Đại tá Turki bin Saleh al-Maliki, phát ngôn viên của lực lượng liên minh do Arab Saudi dẫn đầu chống tổ chức Houthi ở Yemen, đã mở một cuộc họp báo mà trong đó ông trưng ra một loạt loại vũ khí được cho là đã được sử dụng các vụ tấn công nhà máy lọc dầu Abqaiq và mỏ dầu Khurais hôm thứ Bảy tuần trước. Vị quan chức nói rằng các loại vũ khí gồm 18 máy bay không người lái (drone) và 7 tên lửa hành trình tấn công mặt đất thuộc về "chính quyền Iran và lực lượng vệ binh cách mạng Iran (IRGC)".
Ông Maliki cũng đưa ra bằng chứng cho thấy "hướng tấn công là từ phía Bắc và phía Nam" và bên tấn công "có khả năng quân sự lớn". Bởi vậy, ông cho rằng đòn tấn công không xuất phát từ Yemen như Houthi từng tuyên bố nhận trách nhiệm, mà thêm rằng có thể Houthi hành động "theo chỉ thị của IRGC".
"Hiện tại chúng tôi vẫn đang cố gắng xác định chính xác địa điểm phóng, bên đã phóng các UAV, loại tên lửa hành trình nào đã tấn công nhằm vào cơ sở hạ tầng và thường dân của Arab Saudi" - ông Maliki nói, thêm rằng đòn tấn công này "không nhằm vào công ty Saudi Aramco hay vương quốc Arab Saudi, mà nhằm vào cộng đồng quốc tế, một âm mưu nhằm gây gián đoạn kinh tế và ngành năng lượng toàn cầu".
Khi được hỏi làm thế nào Arab Saudi có thể tìm ra được địa điểm khởi nguồn vụ tấn công, ông Maliki trả lời rằng: "Chính quyền Iran và IRGC đang cố gắng xóa dấu vết, tuy nhiên chúng tôi đã thu thập đủ thông tin". Ông cũng từ chối câu hỏi rằng liệu có phải các lực lượng chính phủ Iran đã thực hiện đòn tấn công này hay không.
Cùng thời điểm, nhóm vũ trang Houthi cũng tổ chức một cuộc họp báo, trong đó người phát ngôn của họ là Yahya Saree nhấn mạnh một lần nữa rằng chính các lực lượng của họ đã thực hiện vụ tấn công bằng drone, như một phần trong một chiến dịch. Gióng như ông Maliki, người phát ngôn của Houthi cũng trưng ra một số hình ảnh vệ tinh về các địa điểm bị tấn công và tuyên bố rằng "Người Mỹ đã cố tình tung ra những bức ảnh sai lệch, trong đó khiến hậu quả bớt nghiêm trọng hơn".
 |
|
Phát ngôn viên của Houthi trong một cuộc họp báo cùng ngày (Ảnh: Newsweek)
|
Trong khi đó, Iran liên tục bác bỏ các cáo buộc cho rằng họ trực tiếp chống lưng cho Houthi trong cuộc chiến kéo dài 4 năm với liên minh do Arab Saudi dẫn đầu. Trong một công hàm chính thức gửi tới Washington thông qua Đại sứ quán Thụy Sỹ ở Tehran, giới chức Iran tiếp tục bác bỏ cáo buộc cho rằng họ dính líu tới vụ tấn công mới đây, đồng thời cảnh báo rằng mọi đòn tấn công nhằm vào Iran sẽ lập tức bị đáp trả lập tức mà không ai biết được vị trí tấn công.
Tổng thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran, Ali Shamkhani, nói rằng "Chính sách chiến lược của Iran là giảm thang căng thẳng, tránh mọi cuộc xung đột và giải quyết các cuộc khủng hoảng trong khu vực thông qua đối thoại" - theo hãng thông tấn Tasnim. Tuy nhiên, ông cảnh báo rằng "Iran luôn sẵn sàng đối phó trước mọi âm mưu tấn công nhằm vào họ hay các lợi ích của họ; và sẽ khiến những kẻ hung hăng bất ngờ bằng biện pháp trả đũa toàn diện".
Trong một đoạn thông báo trên Twitter, Tổng thống Mỹ Donald Trump nói ông "vừa chỉ thị cho Bộ Tài chính tăng các đòn trừng phạt đối với Iran!". Trước đó, ông còn nói "dường như" Iran đứng đằng sau vụ tấn công, nhưng không thẳng thừng như Ngoại trưởng Mike Pompeo - người nhanh chóng cáo buộc Tehran gây ra vụ việc.
Căng thẳng giữa Tehran và Riyadh gia tăng trong bối cảnh chiến dịch cô lập Iran trong khu vực được Mỹ khuấy động. Được xem là một đồng minh vững trãi của Arab Saudi, Tổng thống Trump đã rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran, cáo buộc Tehran lợi dụng việc được gỡ bỏ cấm vận để hậu thuẫn nhiều nhóm phiến quân trong khu vực và phát triển công nghệ tên lửa. Sau đó, Washington áp đặt lại các lệnh trừng phạt nhằm vào nước Cộng hòa Hồi giáo này - bất chấp sự phản đối của các bên còn lại của thỏa thuận hạt nhân Iran.
Bắc Kinh và Moscow cũng lên tiếng chỉ trích vụ tấn công ở Arab Saudi, nhưng kêu gọi Washington và cộng đồng quốc tế tránh đưa ra những lời cáo buộc vô căn cứ nhằm vào Iran. Tổng thống Nga Vladimir Putin còn đề xuất bán cho Arab Saudi các hệ thống phòng không S-300 và S-400 như từng bán cho Iran và Thổ Nhĩ Kỳ; trong một cuộc họp báo chung với lãnh đạo của hai nước này.
Arab Saudi phần lớn sử dụng các hệ thống phòng thủ do Mỹ chế tạo, và dường như chúng đã không thể bảo vệ họ trước các đòn tấn công tầm thấp như trong hôm thứ Bảy tuần trước.
Theo Newsweek
