Bắc Kinh đã phản ứng quyết liệt trước động thái Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 13/8 đã ký thông qua dự luật chính sách quốc phòng 2019, với những điều khoản cứng rắn với Trung Quốc.
Trong bối cảnh đó, tờ Straitstimes dẫn lời trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ về các vấn đề châu Á và Thái Bình Dương Randfall Schriver đang có chuyến thăm tới Malaysia. Ông Schriver đã chỉ trích các hành động gây hấn của Trung Quốc trên Biển Đông. Ông Schriver nêu rõ đã có sự gia tăng về các hành vi kiểu như vậy từ phía Bắc Kinh.
Quan chức Mỹ tuyên bố: “Những hành vi đó của Trung Quốc không chỉ nhắm mục tiêu tới các máy bay và các tàu của Mỹ, mà còn nhằm vào các quốc gia khác đang hoạt động hợp pháp trong khu vực”.
Ông Schriver cũng được hỏi về vụ việc xảy ra hôm 10/8 khi một máy bay trinh sát của Hải quân Mỹ bị quân đội Trung Quốc phát tín hiệu cảnh báo và yêu cầu rời đi ngay lập tức trong lúc hoạt động trên không phận quốc tế ở Biển Đông.
“Đây là một phần trong cách hành xử của Trung Quốc. Nó bắt đầu bằng việc đưa ra yêu sách chủ quyền (về cái gọi là đường chín đoạn), sau đó là quân sự hóa các thực thể và bây giờ chúng ta đang thấy những nỗ lực của họ nhằm hạn chế các nước hoạt động hợp pháp trên Biển Đông. Cách hành xử đó đã nói lên mục tiêu cuối cùng của Trung Quốc, đó là không những không ủng hộ tự do đi lại, mà còn áp đặt quyền kiểm soát và cản trở khả năng duy trì hoạt động của chúng ta trong khu vực”, ông Schriver nói.
Theo ông Schriver, Mỹ vẫn theo dõi sự tiến triển của Bộ Quy tắc Ứng xử trên Biển Đông mà các nước ASEAN đang xây dựng và dành sự “quan tâm lớn” cho vấn đề này. Bộ Quy tắc Ứng xử trên Biển Đông là nỗ lực chung của các nước ASEAN trong việc thiết lập trật tự và cách hành xử chuẩn mực tại vùng biển quốc tế này.
“Chúng tôi sẽ ủng hộ các quốc gia trong khu vực - những nước thực sự muốn nâng cao sự an toàn của các hoạt động trên Biển Đông”, ông Schriver nhấn mạnh, đồng thời cho biết Mỹ sẽ vẫn tiến hành các hoạt động ủng hộ nguyên tắc tự do hàng hải và tôn trọng luật pháp quốc tế.
Trang Washington Examiner ngày 7/8 dẫn lời Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Randfall Schriver khẳng định sẽ có thêm nhiều nước cùng tuần tra tự do hàng hải trên Biển Đông với Mỹ. Theo ông Schriver, sự hiện diện của Mỹ và các nước trên Biển Đông là vô cùng quan trọng bởi Trung Quốc đã ngang nhiên tuyên bố chủ quyền phi pháp tại vùng biển này.
Trước đó, Bộ Quốc phòng Mỹ hồi tháng 6 tuyên bố sẽ tiếp tục thực hiện chiến dịch tuần tra đảm bảo tự do hàng hải mạnh mẽ hơn tại các khu vực Trung Quốc ngang nhiên tuyên bố chủ quyền trái phép trên Biển Đông. Chiến dịch này sẽ có sự tham gia của nhiều tàu chiến hơn với thời gian tuần tra dài hơn nhằm thách thức yêu sách của Bắc Kinh.
