Bộ trưởng Carter tuyên bố Mỹ sẽ thể hiện rõ “ưu thế quân sự” ở châu Á-Thái Bình Dương để duy trì quyền lực thống trị trong khu vực đang ngày càng cảm nhận rõ hơn sức mạnh quân sự ngày một gia tăng của Trung Quốc, South China Morning Post (SCMP) cho biết.
Ông Carter đưa ra lời tuyên bố trong bài phát biểu trên tàu sân bay USS Vinson tại cảng San Diego trước khi sang Hawaii dự hội nghị với các bộ trưởng quốc phòng ASEAN. Ông chủ Lầu Năm Góc mô tả đây là giai đoạn tiếp theo của chiến lược xoay trục sang châu Á- một sự tái cân bằng an ninh của Mỹ sau nhiều năm quá chú trọng vào Trung Đông.
Phát biểu của ông Carter nhằm trấn an các đồng minh đang hoang mang bởi hành động của Trung Quốc trên Biển Đông. Tuyên bố trên được đưa ra chỉ ba ngày sau khi ông Ash Carter bình luận tại một căn cứ tên lửa hạt nhân ở Bắc Dakota về việc tái xây dựng lực lượng hạt nhân. Những lời nhận xét này đã kích động phản ứng mạnh mẽ từ Bộ Ngoại giao Nga, nước này tuyên bố coi lời phát biểu của ông Carter như một ý đồ nhằm làm giảm năng lực hạt nhân của Nga.
Ông Carter cho biết Lầu Năm Góc sẽ tăng cường khả năng tấn công chết chóc cho các tàu ngầm của mình và chi nhiều hơn để xây dựng phương tiện không người lái dưới biển có thể vận hành ở vùng nước nông, nơi các tàu ngầm không thể hoạt động được.
“Mỹ sẽ tiếp tục thiết lập ưu thế quân sự của mình để duy trì quân đội quyền lực nhất trong khu vực và đảm bảo Mỹ là một đối tác an ninh đáng chọn lựa. Chúng tôi đang định gây một số ngạc nhiên nữa”, ông Carter mô tả đây là những đầu tư mang tính nhảy vọt.
Trước những phàn nàn về việc “Trung Quốc đang hành xử quá hung hăng”, ông Carter ám chỉ việc Trung Quốc xây dựng trái phép đảo nhân tạo trong vùng biển tranh chấp trên Biển Đông.
Bộ trưởng quốc phòng Mỹ nhấn mạnh: “Trung Quốc đôi khi có vẻ muốn lựa chọn các nguyên tắc có lợi cho mình và cắt bỏ đi những gì mình không muốn. chẳng hạn quyền tự do hàng hải của cả thế giới cho phép tàu thuyền và máy bay Trung Quốc di chuyển an toàn cũng đồng thời là quyền mà Trung Quốc chỉ trích các nước khác vì đã thực thi quyền đó trong khu vực. Nhưng nguyên tắc thì lại không thể tùy hứng như vậy. Nguyên tắc phải được áp dụng cho tất cả mọi người và tất cả các quốc gia một cách công bằng’.
Theo SCMP, phát biểu của ông Carter nhằm tạo bối cảnh cho cuộc họp tại Hawaii hôm 29/9 với các Bộ trưởng Quốc phòng của 10 nước ASEAN, cuộc họp chủ yếu tập trung vào các vấn đề thương mại nhưng Mỹ lại cam kết nhiều hơn trong lĩnh vực quốc phòng và các vấn đề quân sự. Mỹ không phải là một thành viên của tổ chức này nhưng luôn tìm cách tận dụng ASEAN như một diễn đàn để phát triển quan hệ đối tác an ninh giữa lúc khu vực đang lo ngại về Trung Quốc tăng cường sức mạnh quân sự.
Giáo sư Xin Qiang tại Đại học Phúc Đán cho rằng Mỹ đã có những bước tiến lớn trong giai đoạn mới nhất của chiến lược xoay trục sang châu Á bằng việc triển khai những vũ khí tinh vi và củng cố các liên minh trong khu vực.
Nhưng ông Shao Yuqun tại Viện Nghiên cứu quốc tế Thượng Hải lại cho rằng điều này đem lại những kết quả tiêu cực hơn là tích cực. “Mỹ dường như đang cô lập Trung Quốc bằng việc củng cố các đồng minh châu Á của mình, nhưng các vết rạn nứt lại xuất hiện trong quan hệ giữa Mỹ và Philippines, đây có thể là một dấu hiệu của những rạn nứt lớn hơn sắp tới”.
SCMP dẫn lời nhà quan sát quân sự Zhou Chenming lại cho rằng cho dù giai đoạn mới của chiến lược xoay trục sang châu Á không gây ra một cuộc chạy đua vũ trang mới, vẫn không thể tránh khỏi sự thực rằng cả Mỹ và Trung Quốc sẽ tiếp tục nâng cấp kho vũ khí nhằm vào nhau.
Theo AFP, trong bài diễn văn khai mạc hội nghị không chính thức với 10 đồng nhiệm ASEAN, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter nhấn mạnh là Mỹ sẽ tiếp tục cùng với các nước Đông Nam Á thúc đẩy một mạng lưới an ninh châu Á-Thái Bình Dương, vừa dựa trên các nguyên tắc, vừa cởi mở.
Ông Carter
Bộ trưowngr Carter khẳng định, Mỹ sẽ hỗ trợ tất cả các nước trong khu vực bảo đảm an ninh và an toàn cho các tuyến đường hàng hải Đông Nam Á. Ông cũng nhiều lần nhấn mạnh là quân đội Mỹ không công nhận các yêu sách chủ quyền ngang ngược của Trung Quốc tại Biển Đông và Mỹ sẽ tiếp tục các hoạt động tuần tra trên biển và trên không tại khu vực này để khẳng định quyền tự do lưu thông.
