Ngoại trưởng Pompeo đã công khai chỉ trích các hành động "đe dọa" của Trung Quốc đối với các nước láng giềng Đông Nam Á trong tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông cùng dự án xây dựng đập trên sông Mekong. Các phát ngôn mà ông đưa ra cho thấy rõ bất đồng sâu sắc giữa Mỹ và Trung Quốc tại diễn đàn an ninh ASEAN được tổ chức tại Bangkok, Thái Lan.
Sau cuộc gặp với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị, ông Pompeo nói rằng cả hai nước đều muốn cải thiện quan hệ song phương vốn đã trở nên lạnh nhạt do hàng loạt các vấn đề, từ thương mại, việc Mỹ áp lệnh trừng phạt với Tập đoàn Huawei, vấn đề Đài Loan cho tới Biển Đông...
"Chúng tôi đang làm việc với họ trên nhiều mặt trận" - ông Pompeo nói - "Nhưng chúng tôi cũng rất thành thực khi nói về nhiều lĩnh vực mà chúng tôi hy vọng rằng Trung Quốc sẽ ứng xử theo cách khác đi so với hiện nay".
Trước đó, Ngoại trưởng Vương Nghị đã đưa ra giọng điệu hòa giải hơn, nói rằng ông và ông Pompeo đã thảo luận về nhiều biện pháp giúp cải thiện mối quan hệ Mỹ-Trung.
"Có thể có nhiều vấn đề xảy ra ở nhiều thời điểm giữa Trung Quốc và Mỹ, nhưng bất chấp các vấn đề này, điều quan trọng là cả hai bên cùng ngồi xuống và thảo luận trực diện với nhau" - ông Vương nói sau cuộc họp kéo dài khoảng 30 phút.
Các nhà đàm phán của Mỹ và Trung Quốc đã kết thúc một vòng đối thoại thương mại tổ chức tại thành phố Thượng Hải trong hôm thứ Tư tuần này, với rất ít tín hiệu cho thấy triển vọng nhưng thỏa thuận sẽ tổ chức thêm cuộc gặp vào tháng 9 tới, kéo dài "lệnh ngừng bắn" thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Tại Bangkok, ông Pompeo nói rằng ông đã kêu gọi các đồng minh trong khu vực lên tiếng chóng lại hành động đe dọa của Trung Quốc trên Biển Đông và trước đó còn nói rằng dự án xây dựng đập của Trung Quốc trên thượng nguồn sông Mekong đã gây ra tình trạng mực nước thấp kỷ lục ở các nước Đông Nam Á nằm ở hạ nguồn con sông.
Nhưng ngay sau cuộc họp với người đồng cấp Trung Quốc, ông Pempeo cũng cố gắng vẽ ra một viễn cảnh tốt đẹp hơn, viết trên Twitter rằng ông đã trao đổi quan điểm với phía Trung Quốc về mối quan hệ giữa hai nước, vấn đề Triều Tiên cùng nhiều đề tài khác.
"Chúng tôi sẵn sàng hợp tác với phía Trung Quốc, nếu nó giúp tăng cường các lợi ích của Mỹ" - ông Pompeo nói.
Tuy nhiên, khi xuất hiện cùng với đối tác Thái Lan sau đó, ông Pompeo đã nhắc lại các quan điểm chính của Mỹ trong nhiều vấn đề nóng hổi, trong đó có vấn đề người thiểu số Rohingya ở Myanmar, căng thẳng gia tăng với Iran.
Ông Pompeo nói rằng ông kêu gọi các đồng minh "duy trì các đòn trừng phạt nhằm vào Triều Tiên, lên tiếng chỉ trích hành động đe dọa của Trung Quốc trên Biển Đông, lên tiếng vì sự trở về an toàn của người Rohingya, và đối diện với sự hung hăng của Iran".
Ông thêm rằng Mỹ luôn sẵn sàng khởi động lại các vòng đàm phán về giải giáp hạt nhân, dù cho Triều Tiên liên tiếp thử nghiệm tên lửa trong những ngày gần đây.
Theo Reuters