Theo truyền thông Đức Deutsche Welle (Tiếng nói nước Đức), căn cứ từ tin của người trong cuộc và các tài liệu nội bộ, trang truyền thông trực tuyến Mỹ The Information chỉ ra rằng ngay từ năm 2016, Apple đã đạt được một thỏa thuận bí mật với đại diện của chính phủ Trung Quốc. Giám đốc điều hành Apple Tim Cook muốn chính phủ Trung Quốc hủy bỏ các hành động giám sát đối với công ty.
The Information chỉ ra rằng Apple và Ủy ban Cải cách & Phát triển Quốc gia Trung Quốc đã ký một thỏa thuận 5 năm trị giá tới 275 tỉ USD, tới tháng 5/2021, nếu không bên nào ngừng muốn chấm dứt, hợp đồng này sẽ tự động được gia hạn thêm một năm. Áp lực thị trường của Apple tại Trung Quốc lớn đến mức Tim Cook đã đích thân đứng ra quan hệ với Trung Quốc. Năm 2016, ông đã bay đến Trung Quốc, có tin một quan chức Trung Quốc trước khi hai bên đạt được thỏa thuận đã ám chỉ rằng công ty Mỹ này không đóng góp nhiều cho nền kinh tế địa phương. Trung Quốc là một trong những thị trường quan trọng nhất của Apple. Cho đến nay, công ty vẫn chưa lên tiếng về các thông tin liên quan.
Hãng tin Anh Reuters chỉ ra rằng trước khi thỏa thuận được ký kết, các quan chức Trung Quốc đã tiến hành nhiều cuộc điều tra đối với nhà sản xuất iPhone. Năm 2016, doanh số của Apple tại Trung Quốc đã giảm 17%. Các cuộc đàn áp liên tục có thể làm suy yếu chuỗi cung ứng và lợi nhuận toàn cầu của Apple.
Kể từ khi trở thành công ty Mỹ đầu tiên có giá trị thị trường trên 1 ngàn tỉ USD, chỉ hai năm sau, Apple đã đạt đến một đỉnh cao khác. Nhà sản xuất điện thoại di động, máy tính bảng và máy tính này hiện là công ty Mỹ đầu tiên có giá trị vốn hóa thị trường 2 ngàn tỉ USD.
 |
Giám đốc điều hành Apple Tim Cook năm 2016 đã ba lần bay tới Bắc Kinh để tìm kiếm một thỏa thuận bí mật với Trung Quốc (Ảnh: AP). |
Là một nhà đầu tư thông minh và hiểu biết, Apple chắc chắn sẽ đầu tư một phần tiền vốn của mình vào các dự án mà hãng cần phải tiến hành để phát triển. Nhưng để xoa dịu Bắc Kinh, một số tiền đã có thể được chi giống như quyên tặng cho các doanh nghiệp nhà nước và chính quyền địa phương. Trong 5 năm qua, Apple đã đạt được doanh thu 249 tỉ USD tại Trung Quốc, thấp hơn so với ước tính. The Information chỉ ra rằng trong thỏa thuận này, Apple cam kết sẽ sử dụng nhiều phụ kiện hơn từ các nhà cung cấp Trung Quốc trong thiết bị của mình và ký các hợp đồng với các công ty phần mềm Trung Quốc. Ngoài ra, Apple cũng đã đầu tư vào các điểm bán hàng mới, trung tâm R&D (nghiên cứu và phát triển) và các dự án năng lượng tái tạo.
Truyền thông Đức Spiegel Online cũng chỉ ra rằng các công ty công nghệ nhìn chung rất ngại nói về những nhượng bộ mà họ đã hoặc đang thực hiện để đảm bảo hoạt động kinh doanh suôn sẻ tại thị trường Trung Quốc. Việc những thông tin mà The Information phanh phui là một ví dụ về những loại yêu cầu mà các nhà chức trách Trung Quốc đã đưa ra đối với Apple.
