelosi và chiếc chuyên cơ. Quân đội Mỹ đã bố trí sẵn một lực lượng khá lớn trong khu vực, bất cứ nguy cơ an ninh leo thang nào cũng sẽ do lực lượng hiện có chịu trách nhiệm lo liệu. Quân đội Mỹ cũng chuẩn bị sẵn sàng để đối phó với mọi tình huống bất trắc trên không hoặc trên bộ, đồng thời cần bố trí chu đáo khả năng cứu hộ gần Đài Loan, có thể huy động máy bay trực thăng hoặc hạm tàu của Mỹ trong khu vực.
Khi được hỏi về kế hoạch quân sự bảo vệ chuyến thăm của bà Pelosi, tướng Mark Milley, Chủ tịch Hội đồng TMT liên quân Mỹ cho biết hiện còn quá sớm để thảo luận về bất kỳ hành trình cụ thể nào; nếu bà Pelosi hoặc bất cứ ai quyết định và yêu cầu sự hỗ trợ quân sự, quân đội sẽ làm những gì cần thiết để đảm bảo an toàn chuyến đi.
Các quan chức nói, khả năng máy bay của Quân đội Trung Quốc (PLA) đánh chặn hoặc phô diễn vũ lực làm dấy lên lo ngại khiến các máy bay quân sự và các khí tài quân sự khác của Mỹ cần ở trong tình trạng báo động gần Đài Loan. Mỹ nghi ngờ liệu Trung Quốc đại lục có hành động trực tiếp hay cố gắng ngăn chặn chuyến đi của bà Pelosi hay không, nhưng không thể loại trừ việc Trung Quốc sẽ gia tăng số lượng máy bay quân sự bay vào không phận của Đài Loan và tàu chiến đi qua eo biển Đài Loan, hoặc phô diễn sức mạnh của họ ở các nơi khác trong khu vực.
Về phía Trung Quốc, theo CCTV (Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc), tại cuộc họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao Trung Quốc vừa tổ chức chiều nay (27/7), khi một phóng viên đặt câu hỏi: “Có quan chức Mỹ cho biết nếu Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi thăm Đài Loan, quân đội Mỹ sẽ tăng cường các hoạt động quân sự ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, kể cả máy bay chiến đấu, Trung Quốc phản ứng như thế nào về điều này?”.
Ông Triệu Lập Kiên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã trả lời: “Chúng tôi đã nhiều lần tuyên bố lập trường nghiêm khắc của mình là kiên quyết phản đối chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Pelosi. Nếu Mỹ cứ làm theo ý mình và thách thức lằn ranh cuối cùng của Trung Quốc, họ tất sẽ bị kiên quyết phản kích và Mỹ phải gánh chịu hoàn toàn mọi hậu quả phát sinh từ đó.”
 |
Người phát ngôn BQP Trung Quốc Đàm Khắc Phi: Quân đội Trung Quốc sẽ quyết không ngồi yên, sẽ thực hiện các biện pháp mạnh mẽ...(Ảnh: CCTV). |
Theo CCTV, trước đó, chiều ngày 26/7, ông Đàm Khắc Phi (Tan Kefei), người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc cũng đã trả lời câu hỏi của phóng viên về chuyến thăm dự kiến của Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi tới Đài Loan.
Phóng viên hỏi: “Trước chuyến thăm dự kiến của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi tới Đài Loan, một số cơ quan truyền thông nói rằng Trung Quốc có thể đáp trả bằng quân sự. Xin hỏi Quân đội Trung Quốc có bình luận gì về tin này?”.
Ông Đàm Khắc Phi trả lời: “Về chuyến thăm dự kiến của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi tới Đài Loan, Trung Quốc trước đây đã nhiều lần tuyên bố kiên quyết phản đối. Với tư cách là ‘nhân vật số ba’ của chính phủ Mỹ, nếu Chủ tịch Hạ viện Pelosi thăm Đài Loan sẽ vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc ‘một Trung Quốc’ và ba bản thông cáo chung Trung-Mỹ, gây nguy hiểm nghiêm trọng đến chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Trung Quốc, đồng thời phá hoại nghiêm trọng nền tảng chính trị của quan hệ Trung - Mỹ, gây tổn hại cực kỳ nghiêm trọng đến quan hệ giữa Trung Quốc với Mỹ và giữa quân đội hai nước, dẫn đến căng thẳng ở eo biển Đài Loan leo thang thêm”.
