Những nhận xét mỉa mai của Elon Musk đã đưa Tesla và Apple trở thành tâm điểm một lần nữa trong mùa báo cáo lợi nhuận.
Trong phần trả lời câu hỏi của nhà đầu tư sau khi công bố báo cáo thu nhập quý 2 năm tài chính 2021, Musk đã chế nhạo việc sử dụng nhiều cobalt trong pin của Apple và việc thiết lập một "khu vườn có tường bao quanh" xung quanh công nghệ của mình.
Lí do khiến Elon Musk "lên mặt" và không ngần ngại công kích công ty có giá trị vốn hóa thị trường cao nhất thế giới có thể là do Tesla đã đạt được lợi nhuận trong 8 quý liên tiếp, và tổng lượng xe giao hàng lần đầu tiên vượt quá 200.000 chiếc.
Báo cáo tài chính cho thấy doanh thu của Tesla trong quý 2 là 12 tỉ USD, tăng 98% so với cùng kỳ năm ngoái; lần đầu tiên lợi nhuận ròng vượt 1 tỉ USD, đạt 1,14 tỉ USD. Kết quả này vượt kỳ vọng của các nhà phân tích và đánh dấu lần đầu tiên mức lợi nhuận hàng quý của công ty (trên cơ sở GAAP) vượt ngưỡng tỉ đô.
Trong khi đó, Apple cũng mới công bố lợi nhuận quý tốt nhất trong lịch sử 45 năm của hãng bất chấp đại dịch Covid-19 vẫn đang đè nặng lên kinh tế toàn cầu. Theo đó, Apple đạt lợi nhuận 21,7 tỉ USD trong 3 tháng kết thúc vào tháng 6 vừa qua. Doanh thu cũng tăng 36% so với 1 năm trước, lên 81,4 tỉ USD, đánh bại mọi dự báo.
Mặc dù chưa phải là những đối thủ cạnh tranh trực tiếp ở thời điểm hiện tại nhưng có thể thấy rằng sẽ ngày càng có nhiều xích mích và tranh chấp giữa Apple, một công ty đang tăng tốc chế tạo ô tô điện và Tesla, công ty dẫn đầu trong lĩnh vực này.
1. Apple nằm im cũng trúng đạn, Elon Musk mỉa mai Apple hai lần tại buổi báo cáo tài chính
 |
Ảnh: The Guardian |
Khi giải thích về nguyên liệu thô cho pin của Tesla, Musk nói: "Mọi người luôn lầm tưởng rằng Tesla sử dụng nhiều cobalt, nhưng thực tế chúng tôi không sử dụng cobalt trong các pin lithium sắt photphat và hầu như không có tí cobalt nào trong pin nickel".
Theo Musk, tỷ lệ sử dụng cobalt của Tesla chỉ là 2%, và Tesla đặt mục tiêu loại bỏ hoàn toàn cobalt trong tương lai.
Ngay sau đó, Musk đã quay sang chỉ trích Apple, "Apple sử dụng gần như 100% cobalt trong pin của điện thoại di động và máy tính xách tay".
Tại sao việc sử dụng quá nhiều cobalt bị chỉ trích?
Điều này bắt đầu từ sự phong phú của nguồn nguyên liệu pin hiện tại. Lý do tại sao việc thay thế pin lithium bậc ba bằng pin lithium sắt photphat có thể giảm đáng kể chi phí là do quặng sắt hay sắt photphat không chỉ có trữ lượng dồi dào mà còn được phân bố rộng rãi trên thế giới, thuận tiện cho việc khai thác và vận chuyển nội địa hóa.
Trong khi đó, cobalt có trữ lượng nhỏ hơn nhiều, từ góc độ phát triển bền vững của công nghiệp, giảm tiêu thụ tài nguyên khan hiếm là xu hướng chung. Về thành phần trong tương lai của pin năng lượng, Musk cho biết: "Nó có thể là 2/3 sắt, 1/3 niken hoặc thứ gì đó tương tự".
Lợi thế về nguồn lực dồi dào chắc chắn sẽ dẫn đến việc giảm chi phí đáng kể. Theo dữ liệu từ Hinabattery, chi phí của pin lithium sắt photphat thấp hơn khoảng 50% so với pin lithium bậc ba.
Hơn nữa, trữ lượng cobalt phần lớn tập trung ở châu Phi lạc hậu và kém phát triển. The Guardian năm 2019 đưa tin rằng các công ty công nghệ như Apple và Tesla đã bị kiện vì sử dụng lao động trẻ em để khai thác cobalt từ Cộng hòa Dân chủ Congo với cáo buộc vi phạm nhân quyền.
