(tiếp theo kỳ trước)
Khi có quyền lực, những người chủ trương Tây phương hóa, bạn của người Mỹ, theo chủ thuyết thị trường tự do vào đầu những năm 1990 đã dìm nước Nga vào một liệu trình gây sốc: giá cả tăng vọt, mọi người bị mất tiền tiết kiệm. Các nhà máy bị đóng cửa, lương không được trả, sự đói nghèo tấn công đất nước. Các băng đảng tội phạm chia chác tài sản của dân chúng. Một số tập đoàn đầu sỏ chính trị (oligarch) tư nhân hóa các tài sản công được tạo dựng nên từ thời Liên Xô. Các tập đoàn lớn với sự tham gia của phương Tây đột ngột xuất hiện và dần sở hữu mọi tài sản tự nhiên của Nga: nhôm, thép và mọi thứ khác. Hàng chục tỷ USD các tài sản được chuyển ra nước ngoài thông qua mọi con đường.
Những nhà cai trị Nga theo chủ trương Tây phương hóa đã chứng minh bản thân họ là bù nhìn cho các công ty phương Tây, đánh cắp và cướp đoạt những nguồn tài nguyên thiên nhiên của Nga. Những cuộc bầu cử có một tá các đảng tham gia với đủ các thể loại bao gồm cả đảng những người thích uống bia.
Tại một số tỉnh thành, quyền lực bị cướp đoạt bởi những ông trùm mafia, các băng đảng tội phạm, những kẻ khủng bố những người đối lập với mình, trấn áp các nhà báo, biến vườn trẻ thành nhà riêng, tạo ra đội quân tư nhân không đếm xỉa tới cảnh sát địa phương. Ở một vài nơi, chúng còn biến cảnh sát thành một đội quân hỗ trợ cho những hoạt động phi pháp.
Năm 1993, ông Boris Yeltsin đã hạ lệnh bắn vào tòa nhà Quốc hội Nga, đánh dấu sự bắt đầu một thời kỳ khủng hoảng với đất nước này.
Đất nước rơi vào hỗn loạn, tỷ lệ phạm tội tăng vọt, tỷ lệ sinh giảm, tiền lương hưu không được trả, nền giáo dục sụp đổ, quân đội bị kiểm soát bởi các hoạt động mua bán thỏa sức ở trên diện rộng. Những thiết bị vũ khí quân sự bị bỏ phế, rất nhiều kỹ sư tài năng rời khỏi đất nước. Trong chính trị xuất hiện vị tổng thống công khai nổ súng vào quốc hội và đã có thời kỳ làm hàng trăm người chết.
Hiến pháp bị thay đổi mà không có tiến trình nào minh bạch. Tòa hiến pháp bị phớt lờ và giải tán. Cuộc bầu cử năm 1996 bị Mỹ can thiệp. Niềm kiêu hãnh của quốc gia bị bẽ mặt khi dân Nga nhìn thấy vị tổng thống say xỉn của họ đang chỉ huy dàn nhạc chơi cho quân đội Nga tới từ Đức. Đỉnh điểm là ngài tổng thống đã tiến hành một cuộc chiến tai hại tại Chechnya, một cuộc chiến thật sự thảm bại ngay trong biên giới của Liên bang Nga. Phương Tây vỗ tay, tiếp đón ông tại Nhà Trắng và tung hô ông là một nhà lãnh đạo thật sự của nền dân chủ Nga.
Tại sao họ từ chối nhìn thấy những gì đang thực sự xảy ra tại Nga? Rõ ràng bởi vì trong sâu thẳm họ ưa thích điều đó. Nga đã tự hủy hoại mình và điều đó tốt cho những ai mong muốn một thế kỷ Mỹ sắp tới. Nga là một quốc gia bị triệt tiêu có chủ ý. Tương lai và những gì còn sót lại đều không chắc chắn. Tình trạng nhân khẩu đều đặn chứng kiến sự giảm dân số, giảm tỷ lệ sinh, tăng tỷ lệ tử vong và dòng chảy khổng lồ về người và tài sản sang phương Tây.
