Đến nay, ông Rodrigo Duterte đã hai lần đến thăm Trung Quốc và đồng ý tiến hành hội đàm về phương thức quản lý vùng biển tranh chấp. Tháng 10/2016, Trung Quốc cho biết sẵn sàng cung cấp viện trợ và đầu tư 24 tỷ USD, tháng 1/2017 còn cam kết triển khai dự án trị giá 3,7 tỷ USD.
Chuyên gia cho rằng cuộc tập trận Balikatan năm nay tổ chức ở bờ biển phía Đông của Philippines vừa cho thấy Philippines ủng hộ Trung Quốc, vừa lấy lòng bộ phận người dân “thân Mỹ” ở Philippines.
Phó Giáo sư Eduardo Araral, Đại học quốc gia Singapore cho rằng: “Điều này làm cho người Philippines thân Mỹ yên tâm, giúp họ thấy người Mỹ hoàn toàn không rút toàn bộ khỏi Philippines, vẫn có không gian đối thoại và hợp tác. Vì vậy, những cuộc tập trận này chỉ là sự điều chỉnh của quan hệ Philippines - Mỹ, để cho Trung Quốc vui, Philippines vui và Mỹ vui”.
Năm 2016, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte từng tỏ thái độ nghi ngờ một cách phẫn nộ đối với ảnh hưởng của Mỹ tại Philippines, đồng thời hạ lệnh để quân đội Mỹ rút đi. Nhưng, sau đó nhiều “đe dọa” của ông đã không được thực hiện.
Nhà nghiên cứu Đỗ Doãn Sĩ, chuyên gia nghiên cứu các vấn đề quốc tế của Đại học Đạm Giang, Đài Loan cho rằng: “Tập trận hải quân còn có một mục đích, đó là cho thấy Manila có ý định giảm mất cân bằng trong trạng thái phòng thủ của Philippines”.
Theo Đỗ Doãn Sĩ: “Đến nay, trong chiến lược phòng thủ của Philippines, mối quan tâm và các nguồn lực đều tập trung vào hành lang phía tây của Philippines. Vì vậy, Tổng thống Rodrigo Duterte có ý muốn khẳng định với trong và ngoài nước rằng ông quyết tâm cải thiện an ninh ở phía đông đất nước”.
Tháng 11/2016, các quan chức Philippines và Mỹ đã đạt được thỏa thuận về quy mô tập trận năm nay. Quan chức sứ quán Mỹ tại Manila cho biết cuộc tập trận bao gồm “đánh chặn trên biển và đột kích đổ bộ”, cứu trợ nhân đạo và chống khủng bố.
Sứ quán Mỹ cho hay quân đội Mỹ đã điều 1 tàu hậu cần hải quân, các xe chiến đấu đổ bộ và trên 25 máy bay quân sự. Sứ quán Mỹ không đưa ra bình luận gì về lý do lựa chọn tập trận ở bờ biển phía Đông của Philippines.