Trong hôm 8/1 vừa qua, Iran đã tung đòn trả thù cho cái chết của tướng Soleimani bằng cách phóng hàng loạt tên lửa nhằm vào 2 căn cứ quân sự có binh sĩ Mỹ đồn trú ở Iraq. Tổng thống Mỹ Donald Trump nói rằng không có công dân Mỹ bị thương trong vụ việc, xua tan sự lo lắng rằng cái chết của Soleimani cùng đòn thù của Iran có thể làm bùng phát một cuộc xung đột diện rộng ở Trung Đông.
Trong một bức thử gửi Hội đồng Bảo an LHQ, Đại sứ Mỹ Kelly Craft nói rằng Mỹ “sẵn sàng tham gia vào các vòng đàm phán nghiêm túc với Iran mà không cần điều kiện gì, với mục tiêu là ngăn chặn khả năng gây tổn hại tới hòa bình và an ninh quốc tế”.
Theo bức thư mà Đại sứ Mỹ tại LHQ gửi đi, vụ sát hại tướng Soleimani ở Baghdad, Iraq hôm thứ Sáu tuần trước là phù hợp theo Điều 51 của Hiến chương LHQ, thêm rằng “Mỹ sẵn sàng có thêm nhiều hành động khác trong khu vực nếu cần thiết, để bảo vệ công dân cũng như các lợi ích của mình”.
Theo Điều 51 của Hiến chương LHQ, các quốc gia được yêu cầu “lập tức báo cáo” trước Hội đồng Bảo an gồm 15 thành viên về bất cứ biện pháp nào mà họ áp dụng trong lúc thực thi quyền tự vệ. Mỹ trước đây từng sử dụng Điều 51 để biện minh cho việc mở chiến dịch quân sự chống phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng của họ ở Syria vào năm 2014.
Bà Craft nói rằng cái chết của tướng Soleimani cùng các cuộc không kích mà Mỹ thực hiện ở Iraq và Syria vào ngày 29/12/2019 nhằm vào một nhóm vũ trang mà Iran hậu thuẫn “là nhằm phản ứng trước hàng loạt các vụ tấn công vũ trang trong những tháng qua mà nước Cộng hòa Hồi giáo Iran và các nhóm vũ trang mà Iran hậu thuẫn thực hiện nhằm vào lực lượng, lợi ích của Mỹ ở Trung Đông”.
Bà nói mục tiêu của Mỹ là ngăn chặn Iran thực hiện hoặc hỗ trợ các cuộc tấn công, làm suy giảm khả năng thực hiện các vụ tấn công của Iran.
Phía Iran, trong khi đó, cũng biện minh cho hành động của mình dựa trên Điều 51 của Hiến chương LHQ trong một bức thư gửi tới Hội đồng Bảo an hôm thứ Tư vừa qua. Các nhà ngoại giao cho hay, bức thư của Iran được gửi tới trước bức thư của Mỹ.
Đại sứ Iran tại LHQ Majid Takht Ravanchi viết rằng Tehran “không tìm cách làm tăng căng thẳng hay một cuộc chiến” sau khi thực hiện quyền tự vệ của mình bằng việc thực hiện một “phản ứng quân sự phù hợp và có tính toán nhằm vào một căn cứ không quân Mỹ ở Iraq”.
“Chiến dịch đó nhằm vào các mục tiêu quân sự một cách chính xác, bởi vậy không gây tổn thất sinh mạng thường dân hay các tài sản dân sự trong khu vực” – ông Ravanchi viết.
“Cảnh báo nghiêm túc về chủ nghĩa phiêu lưu quân sự nhằm vào hành động trên, Iran tuyên bố rằng sẽ tiếp tục bảo vệ người dân, chủ quyền, sự đoàn kết và sự toàn vẹn lãnh thổ trước mọi sự hung hăng – theo cách phù hợp với luật pháp quốc tế” – ông Ravanchi viết thêm.
