Tình cờ phát hiện hàng loạt cháu bé bị vẹo cột sống nghiêm trọng khi đến khám hậu COVID-19

PGS.TS. Đinh Ngọc Sơn - Trưởng Khoa Khoa Phẫu thuật cột sống BV Việt Đức - hội chẩn cùng các bác sĩ về các ca bệnh nặng

Những hậu quả khó lường do cong vẹo cột sống

Đó là lý do các bác sĩ Khoa Phẫu thuật cột sống của Bệnh viện (BV) Việt Đức quyết định tổ chức khám miễn phí cho trẻ em vào ngày nghỉ cuối tuần, 4/6, nhằm giúp phụ huynh sớm phát hiện ra trẻ bị bệnh để điều trị kịp thời.

PGS.TS. Đinh Ngọc Sơn - Trưởng Khoa Phẫu thuật cột sống BV Việt Đức - khám và đưa ra hướng điều trị cho cháu bé bị cong vẹo cột sống

Tại phòng khám của Khoa Phẫu thuật cột sống sáng nay, có rất nhiều bé bị vẹo cột sống ở mức nặng nề, như cháu Nguyễn Hà Tr. ở Bắc Ninh, mới 11 tuổi nhưng đã bị vẹo tới 59-60 độ, khiến cháu bị lệch hẳn người.

Ông nội cháu cho biết, bố mẹ cháu đi làm ăn xa, ông bà không có kinh nghiệm nên không phát hiện được bệnh. Vì thế, khi đến BV đã rất muộn. Tr. cháu phải phục hồi chức năng và mặc áo chỉnh hình 13 tiếng mỗi ngày, đợi khi trưởng thành mới có thể phẫu thuật, đồng thời, phải tái khám 6 tháng/lần để được hội chẩn về tình trạng bệnh.

Bé Nguyễn Hà Tr. ở Bắc Ninh, 11 tuổi, bị vẹo cột sống tới 59-60 độ

Cháu Nguyễn Hoàng L. mới 5 tuổi, ở Bắc Giang, cũng đã cong vẹo cột sống gần 30 độ, do dị tật bẩm sinh. Nhưng các nhân viên y tế ở tuyến dưới đã không phát hiện ra và gia đình tự đưa cháu đến BV Việt Đức khi thấy cháu có những dấu hiệu bất thường. Cháu được chỉ định phải mặc áo chỉnh hình và phải theo dõi sát sao để được hỗ trợ.

Chia sẻ với VietTimes, PGS.TS. Đinh Ngọc Sơn - Trưởng Khoa Phẫu thuật cột sống - một trong những người đầu tiên ở Việt Nam phẫu thuật được cột sống từ gần 20 năm trước (cùng với PGS.TS. Nguyễn Văn Thạch, nguyên Phó Giám đốc BV Việt Đức) – cho biết: Tỷ lệ trẻ bị cong vẹo cột sống chiếm 0,5 đến 3 % dân số. Nhưng vấn đề lớn là hầu hết các cháu không được phát hiện sớm, khi đến BV Việt Đức thì đã rất nặng, đa phần phải điều trị phục hồi chức năng hoặc phải mổ.

PGS.TS. Đinh Ngọc Sơn - Trưởng Khoa Phẫu thuật cột sống và TS. Đỗ Mạnh Hùng - Phó Khoa Phẫu thuật cột sống tư vấn cho các gia đình có trẻ bị vẹo cột sống

“Vì thế, tổ chức khám miễn phí cho các cháu ngay đầu hè, nhằm phát hiện sớm để điều trị sớm, giúp bệnh nhi có thể không phải phẫu thuật nếu được điều trị kịp thời, đúng cách, còn những trường hợp phải mổ thì mổ sớm sẽ tránh được nhiều biến chứng nguy cơ về sau”- PGS.TS. Đinh Ngọc Sơn nhấn mạnh.

