Theo báo chí Mỹ, chiếc máy bay này đã được Hải quân Mỹ gọi là "lời nguyền". Máy bay ném bom - tên lửa siêu thanh tầm xa Tu-22 phiên bản M3 (theo phân loại của NATO là Backfire) được trang bị cho Không quân và Hải quân Liên Xô từ năm 1989. Với tải trọng tối đa 24 tấn nó có thể hoạt động ở khoảng cách hàng nghìn cây số, có vận tốc lên đến 2.300 km/h.
 |
| Máy bay Tu-22M3. |
Tu-22M3 đã tác chiến ở Afghanistan, Bắc Caucasus, trong cuộc chiến ngắn với Gruzia vào tháng 8.2008. Nhưng có một chiếc máy bay loại này đã vô tình bay vào khu vực phòng không và bị trúng tên lửa "Buk-1M" của Gruzia do xạ thủ Ukraine điều khiển. Sau đó, Tu-22M3 nhiều lần thực hiện nhiệm vụ chiến đấu ở Syria, cho thấy hiệu quả cao trong việc tiêu diệt đối tượng khủng bố IS.
Tuy nhiên, nhiệm vụ chính của máy bay mang tên lửa là chống lại các tàu chiến đối phương trên biển. Nó được mệnh danh là "sát thủ tàu sân bay".
Đã có kế hoạch hiện đại hóa tất cả máy bay loại này hiện đang trực chiến (khoảng 40 chiếc). Các chuyên gia của nhà máy hàng không Kazan sẽ kéo dài thời hạn hoạt động của Tu-22 thêm nhiều thập kỷ. Chiếc đầu tiên trong phiên bản nâng cấp Tu-22M3M sẽ cất cánh vào tháng 8 năm nay, và sẽ được trang bị cho lực lượng Hàng không vũ trụ Nga vào mùa thu.
Mô hình Tu-22M3 phóng Kh-22.
Mục tiêu chính của công việc hiện đại hóa Tu-22M3 là lắp đặt thiết bị mang được tên lửa chống hạm siêu âm độ chính xác cao mới nhất Kh-32 (đã hoạt động từ năm 2016). Kh-32 bay tốc độ nhanh hơn năm lần tốc độ âm thanh ở độ cao 40 km trước khi bổ nhào để tấn công mục tiêu. Tùy thuộc vào nhiệm vụ, tên lửa có thể được trang bị đầu đạn thông thường hay hạt nhân. Ngoài ra, tên lửa Kh-32 được trang bị đầu đạn tự dẫn, thiết bị tự phòng thủ tác chiến điện tử, có thể vô hiệu hóa mọi phương tiện tác chiến điện tử hiện đang được biết đến.
Mỗi chiếc Tu-22M3M sẽ được trang bị 3 tên lửa như vậy. Đồng thời, các động cơ mạnh mẽ và tiết kiệm hơn làm tăng đáng kể phạm vi hoạt động của máy bay. Tuy nhiên để "phóng" tên lửa không cần phải bay quá gần tới mục tiêu để tránh nguy cơ bay vào khu vực kiểm soát của tên lửa phòng không. Bài học cay đắng tháng 8.2008 đã được tính đến.
Video Tu-22M3 phóng Kh-32.
Theo chuyên gia, tiến sĩ Khoa học Quân sự Nga Konstantin Sivkov: "Cơ hội để máy bay trên tàu sân bay đánh chặn hầu như không có vì phạm vi hoạt động của tên lửa Kh-32 vào khoảng 1.000km, còn bán kính đánh chặn của máy bay tiêm kích là khoảng 400 hay tối đa là 600km. Còn tên lửa tốc độ siêu thanh sẽ không thể bị bắn hạ bởi những hệ thống phòng thủ tên lửa của nhóm hàng không mẫu hạm. Do đó, việc triển khai máy bay Tu-22M3M là mối đe dọa nghiêm trọng đối với hạm đội tàu sân bay Mỹ".
Tất nhiên, phiên bản hiện đại hóa Tu-22M3M không phải là vũ khí khiến cho hàng không mẫu hạm Mỹ không thể phòng thủ nhưng sẽ tạo ra lỗ hổng trong khả năng phòng thủ của nhóm tàu sân bay. Cũng theo ông Konstantin Sivkov thì: "Mối đe dọa tăng lên với hạm đội tàu sân bay Mỹ là tên lửa đạn đạo chống hạm DF-21D của Trung Quốc. Tất cả điều này cho thấy rằng Mỹ cần phải sửa đổi, về nguyên tắc, toàn bộ khái niệm về "hạm đội tàu sân bay vĩ đại".
Điều đáng chú ý là với sự tỉnh táo và nhìn nhận sự việc, các chuyên gia Mỹ đã cảnh báo về sự suy giảm đáng kể về mặt hiệu quả của học thuyết hải quân Mỹ.
