Trước đó, ngày 30/1/2019, Hội đồng xét xử sơ thẩm (HĐXX) TAND TP Hòa Bình đã tuyên án đối với vụ án "Vô ý làm chết người" và "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" liên quan đến sự cố y khoa làm 8 bệnh nhân chạy thận tử vong tại BVĐK tỉnh Hòa Bình. HĐXX đã tuyên xử phạt: Bị cáo Hoàng Công Lương - nguyên bác sĩ Khoa Hồi sức tích cực BVĐK tỉnh Hòa Bình 42 tháng tù; Bị cáo Hoàng Đình Khiếu - nguyên Phó Giám đốc BV 36 tháng tù; bị cáo Trương Quý Dương - nguyên Giám đốc – BV 30 tháng tù; bị cáo Đỗ Anh Tuấn - Giám đốc Công ty Cổ phần Dược phẩm Thiên Sơn 30 tháng tù…
Theo Bộ Y tế, ngay sau khi tuyên án, đã có nhiều ý kiến trái chiều, khi cho rằng, Tòa chưa lắng nghe một cách nghiêm túc ý kiến khoa học pháp lý của Hội Hồi sức và lọc máu quốc gia, Tổng hội Y học Việt Nam, Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam, Hiệp hội BV tư nhân Việt Nam, cùng nhiều chuyên gia trong lĩnh vực y tế, đại biểu Quốc hội.
Thiếu khách quan và chưa khoa học
Sau khi tổng hợp các ý kiến của Chi hội Luật gia Bộ Y tế, của các chuyên gia y tế, pháp lý, trang thiết bị y tế, hóa học, Bộ Y tế nêu quan điểm: Việc định tội danh và tuyên phạt trong phiên xét xử sơ thẩm đối với một số bị cáo còn thiếu khách quan và chưa bảo đảm khoa học pháp lý. Đối với bị cáo Hoàng Công Lương, trong quá trình điều tra, Cơ quan cảnh sát điều tra (CSĐT) tỉnh Hòa Bình đã 3 lần thay đổi tội danh từ: "Tội vi phạm quy định về khám bệnh, chữa bệnh, sản xuất, pha chế thuốc, cấp phát thuốc, bán thuốc hoặc dịch vụ y tế khác", "Tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" cho đến "Tội Vô ý làm chết người", đã cho thấy Cơ quan này khá lúng túng trong việc xác định tội danh do không đủ cơ sở để buộc tội. Ngay cả việc TAND TP Hòa Bình tuyên xử phạt bị cáo Hoàng Công Lương về tội "Vô ý làm chết" cũng chưa phù hợp.
Với các phân tích cụ thể, Bộ Y tế cho rằng việc xác định bị cáo Lương phạm tội "Vô ý làm chết người" là không đủ yếu tố cấu thành tội phạm; xử phạt bị cáo Đỗ Anh Tuấn tội danh "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiệm trọng" cũng không phù hợp, do không đủ yếu tố cấu thành tội phạm về chủ thể, cũng như hành vi vi phạm; xử phạt bị cáo Trương Quý Dương và bị cáo Hoàng Đình Khiếu tội danh "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiệm trọng" cũng không thật sự thuyết phục.
Trong công văn này, Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế nhấn mạnh: Nếu các phân tích không được TAND và Viện KSND tỉnh Hòa Bình chứng minh thỏa đáng cả về khoa học pháp lý và thực tiễn, mà vẫn xác định tội danh và tuyên như bản án sơ thẩm, sẽ gây tâm lý bất an cho các thầy thuốc trong cả nước. Từ đây, bất kỳ sự cố y khoa nào xảy ra dẫn đến tử vong của bệnh nhân thì tất cả các nhân viên y tế đều có khả năng gánh chịu trách nhiệm hình sự.