Truyền thông Pháp RFI nói rõ thêm, đích thân Tim Cook, CEO Apple đã vận động các quan chức cấp cao của Trung Quốc ký một thỏa thuận trị giá lên tới 275 tỉ USD nhằm giải quyết các mối đe dọa có thể khiến các thiết bị và dịch vụ của Apple tại Trung Quốc gặp rắc rối. Động thái này đã mở đường cho thành công chưa từng có của Apple tại Trung Quốc.
Theo thông tin được tiết lộ, các tài liệu nội bộ cho thấy một số giám đốc điều hành của Apple cho rằng các quan chức chính phủ Trung Quốc muốn nhắn gửi thông điệp Apple phải tuân thủ tốt hơn luật pháp Trung Quốc và ngừng vận hành các dịch vụ không tuân thủ các quy định của Trung Quốc. Ví dụ, các cửa hàng iTunes không phải là dịch vụ duy nhất mà Apple hoạt động trong vùng xám pháp luật. Theo tài liệu nội bộ, Apple vẫn đang vận hành các dịch vụ lưu trữ dữ liệu iCloud và App Store mà không có giấy phép và các đối tác.
Để ứng phó các cơ quan quản lý, Tim Cook đã chuyển mô thức ngoại giao. Trong năm 2016, ông ta đã 3 lần bay tới Trung Quốc để thiết lập quan hệ hữu nghị với các quan chức Trung Quốc. Tim Cook đã ký một biên bản ghi nhớ trong chuyến thăm đầu tiên vào tháng 5/2016. Theo các tài liệu nội bộ, truyền thông nhà nước Trung Quốc và hai người biết về các chuyến thăm này, trong chuyến thăm thứ hai 3 tháng sau đó, Tim Cook đã gặp quan chức số 7 của Trung Quốc vào thời điểm đó là Phó Thủ tướng thứ nhất Trương Cao Lệ.
Theo The Information, các tài liệu nội bộ của Apple cho thấy giao dịch nói trên đã giúp Apple khôi phục mối quan hệ mong manh với chính phủ Trung Quốc. Theo các tài liệu nội bộ và một người quen thuộc với vấn đề này, trong chuyến thăm lần thứ 3 vào cuối năm đó theo lời mời của Thủ tướng Lý Khắc Cường, chuyến đi này đã tăng cường khả năng đàm phán của Apple với các cơ quan quản lý Trung Quốc.
 |
Trang The Information đăng bài phanh phui chuyện Apple bí mật thông đồng với Trung Quốc. |
Theo The Information, Apple "phải tiếp tục tuân thủ luật pháp Trung Quốc", đã dẫn đến việc App Store của họ bị giám sát chặt chẽ hơn về tin tức, mạng riêng ảo và các ứng dụng liên quan đến LGBTQ, đồng thời đã từ chối cung cấp các tính năng bảo mật mới cho người dùng Trung Quốc. Theo một email được gửi tới người dùng Trung Quốc, Apple đã tuyên bố vào cuối tháng 10 rằng họ sẽ tuân thủ luật bảo mật dữ liệu mới của Trung Quốc, trong đó yêu cầu các công ty nước ngoài lưu trữ nhiều dữ liệu hơn về người dùng Trung Quốc trong nước để các cơ quan thực thi pháp luật địa phương có thể truy cập dữ liệu này. LinkedIn của Microsoft và Yahoo đã ngừng hoạt động tại Trung Quốc trước và sau khi luật này có hiệu lực.
Theo The Information, một số hành động của Apple tại Trung Quốc đã bị chỉ trích ở Mỹ, cho thấy công ty này vẫn đang “đi trên dây”. The Information cũng cho biết những gì Apple trải qua cũng đã mang lại bài học cho các công ty nước ngoài khác vào Trung Quốc, bao gồm Tesla. Khi doanh số bán hàng của công ty này tại Trung Quốc phát đạt, họ cũng đã gặp phải những thách thức về cơ chế giám sát, tương tự như những gì Apple đã trải qua vào năm 2016.