Cũng trong buổi báo cáo, Elon Musk tiếp tục lôi Apple vào câu chuyện. Khi được hỏi về việc cho phép đối thủ cạnh tranh sử dụng mạng lưới các trạm sạc của Tesla, và Elon Musk không hề phản đối.
"Tôi muốn nhấn mạnh rằng mục tiêu của Tesla là thúc đẩy năng lượng bền vững. Chúng tôi không tạo ra khu vườn có tường bao quanh và dùng nó để loại bỏ đối thủ cạnh tranh như những công ty khác".
Apple hiện đang vướng vào vụ kiện tụng về vấn đề độc quyền trên App Store và kìm hãm sự tự do của các nhà phát triển phần mềm bên thứ ba.
Vào tháng 3/2019, nền tảng dịch vụ nghe nhạc trực tuyến Spotify đệ đơn kiện Apple với cáo buộc lạm dụng thế độc quyền và đối xử không công bằng.
Đầu năm 2021, nhà sản xuất trò chơi Epic Games cũng đã kiện Apple độc quyền do phí hoa hồng của App Store quá cao.
Nhưng việc mở rộng mạng lưới trạm sạc cũng đang mang lại lợi ích không nhỏ cho Tesla. Các nhà sản xuất xe hơi khác cũng đang xây dựng mạng lưới trạm sạc của riêng họ. Musk cũng nhận thức được điều này.
Để mạng lưới trở nên hữu ích đối với các nhà sản xuất ô tô khác, Elon Musk tuyên bố, "chúng ta cần phát triển mạng lưới tăng áp với tốc độ nhanh hơn là tăng sản lượng xe hơi".
2. Mối hận thù giữa Tesla và Apple đã có từ lâu đời
 |
| Mối duyên nợ giữa Tesla và Apple |
Cuối tháng 12 năm ngoái, sau khi thông tin Apple chế tạo ô tô bị phanh phui, giá cổ phiếu Tesla ngay lập tức giảm 6,49% cùng ngày, và giá trị thị trường bốc hơi 42,7 tỉ USD.
Tin đồn về việc Apple chế tạo ô tô cũng gợi lên lòng căm thù cũ của Musk, "Trong những ngày khó khăn nhất khi phát triển Model 3, tôi đã tìm đến Tim Cook để tìm cách bán Tesla cho Apple bằng 1/10 giá trị hiện tại. Ông ấy đã từ chối thảo luận".
Apple, công ty từ chối mua Tesla, đã quay lại để tăng tiến độ của những chiếc xe tự phát triển. Trong vòng 3 năm, từ 2017, Apple đã âm thầm đăng ký hơn 100 bằng sáng chế công nghệ ôtô, bao gồm nhiều khía cạnh, như lái xe tự động, sạc, hệ thống trên xe, tối ưu hoá cấu trúc thân xe...
Vào đầu tháng 8/2018, Apple đã thông báo rằng Doug Field, người đã từ chức Phó chủ tịch cấp cao về kỹ thuật của Tesla, sẽ quay trở lại công ty và tham gia vào đội xe tự lái của Apple. Ông Doug Field từng tham gia thiết kế kỹ thuật của dòng sản phẩm Mac.
Khi Bob Mansfield nghỉ hưu, Doug Field trở thành người đứng đầu dự án chế tạo xe hơi mới của Apple.
Field rời Apple vào năm 2013 và gia nhập Tesla phụ trách dự án Model 3. Musk từng ca ngợi ông là "một trong những giám đốc điều hành kỹ thuật có năng lực nhất trên thế giới".
Sau khi Field trở lại Apple, một vòng kế hoạch mới bắt đầu. Năm nay, Apple đã đưa ra mức lương gấp 1,5 lần để săn đuổi nhân viên của Tesla. Theo báo cáo của CNBC, Apple đã trực tiếp tuyển dụng ít nhất 46 nhân viên từ Tesla, bao gồm các kỹ sư sản xuất, bảo mật và phần mềm cùng các chuyên gia chuỗi cung ứng.
Động thái này thậm chí còn khiến Musk chế giễu khi nói rằng: "Apple chỉ có thể tuyển dụng những người mà chúng tôi không muốn. Nếu bạn không thể làm việc ở Tesla thì hãy đến với Apple. Tôi không đùa đâu".
Trên thực tế, Tesla cũng đang săn trộm người của Apple. Theo Forbes và Bloomberg, tính đến năm 2015, Tesla đã thuê hơn 150 người từ Apple.
