Hai nhà sản xuất neon hàng đầu của Ukraine, với sản lượng khoảng một nửa nguồn cung cấp nguyên liệu chính để sản xuất chip của thế giới, đã tạm dừng hoạt động khi cuộc xung đột với Nga ngày càng căng thẳng, đe dọa tăng chi phí cũng như làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu hụt chip trên toàn cầu.
Theo các cuộc khảo sát của Reuters, khoảng 45% đến 54% trong tổng số 540 tấn khí neon tinh khiết chuyên dùng cho sản xuất chip bán dẫn trên thế giới vào năm ngoái đến từ hai công ty Ingas và Cryoin tại Ukraine, dựa trên số liệu của hai công ty này và công ty nghiên cứu thị trường Techcet.
Khí neon phải được tinh chế đến độ tinh khiết 99,999% cho mục đích sản xuất chip, một quy trình mà rất ít nhà máy trên thế giới thực hiện được. Theo đại diện của các công ty, cả hai doanh nghiệp hiện đã ngừng hoạt động do Nga đẩy mạnh cuộc xung đột vào các khu vực quan trọng của Ukraine, giết hại dân thường và phá hủy những cơ sở hạ tầng thiết yếu.
Việc ngừng hoạt động sẽ tạo ra một sự thiết hụt trầm trọng về sản lượng chip trên toàn thế giới, vốn đã khan hiếm do Covid-19 làm tăng nhu cầu đối với điện thoại di động, máy tính xách tay và ô tô, buộc một số công ty phải giảm sản lượng sản xuất.
Theo Angelo Zino, một nhà phân tích tại CFRA: "Nếu các kho dự trữ khí neon cạn kiệt vào tháng 4 và các nhà sản xuất chip không có đơn đặt hàng mua neon ở các khu vực khác trên thế giới, điều đó có nghĩa là các hạn chế trong chuỗi cung ứng chip sẽ lan rộng hơn, dẫn đến việc mất khả năng sản xuất thành phẩm cho nhiều khách hàng quan trọng", Zino chia sẻ.
Ingas đã phân phối 15.000 đến 20.000 mét khối neon mỗi tháng cho khách hàng ở Đài Loan, Hàn Quốc, Trung Quốc, Hoa Kỳ và Đức, theo Nikolay Avdzhy, giám đốc thương mại của công ty.
Các nhà sản xuất chip sử dụng máy quang khắc laser để khắc các mẫu hình mạch siêu mịn lên tấm silicon. Các tia laser hoạt động bằng cách kích thích nguyên tử của các loại khí quí hiếm để tạo ra ánh sáng ở các bước sóng cụ thể. Khí neon thường chiếm 95% hoặc nhiều hơn trong hàm lượng khí mà các máy quang khắc sử dụng.
Theo Larissa Bondarenko, Giám đốc phát triển kinh doanh của Cryoin, có trụ ở ở TP. Odessa, để bảo đảm an toàn cho nhân viên, công ty bà đã dừng hoạt động kể từ ngày 24-2 khi Nga bắt đầu tấn công Ukraine. Trước chiến sự, Cryoin sản xuất khoảng 10.000-15.000 mét khối khí neon mỗi tháng.
Bondarenko cho biết công ty sẽ không thể đáp ứng các đơn đặt hàng cho 13.000 mét khối đèn neon vào tháng 3 trừ khi bạo lực ngừng hoạt động tại Ukraine. Bà cho biết công ty có thể tồn tại ít nhất ba tháng khi nhà máy đóng cửa, nhưng cảnh báo rằng nếu các thiết bị bị hư hỏng, điều đó sẽ khiến công ty đứng trước bờ vực phá sản, gây khó khăn cho việc hoạt động lại nhanh chóng.
Bộ Kinh tế Đài Loan tuyên bố rằng các doanh nghiệp Đài Loan đã phát triển và có "nguồn cung ứng dự phòng" của khí neon, do đó họ sẽ không gặp vấn đề về chuỗi cung ứng trong tương lai gần.
Tuy nhiên, Shon-Roy, Chủ tịch Techcet, cảnh báo các hãng chip nhỏ có thể chịu tác động lớn hơn. “Các nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới, như Intel, Samsung và TSMC, có sức mua lớn hơn và có khả năng xây dựng nguồn khí neon dự trữ đủ dùng trong thời gian dài hơn, từ hai tháng trở lên. Nhưng nhà sản xuất chip khác không có phần dự trữ này”.
Theo một bài báo trên phương tiện truyền thông Trung Quốc, giá khí neon (hàm lượng 99,9%) ở Trung Quốc đã tăng gấp 4 lần từ 400 nhân dân tệ/mét khối vào tháng 10 năm ngoái lên hơn 1.600 nhân dân tệ/mét khối vào cuối tháng 2.
Theo Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ, giá khí neon đã tăng 600% trước khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea từ Ukraine vào năm 2014.
Các công ty trên toàn thế giới có thể bắt đầu sản xuất khí neon nhưng sẽ mất từ 9 tháng đến hai năm để phát triển hệ thống này, theo Supplyframe, công ty cung cấp thông tin thị trường cho khách hàng.
Angelo Zino của CFRA nói rằng các doanh nghiệp có thể không sẵn sàng đầu tư vào hệ thống này nếu sự thiếu hụt nguồn cung chỉ là tạm thời.
Theo Reuters