Mỹ cảnh báo việc Trung Quốc cung cấp vũ khí sát thương cho Nga, Bắc Kinh phản ứng quyết liệt

Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan cảnh báo Trung Quốc sẽ gánh chịu hậu quả nghiêm trọng nếu viện trợ vũ khí sát thương cho Nga (Ảnh: AP).

Theo truyền thông Đức Deutsche Welle ngày 27/2, mấy hôm nay, các quan chức Mỹ và châu Âu đều tuyên bố Trung Quốc đang xem xét viện trợ quân sự cho Nga, và chính quyền Biden đang xem xét liệu có công bố các thông tin tình báo liên quan hay không. Cố vấn An ninh Quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan trong một cuộc phỏng vấn vào ngày 26/2 cho biết Mỹ đã nói với Trung Quốc rằng nếu cung cấp viện trợ vũ khí sát thương cho Nga, họ sẽ phải gánh chịu hậu quả nghiêm trọng.

Cùng ngày, ông Sullivan nhắc lại trên chương trình chính trị buổi sáng "This Week" của đài ABC rằng, “mặc dù Trung Quốc chưa có hành động viện trợ quân sự cho Nga nhưng họ cũng không từ bỏ lựa chọn này”.

Hãng tin Anh Reuters đưa tin rằng khi Sullivan được chương trình “State of the Union” của CNN phỏng vấn vào ngày 26/2, ông đã đi xa hơn và nói rằng nếu Trung Quốc viện trợ vũ khí sát thương cho Nga thì họ sẽ phải trả giá đắt. “Từ góc độ của chúng ta, cuộc chiến tranh này thực sự gây nên rắc rối cho Bắc Kinh. Bắc Kinh phải tự quyết định cách tiếp tục tiến hành và liệu có cung cấp viện trợ quân sự hay không và nếu đi theo con đường này, Trung Quốc sẽ phải trả giá thực sự và tôi nghĩ các nhà lãnh đạo Trung Quốc đang cân nhắc điều đó”.

Sullivan nói, khi Mỹ và Trung Quốc đối thoại ngoại giao, "Mỹ không đe dọa trực tiếp, mà đặt ra những rủi ro và hậu quả cũng như sự việc sẽ phát triển như thế nào."

Ngày 22/2, Chủ nhiệm Văn phòng Đối ngoại Trung ương Trung Quốc gặp Tổng thống Nga Putin tại Moscow (Ảnh: TASS).

Ông Sullivan nhấn mạnh rằng Mỹ đã sử dụng phương thức “đóng kín cửa” để phân tích với Trung Quốc về lợi ích và hậu quả của việc "cung cấp hỗ trợ sát thương cho Nga".

Ông nói, lập trường của Mỹ trong cuộc chiến tranh Nga-Ukraine rất đơn giản, Mỹ sẽ không ngồi nhìn một nước đè bẹp một nước khác, Mỹ sẽ và đã liên kết với hơn 50 quốc gia để chống lại. “nhưng lập trường của Trung Quốc trong chuyện này đáng xấu hổ hơn nhiều”, ông cho rằng phát biểu của Trung Quốc về cuộc chiến Nga-Ukraine là tự trói buộc mình.

Ông Sulivan lấy ví dụ, Trung Quốc vào ngày 24/2 đã chọn bỏ phiếu trắng (không bỏ phiếu) về nghị quyết của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc về "có ủng hộ chấm dứt chiến tranh giữa Nga và Ukraine" hay không? Điều này cho thấy Trung Quốc vẫn chưa quyết định có nên toàn tâm toàn ý đứng về phía Nga hay không. Ông nói: “Vì họ biết rõ rằng (động thái này) sẽ cô lập họ với nhiều quốc gia mà họ đã phải nỗ lực để duy trì quan hệ”.

Ngoài ra, để đáp lại tài liệu "Lập trường của Trung Quốc về giải pháp chính trị cho cuộc khủng hoảng Ukraine" được công bố vào ngày 24/2 kêu gọi Nga và Ukraine đàm phán hòa bình, ông Sullivan chỉ ra rằng, kể từ khi chiến tranh bùng nổ, nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình chưa bao giờ nói chuyện với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, nhưng Bắc Kinh lại đưa ra các lập trường này trong bối cảnh trao đổi Trung Quốc và Nga thường xuyên.

Giám đốc CIA William Burns nói "Mỹ có thông tin tình báo rõ ràng cho thấy Trung Quốc đang cân nhắc cung cấp vũ khí sát thương cho Nga". (Ảnh: Reuters).

Ông cho rằng theo quan điểm của Mỹ, nếu muốn đề xuất một kế hoạch hòa bình thì cũng cần trao đổi ý kiến ​​của Ukraine, rất khó có thể thúc đẩy bất kỳ sáng kiến ​​hòa bình nào chỉ bằng ngoại giao đơn phương.

Ngoài ra, cùng ngày 26/2, trong một cuộc trả lời phỏng vấn chương trình “Meet the Press” (Gặp gỡ báo chí) của NBC News, ông Sullivan cũng đề cập đến việc dự đoán Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ đối thoại với ông Tập Cận Bình "trong tương lai gần".