3. Tesla cũng đang học theo Apple
 |
Ảnh: Fox Business |
Bắt đầu từ năm 2018, dưới sự lãnh đạo của Cook, Apple đã mạnh mẽ mở rộng doanh thu dịch vụ phần mềm, cố gắng xây dựng một đường cong tăng trưởng mới ngoài iPhone. Trong báo cáo tài chính mới đây, doanh thu kinh doanh dịch vụ của Apple đạt 17,486 tỉ USD, tăng 33% so với cùng kỳ năm ngoái và số thuê bao trả phí vượt quá 700 triệu.
Trong khi đó, Tesla đã chính thức thử nghiệm phần mềm lái tự động FSD beta 9 vào đầu tháng 7. Ngoài phí đăng ký ngay là 10.000 USD, hãng đã tung ra mô hình đăng ký hàng tháng là 199 USD.
Việc phổ biến rộng rãi các hệ thống phần mềm lái xe tự động mang đến sự xuất hiện của một kỷ nguyên mới của xe hơi điều khiển bằng phần mềm.
Trong mô hình kinh doanh, doanh số bán xe hơi thay đổi từ thời điểm kết thúc hiện thực hóa giá trị sang điểm xuất phát mới. Đây cũng là những gì Musk nói về tương lai của Tesla, và nó cũng là một trong những lý do tại sao một số tổ chức dự đoán rằng giá trị thị trường của hãng sẽ vượt quá một nghìn tỉ USD.
Musk cho biết tại báo cáo tài chính rằng các phương tiện năng lượng mới hiện tại đang hướng tới tương lai của xe điện hoàn toàn tự động. Thời gian trôi qua, "những chiếc xe không có hệ thống lái xe hoàn toàn tự động là rất hiếm."
Ở Trung Quốc, Tesla cũng cần học hỏi từ Apple.
Do bị ảnh hưởng bởi các sự kiện như bảo vệ quyền lợi của chủ sở hữu ô tô và "sự cố không phanh" trong tháng 4, doanh số bán hàng của Tesla tại Trung Quốc tụt dốc: doanh số tháng 4 giảm mạnh 67% và chỉ có 11.671 xe được giao.
Sau đó, Tesla đã thực hiện một loạt nỗ lực, bao gồm thu hồi Model 3 nhập khẩu và Model 3, Model Y sản xuất tại Trung Quốc, đưa ra lời xin lỗi, đồng thời chuyển sang sử dụng pin lithium sắt photphat để giảm giá Model Y.
Tính đến tháng 5, lượng xe giao của Tesla đã tăng lên 21.936 xe, và trong tháng 6, đã có 28.138 xe được giao. Mặc dù doanh số đã bắt đầu tăng trở lại, Tesla vẫn cần tiếp tục cố gắng để theo kịp con số 35.478 lập kỷ lục vào tháng 3 vừa qua.
Ngược lại, Apple, trong báo cáo tài chính hàng quý mới nhất của mình, doanh thu thuần từ Trung Quốc là 14,762 tỉ USD, tăng 58% so với cùng kỳ năm trước, thị trường Trung Quốc trở thành khu vực tăng trưởng cao nhất trên thế giới của Apple.
Tim Cook cho biết tại báo cáo tài chính rằng người dùng ở Trung Quốc "có phản ứng rất mạnh mẽ đối với iPhone 12 Pro và 12 Pro Max, do đó doanh số bán hàng rất tốt. Về danh mục sản phẩm, doanh số bán thiết bị đeo, thiết bị gia đình và dịch vụ doanh nghiệp cũng đạt kỷ lục".
Một ngày trước khi báo cáo tài chính được công bố, một số nguồn tin cho biết bộ phận năng lượng của Tesla đã thành lập một nhóm chuyên nghiệp gồm hơn 20 người để xử lý các khiếu nại của khách hàng trên mạng xã hội và các trang web đánh giá.
Một cựu nhân viên của Tesla tiết lộ với giới truyền thông rằng trong khi giải quyết các vấn đề do khách hàng đưa ra, Tesla sẽ cố gắng khiến khách hàng xóa bài đăng chê bai trên mạng xã hội. Tesla vẫn chưa phản hồi về tin tức này.
Đối với Tesla, công ty đang theo đuổi doanh số bán hàng, việc kiểm soát đánh giá hoàn toàn không phải là giải pháp lâu dài. Về cách phục vụ người tiêu dùng Trung Quốc, Tesla cũng nên học hỏi từ Apple.
Theo Sina
