|
| Tiếng vỗ tay dưới chân kim tự tháp của người Maya gây ra một tiếng vang gần giống với tiếng chim hót (Ảnh: OC) |
Đền Kukulkan là một trong những công trình kiến trúc trực quan ấn tượng nhất ở Chichen Itza, nhưng có lẽ đặc điểm gây tò mò nhất của nó nằm ở âm thanh chứ không phải hình ảnh. Tiếng vỗ tay dưới chân kim tự tháp của người Maya gây ra một tiếng vang gần giống với tiếng chim hót. Thực hiện lặp đi lặp lại nhiều lần hoặc theo một nhóm, âm thanh dội lại nghe sẽ giống như một điệp khúc của những tiếng kêu ma quái vọng xuống các bậc thang trong kiến trúc ấn tượng này.
Đó là một trong những thủ thuật mà các hướng dẫn viên du lịch thường sử dụng để gây ấn tượng với du khách, dẫu vậy, nó vẫn không phải là một mánh lới quảng cáo. Các chuyên gia âm thanh đã bị tiếng vọng Chichen Itza làm “mê hoặc” kể từ khi nó được ghi lại bởi một kỹ sư âm thanh vào những năm cuối thập niên 90. Nhưng cho đến hiện tại, không một ai có thể chứng minh rằng các kiến trúc sư của kim tự tháp đã thiết kế nó với một tiếng vang cụ thể có chủ đích hay đó là tình cờ?
Tiếng vọng Chichen Itza đã trở thành một trong những chủ đề được thảo luận sôi nổi nhất của các chuyên gia âm thanh vào năm 1998, sau khi nó được ghi lại bởi kỹ sư âm thanh David Lubman ở trụ sở California. Anh ta đã mô tả tiếng vỗ tay ở chân kim tự tháp Kukulkan như là một âm thanh rõ rệt của tiếng chim kêu. Sự tường thuật của David đã truyền cảm hứng cho các chuyên gia âm thanh khác đến thăm địa điểm của người Maya và tự mình trải nghiệm âm thanh này. Một số người khác thậm chí còn bắt tay vào nghiên cứu nó.
Nico Declercq - một chuyên gia âm thanh tại Đại học Ghent (Bỉ) - là một trong số nhiều nhà khoa học đã mạo hiểm đến Chichen Itza để nghiên cứu tiếng vọng thần bí. Sau khi nghiên cứu kiến trúc của kim tự tháp Kukulkan và thực hiện nhiều phép tính cũng như các cuộc thử nghiệm khác nhau, Declercq và các đồng nghiệp của ông kết luận rằng các kiến trúc sư chắc chắn đã biết tiếng vọng này được tạo ra bởi buồng rỗng ở trên cùng, nhưng họ không thể chứng minh rằng tại sao âm thanh đó lại nghe giống như tiếng gọi của loài chim thiêng.
Điều hấp dẫn về tiếng vọng đặc biệt này là nó gắn liền với âm thanh mà nó theo sau. Bạn chỉ nghe được âm thanh chim hót nếu bạn vỗ tay ở dưới chân đền. Nếu bạn đánh trống hoặc hét lên, bạn sẽ nhận được một âm thanh hoàn toàn khác. Vì vậy, hầu như không thể biết được liệu người Maya có biết về tiếng vọng mà một cái vỗ tay sẽ tạo ra, hay họ đã chỉnh sửa thiết kế sau khi xây dựng công trình để có được âm thanh cụ thể này.
Một điều chắc chắn là có những dấu hiệu cho thấy tiếng vọng Chichen Itza không phải là một sự ngẫu nhiên. Các chuyên gia về âm thanh và chim đồng ý rằng âm thanh ríu rít này nghe tương tự với tiếng hót của loài quetzal – một loài chim hùng vĩ được người Maya tôn thờ như một “vị thần của không khí”.
Ngoài ra, đền Kukulkan còn nổi tiếng vì được xây dựng chính xác đến mức mà vào điểm thu phân, mặt trời chiếu về một phía tạo ra bóng râm nhấp nhô đậu xuống cầu thang trông giống như một con rắn. Chỉ trong trường hợp bạn không biết Kukulkan, còn trong trường hợp còn lại thì chắc hẳn bạn biết "Plumed Serpent" là một vị thần rắn. Nếu họ có thể tính toán điều đó, không thể ngoại trừ khả năng họ cũng đã lên kế hoạch cho tiếng vọng chim thiêng.
Nhưng mục đích thực sự của các nhà xây dựng vẫn còn là điều gây tranh cãi. Trong quá trình phân tích của mình, Declercq cũng nhận thấy rằng tiếng vang từ những bước chân của mọi người khi họ leo lên cầu thang của kim tự tháp Kukulkan nghe giống như tiếng mưa rơi vào một xô nước. Thần mưa đóng một vai trò quan trọng trong văn hóa của người Maya. Vì vậy, đó có thể không phải là một sự trùng hợp ngẫu nhiên.
Nghiên cứu của Nico Declercq phát hiện ra rằng chiều cao và khoảng cách của các bậc trong kim tự tháp tạo ra một bộ lọc âm thanh làm nổi bật một số tần số âm thanh trong khi một số tần số âm thanh khác bị triệt tiêu. Nhưng tiếng vọng này cũng bị ảnh hưởng bởi các yếu tố khác, chẳng hạn như sự pha trộn các tần số của âm thanh gốc.
Chúng ta có thể không bao giờ có câu trả lời cho câu hỏi “Tiếng vọng Chichen Itza liệu có cố ý hay không?" nhưng điều đó không làm cho bản thân tiếng vọng trở nên kém hấp dẫn. Bởi trong bất cứ điều gì, bí ẩn chỉ chỉ càng khiến nó trở nên thú vị.