Hàng triệu người Nga đã lâm vào cảnh nghèo đói dưới thời tổng thống Yeltsin.
Những ngân hàng phương Tây nhận được tiền của Nga còn những công ty phương Tây thì lợi dụng các chuyên gia Nga. Trong tình huống thảm họa đó đã xuất hiện Putin - Vị cứu tinh.
Tất nhiên, ông không đứng một mình trong trận chiến này. Việc thay thế ông Yeltsin có thể đã được thực hiện qua nhiều cuộc đàm phán khó khăn và các lực lượng chính trị mạnh mẽ ở phía sau cánh gà. Nhưng kết quả là Nga có một chính phủ mới bắt đầu khôi phục lại những đổ vỡ. Từ từ, từng bước không sử dụng những cách thức vội vàng hấp tấp, ông Putin đã tái tạo lại điều mà ông gọi là trục quyền lực. Nga chuyển sang trạng thái bắt đầu thi hành đúng chức năng của nhà nước: khôi phục lại luật pháp và trật tự, thanh lọc bộ máy cảnh sát, quân đội và công chức.
Chính sách kinh tế mới hợp pháp hóa những tài sản đang được tư nhân hóa nhưng nằm trong vòng nghi ngờ để chấm dứt hoặc hạn chế nguồn tư bản đổ ra nước ngoài và nhận được sự tán thành nguyên tắc cơ bản là Đất nước trên hết. Quyền lực của giới đầu sỏ chính trị bị phá vỡ, một số tệ nhất chạy trốn ra nước ngoài, số khác chấp nhận luật mới của cuộc chơi những kẻ bất tuân luật pháp đều bị bỏ tù. Các ông trùm mafia tại các tỉnh thành bị thay thế. Lương và lương hưu bắt đầu được trả. Luật lệ bắt đầu được tôn trọng lần đầu kể từ thời Bôn sê vích.
Top 10 mặt hàng xuất khẩu của Nga năm 2017, đứng đầu là dầu mỏ chiếm 48,5%.
Đây là một trận chiến khó khăn và tại mọi phạm vi, mọi thời điểm người ta vẫn nghe cùng một câu chuyện từ những người được cho là tự do là vẫn có quá nhiều tham nhũng, vẫn có quá nhiều sự bòn rút. Câu trả lời tuyệt đối là kiên nhẫn và chăm chỉ. Để diệt trừ tham nhũng cần tạo ra một quy chuẩn đạo đức mới và những gì đi theo lòng kiêu hãnh trong quốc gia với những hình mẫu về sự công bằng trong xã hội và thúc đẩy thi hành luật pháp với tất cả mọi người chứ không chỉ cho một nhóm nhỏ có đặc quyền.
Những gì ông Putin hay nước Nga đã thực hiện kể từ năm 2000 đã gây ra ngạc nhiên lớn. Nó là một cuộc cách mạng bao gồm chính trị, kinh tế và cả đạo đức. Trong mọi khía cạnh cuộc sống tại Nga đều có thể thấy tiến trình thay đổi. Tiêu chuẩn sống được nâng lên, lương hưu được trả, các nhà máy có công việc, tỷ lệ thất nghiệp thấp hơn hầu hết các nước châu Âu. Tuổi thọ và tỷ lệ sinh tăng cao, lương cũng được nâng lên. Nền giáo dục được thiết lập trở lại, các cơ sở nghiên cứu và phát triển cũng đã hoạt động lại, những cơ sở nghiên cứu tốt nhất thế giới được quản lý bởi những người Nga được giáo dục tại Nga chứ không phải những người nước ngoài tại Silicon Valley.
Trong thông điệp liên bang ngày 1.3 vừa qua, tổng thống Putin đã công bố loạt siêu vũ khí mới của Nga.