Quan hệ Mỹ-Trung tiếp tục căng thẳng kể từ khi nổ ra “Sự kiện khinh khí cầu”. Về vấn đề này, ông Sullivan cho biết mặc dù Trung Quốc và Mỹ vẫn duy trì các kênh liên lạc cấp cao; chẳng hạn, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken gần đây đã hội đàm với ông Vương Nghị, Chủ nhiệm Văn phòng Công tác Đối ngoại của Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc tại Hội nghị An ninh Munich. Điều còn thiếu là kênh liên lạc ổn định "quân đội với quân đội".

Ông Sullivan lấy ví dụ về đường dây nóng Mỹ-Nga thời Chiến tranh Lạnh, cho biết Mỹ đã nhiều lần nhấn mạnh sự cần thiết của các kênh liên lạc quân sự giữa Mỹ và Trung Quốc để tránh xảy ra “hỏa hoạn”; nhưng ngày 4/2 khi Quân đội Mỹ bắn hạ khí cầu trinh sát Trung Quốc bay trên không phận Mỹ, Washington từng yêu cầu Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc và Mỹ điện đàm về các vấn đề an ninh, chính quyền Bắc Kinh đã từ chối.

Về vấn đề này, ông Sullivan cho rằng đề xuất liên lạc của Mỹ "là một phản ứng có trách nhiệm và cần phải thiết lập một kênh liên lạc trong khủng hoảng với Bắc Kinh", gây nên sự gián đoạn liên lạc "là vấn đề của Trung Quốc."

Ông cũng cho biết ông dự đoán Tổng thống Biden sẽ hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong thời gian tới, mặc dù hiện chưa có kế hoạch chính thức.

Cũng vào dịp Chiến tranh Ukraine-Nga đã diễn ra một năm, Giám đốc CIA William Burns chỉ ra rằng Mỹ có thông tin tình báo rõ ràng cho thấy Trung Quốc đang cân nhắc cung cấp vũ khí sát thương cho Nga.

Trong một cuộc trả lời phỏng vấn chương trình "Face the Nation" của CBS, William Burns nói rằng Hoa Kỳ đã thu thập được thông tin tình báo liên quan cho thấy Trung Quốc đang xem xét việc cung cấp vũ khí sát thương cho Nga, mặc dù không có bằng chứng nào cho thấy chính quyền Bắc Kinh đã đưa ra quyết định cuối cùng, nhưng phía Mỹ vẫn đang theo dõi chặt chẽ.

Ông Burns nói rằng động thái này của Trung Quốc là một quyết định rất mạo hiểm và thiếu khôn ngoan, "Chúng tôi đã nói rất rõ ràng rằng điều này sẽ gây hậu quả nghiêm trọng cho mối quan hệ của Trung Quốc với chúng ta (Mỹ) và các đồng minh châu Âu, tôi rất không muốn họ làm điều này."

Trước đó có ba nguồn thạo tin tiết lộ với CNN rằng tình báo Mỹ chỉ ra rằng chính phủ Trung Quốc đang xem xét cung cấp cho Nga máy bay không người lái chiến đấu và đạn dược, nhưng Bắc Kinh vẫn chưa đưa ra quyết định cuối cùng. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân đáp lại rằng Trung Quốc không chấp nhận việc Mỹ “hoa chân múa tay” về quan hệ Trung-Nga, thậm chí ép buộc và gây sức ép lên quan hệ này: "Chính phía Mỹ liên tục cung cấp vũ khí cho chiến trường chứ không phải Trung Quốc."

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh: "Mỹ không có quyền ra lệnh cho quan hệ Trung Quốc-Nga và chúng tôi sẽ không bao giờ chấp nhận sự ép buộc và áp lực từ phía Mỹ" (Ảnh: Guancha).

Chiều ngày 27/2, bà Mao Ninh, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc chủ trì họp báo thường kỳ. Một phóng viên đã nêu câu hỏi: “Ngoại trưởng Mỹ Blinken nói rằng Trung Quốc đã cung cấp viện trợ phi sát thương cho Nga thông qua các công ty, và hiện lại bắt đầu cung cấp viện trợ sát thương. Cũng có thông tin một quan chức Mỹ giấu tên cho biết Trung Quốc đang cân nhắc cung cấp viện trợ quân sự sát thương cho Nga như đạn pháo cỡ 122mm và 152mm, nhưng không có bằng chứng nào cho thấy Trung Quốc đã chuyển giao các vũ khí liên quan. Ông Sullivan, trợ lý của Tổng thống Mỹ về các vấn đề an ninh quốc gia, nói nếu Trung Quốc đưa ra quyết định viện trợ cho Nga, họ sẽ phải trả giá thực sự; xin hỏi Trung Quốc phản ứng thế nào về điều này?”

Bà Mao Ninh trả lời: “Trong vấn đề Ukraine, Trung Quốc luôn tích cực khuyến khích các cuộc đàm phán hòa bình và thúc đẩy một giải pháp chính trị cho cuộc khủng hoảng. Mỹ không có quyền ra lệnh cho quan hệ Trung Quốc-Nga và chúng tôi sẽ không bao giờ chấp nhận sự ép buộc và áp lực từ phía Mỹ. Mỹ không chỉ đưa các vũ khí sát thương đến chiến trường Ukraine mà còn vi phạm các quy định trong ba bản thông cáo chung Trung-Mỹ khi liên tục bán vũ khí tiên tiến cho khu vực Đài Loan của Trung Quốc. Rốt cục ý đồ của Mỹ là gì? Họ cần phải giải thích với thế giới”.