Chuyên gia hàng đầu về phẫu thuật cột sống của BV Việt Đức Đinh Ngọc Sơn cho biết thêm về hậu quả của việc cong vẹo cột sống: Cột sống không chỉ là cột đỡ cơ thể mà còn liên quan đến cả lồng ngực, ổ bụng. Nếu trẻ bị cong vẹo cột sống trong khi tạng trong lồng ngực đang phát triển sẽ nguy hiểm. Ví dụ từ 3-8 tuổi, tạng đang phát triển, nhưng nhiều cháu do bị vẹo cột sống nên bị xẹp một bên phổi, lồng ngực không phát triển được, các phế nang bị xẹp dẫn đến suy hô hấp. Có cháu hơn 10 tuổi đã bị suy hô hấp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí đe dọa tính mạng. Tim, phổi cũng không phát triển tốt được. Khoang gan mật bị hẹp lại cũng bị ảnh hưởng đến các cơ quan nội tạng khác. Nếu bệnh về cột sống không được chữa trị, sẽ dễ bị tai biến nguy hiểm, để lại hậu quả nặng nề như liệt chân tay, liệt cả người vv...

Có cháu bé rất nhỏ đã bị vẹo cột sống

Phát hiện sớm, giảm thiểu nguy cơ

PGS.TS. Đinh Ngọc Sơn cho biết thêm, có tới 80% bệnh nhi bị vẹo cột sống không rõ nguyên nhân. Tuỳ vào căn nguyên mà có biện pháp điều trị phù hợp. Vẹo cột sống vô căn thường phải mổ khi các cháu 14-17 tuổi, cong vẹo 40-45 độ và phải theo dõi sát. Trường hợp trẻ dưới 10 tuổi mà bệnh phát triển nhanh thì phải can thiệp sớm, như cho mặc áo chỉnh hình, hoặc dùng nẹp tăng trưởng, để bảo đảm cột sống không bị cong vẹo, các cháu vẫn cao được nhưng kiểm soát được cong vẹo cột sống. Nếu bệnh nhi liên quan đến não thì xử lý về mặt thần kinh, hoặc nguyên nhân do cơ thì sẽ không phải mổ.

Khám và tư vấn cho các gia đình bệnh nhi

TS. Đỗ Mạnh Hùng - Phó Khoa Phẫu thuật cột sống – cũng cho biết: Tỉ lệ vẹo cột sống nhiều nhưng chưa được quan tâm. 2 năm qua, do ảnh hưởng của COVID-19 nên nhiều cháu không được khám định kỳ nên tình trạng bệnh nặng nhiều hơn.

PGS.TS. Đinh Ngọc Sơn hướng dẫn cách phát hiện sớm trẻ bị vẹo cột sống: Khi tắm cho trẻ, bố mẹ cần quan sát phía sau, cột sống của các con phải nằm trên 1 đường thẳng, nếu cong hình chữ C hoặc S, hoặc thấy 1 điểm gồ lên, lưng ngắn lại, là dấu hiệu gù cột sống, thì phải can thiệp sớm. Bố mẹ cũng có thể cho các cháu đứng thẳng, chạm 2 đầu gối, rồi cúi xuống. Nếu thấy 2 vai trẻ không cân bằng mà một bên bị gồ lên, thì đó là dấu hiệu vẹo cột sống.

Hầu hết các trẻ được đưa đến BV Việt Đức khi đã bị nặng, ảnh hưởng đến sự phát triển của các cháu

Được biết, từ 10 năm trước, BV Việt Đức đã được chuyên gia cột sống hàng đầu thế giới là GS. Stuart Weinstein - nguyên Chủ tịch Hội Phẫu thuật Hàn lâm Chấn thương chỉnh hình Hoa Kỳ– chuyển giao công nghệ, nên đã phát hiện sớm nhiều trẻ mắc bệnh cột sống, theo dõi sát sao, nhờ đó, nhiều cháu không phải phẫu thuật, số cháu phải phẫu thuật có kết quả rất tốt.

Nhiều phụ huynh biết tin BV Việt Đức khám bệnh về cột sống miễn phí cho trẻ, đã đưa con đến để khám

“Phát hiện sớm bệnh sẽ giúp các con bảo đảm sức khỏe, thẩm mỹ, để các cháu tự tin hơn trong cuộc sống” – chuyên gia phẫu thuật cột sống Đinh Ngọc Sơn cho biết.