Theo ước tính của Bkav, trong năm 2021, thiệt hại do virus máy tính gây ra đối với người dùng Việt Nam tiếp tục ở mức rất cao 24.400 tỷ đồng, tương đương 1,06 tỷ USD. Mức thiệt hại này đã liên tục gia tăng những năm gần đây.
Nhận thức an toàn thông tin của người dùng Việt đã được cải thiện
Kết quả từ chương trình đánh giá an toàn thông tin mạng dành cho người dùng cá nhân vừa được Bkav công bố hôm nay, ngày 19/1.
Báo cáo cho thấy, sau 2 năm chuyển dịch từ Zero Covid sang thích ứng an toàn, việc học tập, làm việc, mua sắm, thậm chí du lịch, giải trí… đều theo hình thức online đã trở thành những kỹ năng quen thuộc đối với mỗi người. Theo đánh giá của các chuyên gia Bkav, nhận thức bảo đảm an toàn an ninh thông tin của người dùng đã được cải thiện đáng kể.
Theo các chuyên gia, dịch Covid-19 đã làm thay đổi nhận thức về an ninh, bảo mật của người dùng Internet (Ảnh minh họa) |
Người dùng đã có ý thức cẩn trọng trước những chiêu trò lừa đảo dưới hình thức tặng quà hấp dẫn. Ba chiêu thức lừa đảo phổ biến nhất trong năm qua là: Gọi điện thông báo trúng thưởng; mời chào mua hàng để tiếp tục nhận mã trúng thưởng và nhắn tin trúng thưởng qua Facebook.
Thống kê của Bkav chỉ ra rằng, hơn 98% người dùng cho biết, họ cẩn trọng khi gặp các mời chào tặng quà kiểu này và sẽ liên hệ trực tiếp với đơn vị tổ chức để xác minh thông tin trước khi tham gia chương trình.
Người dùng cũng đã nhận thức được các rủi ro có thể xảy ra khi mua hàng trực tuyến: Chỉ có 1% người sử dụng tham gia chương trình Đánh giá an ninh mạng 2021 vẫn mua sản phẩm giá rẻ từ những website bất kỳ. Số còn lại cho biết, chỉ mua hàng từ các sàn thương mại điện tử uy tín, đã được cơ quan chức năng cấp phép. “Kỹ năng này rất quan trọng, nhất là khi người dùng cá nhân đang hình thành thói quen mua sắm trực tuyến” , chuyên gia Bkav nhấn mạnh.
Tuy nhiên, các chuyên gia Bkav cũng lưu ý, một kỹ năng quan trọng nhưng lại đang bị người dùng bỏ qua là kiểm tra đường link của website có sử dụng “HTTPS” hay không trước khi thực hiện giao dịch. “HTTPS” giống như một “tick xanh” đánh dấu những website an toàn, đã được đăng ký chính chủ.
Hiện nay, đa số các website đều cung cấp HTTPS và giao thức này trở thành tiêu chuẩn gần như bắt buộc cho tất cả website có thực hiện giao dịch ngân hàng, mua sắm. Đáng tiếc, chỉ có 30% người dùng biết về giao thức “HTTPS”; số còn lại vẫn chấp nhận dùng “HTTP” mà không hay biết về nguy cơ bị tấn công giả mạo. Để tránh nguy cơ bị tấn công, các chuyên gia khuyến nghị, người dùng tuyệt đối không giao dịch quan trọng trên các website bắt đầu bằng “HTTP”.
Hơn 70 triệu lượt máy tính bị nhiễm virus
Dẫu vậy, báo cáo tổng kết an toàn thông tin mạng của Bkav cũng cho thấy, thiệt hại do virus máy tính gây ra với người dùng Việt Nam trong năm 2021 vẫn ở mức ở mức rất cao, liên tục gia tăng trong những năm gần đây. Chỉ tính từ năm 2018 đến nay, con số này đã tăng từ 14.900 tỷ đồng trong năm 2018 lên 20.892 tỷ đồng vào năm 2019, đạt mốc 23.900 tỷ trong năm 2020 và lập mốc mới 24.400 tỷ đồng trong năm 2021.