Kỹ thuật quân sự tạo nên một dấu ấn lớn trong lịch sử. Lần đầu tiên, Nga có vũ khí mạnh hơn Mỹ mạnh hơn các nước Anh, Pháp và Đức cộng lại. Lần đầu tiên trong 100 năm, ngành nông nghiệp Nga sản xuất để xuất khẩu và cũng lần đầu tiên Nga xuất khẩu bột mỳ nhiều hơn Mỹ.
Văn hóa Nga cũng đơm hoa kết trái lần nữa với nỗ lực sáng tạo rất ngoạn mục. Tại các nhà hát Nga, có hơn 30 vở kịch được chơi tại các thành phố lớn mỗi ngày với các tiết mục biểu diễn thay đổi hàng ngày. Các điệu nhảy, múa balê, các bài hát, vần thơ đã quay trở lại như thời tốt đẹp xưa cũ. Nga đang trải qua một cuộc phục hưng mới. Nhưng quan trọng nhất, lần đầu tiên trong một thời gian rất dài người Nga có thể lại tự hào là người Nga một lần nữa. Họ không cần nhìn vào những thành quả của phương Tây.
Lần đầu tiên trong lịch sử, Nga đã cho thấy những gì thật sự Nga, độc nhất, tươi đẹp, một đất nước đoàn kết đã vượt qua một thời kỳ rất khó khăn. Chiến thắng của ông Putin còn hơn là một chiến thắng của một ứng cử viên trong một cuộc bầu cử. Đây là chiến thắng của một quốc gia đã tìm thấy sức mạnh để đoàn kết một lần nữa, để tìm thấy sự hợp nhất và tập hợp xung quanh một lãnh đạo đã cứu đất nước khỏi vực thẳm. Điều mà những nhà chỉ trích phương Tây đã không thấu đáo là Nga đã vượt qua sự hỗn loạn, thoát ra khỏi khủng hoảng và tìm thấy đường đi mới.
Ông Putin đã tái đắc cử tổng thống Nga trong cuộc bầu cử diễn ra ngày 18.3 vừa qua.
Tất nhiên công sức không phải chỉ của mình ông Putin mà đó là sự sáng tạo của cả đất nước. Đó là tài năng của hàng triệu người trong đội ngũ của tổng thống. Nhưng sự lãnh đạo vẫn cần phải quan tâm tới rất nhiều điều. Ví dụ như Ukraine - một thành viên trong Liên Xô cũ. Đất nước này vẫn chìm trong khủng hoảng từ nhiều năm qua. Tệ hơn, Ukraine đang nổi lên phong trào phát xít mới. Hãy nhìn những đất nước vùng Baltic. Thực tế những nước cộng hòa này đang có xu hướng ca tụng bất cứ thứ gì thuộc về Mỹ và phương Tây, thậm chí kể cả những điều chẳng hay hớm gì. Những người trẻ sẽ rời bỏ nhanh chóng đất nước khi họ có cơ hội tới những nước châu Âu giàu có hơn. Họ hoàn toàn phụ thuộc vào việc phương Tây đầu tư để Tây phương hóa mọi thứ. Liệu đây có phải là nền độc lập mà họ tìm kiếm?
Hơn nữa, họ còn luôn khoe khoang rằng đã vượt qua "những người Nga hoang dã, chưa được khai hóa". Có lần tác giả đã nói chuyện với một người hàng xóm trên chuyến bay tới Vilnius (thủ phủ của Lithuania) và ông này đã nghiêm túc nói về việc Lithuania hiện là thành trì cuối cùng chống lại "đám Nga", hiện tại đang sẵn sàng để gia nhập châu Âu..
Và Nga dưới thời của vị cứu tinh Putin đã hoàn thành được những điều không tưởng tượng nổi so với vài thập niên trước. Nước Nga hiện nay có thể đang phải đương đầu với hàng loạt khó khăn nhưng họ tự do, có chủ quyền, tự hào và mạnh mẽ. Sẽ là thiển cận và mù quáng nếu không thấy được điều đó.