Ông Đàm Khắc Phi nhấn mạnh: “Trung Quốc yêu cầu phía Mỹ có những hành động cụ thể để thực hiện cam kết không ủng hộ ‘Đài Loan độc lập’ và không thu xếp để bà Pelosi thăm Đài Loan. Nếu Mỹ cứ bất chấp, làm theo ý mình, quân đội Trung Quốc sẽ quyết không ngồi yên, tất sẽ thực hiện các biện pháp mạnh mẽ để làm thất bại mọi sự can thiệp của thế lực bên ngoài và các âm mưu ly khai nhằm tìm kiếm ‘Đài Loan độc lập’, kiên quyết bảo vệ chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ.”
Sau khi người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc đưa ra tuyên bố cứng rắn trên đây, vào tối cùng ngày 26/7, ông Hồ Tích Tiến (Hu Xijin), cựu Tổng biên tập của Thời báo Hoàn cầu của nhà nước Trung Quốc – một người có ảnh hưởng lớn trong dư luận Trung Quốc đã đăng một bài đăng trên mạng xã hội Weibo của Trung Quốc, hưởng ứng phát biểu của ông Đàm Khắc Phi.
Hồ Tích Tiến cho rằng chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi sẽ tạo thành một "biến cố trọng đại" đối với tình hình ở eo biển Đài Loan. Phản ứng mạnh mẽ của PLA phù hợp với dự đoán của cộng đồng quốc tế, và việc PLA đưa máy bay chiến đấu tới Đài Loan càng "có cớ xuất quân".
Hồ Tích Tiến viết ông hy vọng các máy bay chiến đấu của PLA khi đó sẽ thực hiện một cuộc “bay hộ tống tuyệt vời" và bay tới vùng trời đảo Đài Loan cùng với máy bay của bà Pelosi, tạo ra tiền lệ lớn cho các máy bay chiến đấu của PLA bay tuần tra trên không phận Đài Loan.
Ông nói rằng các máy bay chiến đấu của PLA sớm muộn gì cũng sẽ bay tới không phận Đài Loan, "đây là một hành động hợp lý và chính đáng để tuyên bố chủ quyền đối với Đài Loan". Để thực hiện bước này cần phải có cơ hội. Nó sẽ khiến cộng đồng quốc tế hiểu rõ hơn rằng những gì Trung Quốc đại lục đang làm không phải là "khiêu khích", mà là “một bước tiến hợp lý."
Hồ Tích Tiến viết, ông ta không cổ vũ phát động chiến tranh, nhưng "lần này, chúng ta phải chuẩn bị cho một cuộc chơi bài toàn diện. Nếu họ dám đi một bước nhỏ, chúng ta sẽ tiến một bước lớn để kiên quyết áp đảo sự kiêu ngạo của Mỹ và Đài Loan liên tục gia tăng các hành động khiêu khích”. Ông cũng cho rằng quân đội Đài Loan sẽ không dám nổ súng vào các chiến đấu cơ của PLA đang “bay hộ tống” máy bay của bà Pelosi.
 |
Thượng nghị sỹ Mitch McConnell: nếu bà Pelosi không đến Đài Loan vì Bắc Kinh đe dọa, đồng nghĩa với việc mang lại chiến thắng cho Trung Quốc (Ảnh: Deutsche Welle). |
Theo The Hill – cơ quan truyền thông của Quốc hội Mỹ, người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng (National Security Council) John Kirby hôm thứ Ba (26/7) cho biết bà Pelosi chưa chính thức thông báo về việc liệu bà có đến thăm Đài Loan hay không, đồng thời Mỹ hiện nay cũng không thay đổi chính sách; việc Trung Quốc leo thang các phát ngôn về khả năng chuyến thăm của bà "rõ ràng là không hữu ích và cũng không cần thiết."
Đồng thời, Thượng nghị sỹ Mitch McConnell, lãnh đạo phe thiểu số trong Thượng viện Mỹ khi được hỏi về vấn đề này tại một cuộc họp báo của Thượng viện vào ngày 26/7 đã trả lời: “Nếu bà Pelosi không đến Đài Loan vì lý do này, đồng nghĩa với việc mang lại chiến thắng cho Trung Quốc.”
Theo tin của hãng NBC ngày 27/7, cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa ở Mỹ đang có sự đồng thuận và bày tỏ sự ủng hộ đối với chuyến thăm Đài Loan có thể diễn ra của bà Pelosi. Bản tin của NBCchỉ ra rằng chuyến thăm Đài Loan có thể diễn ra của bà Pelosi đã "tạo ra một sự rạn nứt hiếm có trong nội bộ đảng Dân chủ" giữa bà Pelosi và các quan chức chính quyền Biden có thái độ thận trọng với việc leo thang căng thẳng với Trung Quốc, nhưng nó cũng tạo ra sự đoàn kết lưỡng đảng trong Quốc hội Mỹ.