Thiệt hại do virus máy tính gây ra với người dùng Việt Nam đã tăng từ 14.900 tỷ đồng trong năm 2018 lên mức 24.400 tỷ đồng trong năm 2021 (Ảnh minh họa) |
Cùng với đó, có tới 70,7 triệu lượt máy tính bị nhiễm virus trong năm 2021, báo động đỏ cho tình hình an toàn, an ninh mạng tại Việt Nam. Những năm gần đây, Việt Nam luôn là một trong những quốc gia có tỷ lệ nhiễm mã độc và hứng chịu các cuộc tấn công mạng thuộc nhóm cao trên thế giới. Không những thế, mức độ sử dụng máy tính và các thiết bị thông minh tại Việt Nam đã tăng đột biến bởi ảnh hưởng của Covid-19. Đây chính là môi trường lý tưởng để virus bùng phát và lây lan mạnh.
Theo các chuyên gia Bkav, người sử dụng vẫn có thói quen dùng phần mềm không bản quyền, không được cập nhật thường xuyên, dẫn tới máy tính không được bảo vệ liên tục, điều này cần phải thay đổi ngay.
“Chỉ khoảng 10% máy tính đang sử dụng tại Việt Nam được trang bị phần mềm diệt virus có khả năng tự động cập nhật và có sự hỗ trợ từ nhà sản xuất. Một con số quá nhỏ để xây dựng được một hệ ‘miễn dịch cộng đồng’. Mỗi máy tính bị nhiễm mã độc là nguồn tiếp tục lây nhiễm virus cho các máy tính khác” , ông Vũ Ngọc Sơn, Phó chủ tịch phụ trách mảng Chống mã độc của Bkav cho biết thêm.
Chuyên gia Bkav khuyến cáo người sử dụng cần trang bị ngay phần mềm diệt virus có khả năng tự động cập nhật cho máy tính. Đây sẽ là những liều “vắc xin” cần thiết để bảo vệ máy tính của bạn và toàn bộ cộng đồng.
Tấn công bằng mã độc vẫn sẽ gia tăng trong năm 2022
Năm 2021 là một năm đầy biến động của các loại tiền số (coin) và các loại hình kinh doanh liên quan đến tiền số, vốn hóa của các đồng tiền số đã vượt ngưỡng 1.000 tỷ USD. Điều này kéo theo số lượng tấn công mã hóa dữ liệu đòi trả tiền chuộc bằng coin tăng mạnh. Hàng loạt vụ tấn công đã diễn ra, quy mô lên tới hàng triệu USD.
Số lượt máy tính bị virus mã hóa dữ liệu tấn công trong năm 2021 lên tới hơn 2,5 triệu lượt, cao gấp 4,5 lần so với năm 2020 (Ảnh minh họa) |
Tại Việt Nam, báo cáo mới của Bkav cho thấy, số lượt máy tính bị virus mã hoá dữ liệu tấn công trong năm 2021 lên tới hơn 2,5 triệu lượt, cao gấp 4,5 lần so với năm 2020. Đa số người sử dụng Việt Nam vẫn còn lúng túng, chưa biết cách ứng phó khi máy tính bị mã hoá dữ liệu.
Đáng chú ý, có tới hơn 99% người tham gia chương trình Đánh giá an toàn thông tin mạng 2021 của Bkav chọn làm theo hướng dẫn trả tiền với hy vọng lấy lại được dữ liệu của mình từ hacker. Cách làm này không những bạn có thể không lấy lại được dữ liệu mà còn mất tiền oan. Cần phòng vệ một cách chủ động, thiết lập các biện pháp bảo vệ an toàn cho dữ liệu, đặc biệt cần có cơ chế sao lưu dữ liệu định kỳ.
Dự báo về năm 2022, các chuyên gia Bkav cho rằng, các cuộc tấn công bằng mã độc vẫn sẽ gia tăng nếu người dùng không hành động sớm, quyết liệt. Vấn đề bảo đảm an ninh trên các thiết bị IoT cũng cần được quan tâm đúng mức khi triển khai trên diện rộng. Bên cạnh đó, tấn công chuỗi cung ứng tiếp tục là xu hướng và sẽ là mục tiêu lý tưởng của hacker trong năm tới.
Theo ICTNews