Nếu phiên tòa phúc thẩm vẫn tuyên bị cáo Lương tội danh "Vô ý làm chết người" sẽ tạo ra tiền lệ vô cùng nguy hiểm trong ngành y tế, vì ai cũng có thể bị điều tra, truy tố xét xử với tội danh này, mà bỏ qua việc truy tố các tội danh đặc trưng cho ngành y tế là "Tội vi phạm quy định về khám, chữa bệnh, sản xuất, pha chế thuốc, cấp phát thuốc, bán thuốc hoặc dịch vụ y tế khác" hay "Tội vô ý làm chết người do vi phạm quy tắc nghề nghiệp hoặc quy tắc hành chính".
Nếu phiên tòa phúc thẩm vẫn tuyên bị cáo Lương tội danh "Vô ý làm chết người" sẽ là một tiền lệ rất xấu cho nền y khoa Việt Nam. Từ đây, các thầy thuốc để thủ thân cho mình sẽ bám vào thủ tục hành chính, bám vào quy trình nhiều hơn, mất rất nhiều thời gian cho các công việc ngoài chuyên môn thay vì cho sự xả thân có tính mạo hiểm của nghề nghiệp để tận tâm chữa bệnh, cứu người và hậu quả cuối cùng, người chịu thiệt thòi nhất lại là người bệnh vì họ sẽ chết và các cơ quan bảo vệ pháp luật sẽ không bắt bẻ vào đâu được.
 |
|
Bị cáo Hoàng Công Lương
|
Hy vọng xét xử đúng người, đúng tội
Bộ Y tế kiến nghị 3 vấn đề trước phiên phúc thẩm:
Việc 8 bệnh nhân tử vong trong chạy thận nhân tạo tại BVĐK tỉnh Hòa Bình là sự cố y khoa đặc biệt nghiêm trọng. Do tính chất phức tạp của vụ án, nên việc xác định chính xác nguyên nhân tử vong, xác định rõ bản chất của vụ án cần phải điều tra thận trọng, kỹ lưỡng, toàn diện, khách quan để làm cơ sở khoa học vững chắc cho công tác truy tố, xét xử và cũng để phòng ngừa rủi ro, nâng cao kiểm soát các yếu tố nguy cơ, bảo đảm an toàn cho người bệnh trong cả nước.
Việc để xảy ra sự cố y khoa đặc biệt nghiêm trọng tại BVĐK tỉnh Hòa Bình có hậu quả, nên cần thiết phải áp dụng các chế tài xử lý nghiêm khắc nhất. Các bị cáo đều phải có trách nhiệm, nhưng trách nhiệm đó là lỗi hay tội phạm và mức độ chịu trách nhiệm pháp lý của các bị cáo cũng khác nhau, nên phải được điều tra, truy tố, xét xử đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không bỏ lọt tội phạm cũng như không làm oan người vô tội.
Bộ Y tế đặc biệt nhấn mạnh: “Sự cố y khoa này khiến 8 hay 9 bệnh nhân tử vong cần phải được xác định rõ ràng để tránh tùy tiện, không bảo đảm khoa học. Kết luận giám định của CQCSĐT Công an tỉnh Hòa Bình chỉ ra nguyên nhân khiến 8 bệnh nhân tử vong ngày 29/5/2017 là do ngộ độc Florua, nhưng cuối năm 2017 lại có thêm 1 trong 10 bệnh nhân còn sống sau sự cố y khoa ngày 29/5/2017 bị chết (dù bệnh nhân này không được giám định có phải chết do ngộ độc Florua hay không) lại được bổ sung thành sự cố y khoa, khiến 9 bệnh nhân tử vong. Việc thừa nhận thêm 1 người chết này sẽ làm tăng tình tiết tăng nặng, tăng số tiền bồi thường và cũng không đúng với bản chất khoa học trong nguyên nhân tử vong của bệnh nhân thứ 9 này”.
Thứ trưởng Bộ Y tế hy vọng phiên tòa xét xử phúc thẩm sẽ giải quyết được một cách thuyết phục và thỏa đáng các kiến nghị trên. Kết quả bản án sẽ góp phần thực hiện thành công Nghị quyết số 08 của Bộ Chính trị về một số nhiệm vụ trọng tâm công tác tư pháp trong thời gian tới và Nghị quyết số 49 của Bộ Chính trị về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020.
