Việt Nam đang trở thành thị trường đầu tư tiềm năng nhờ GDP tăng trưởng ổn định và khả năng kiểm soát tốt sự lây lan của dịch bệnh. Theo báo cáo của Do Ventures năm 2020, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (ĐMST) Việt Nam đã vươn lên đứng ở vị trí thứ 3 trong khu vực Đông Nam Á, sau Singapore và Indonesia.
Trước cơ hội đó, tại Hội thảo “Thu hút nguồn vốn đầu tư mạo hiểm cho doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo” vừa diễn ra tại TP.HCM, do Văn phòng Đề án Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST quốc gia đến năm 2025 (Đề án 844) phối hợp với UPGen Việt Nam, Thinkzone Ventures, Công ty cổ phần Netnam và Công ty DQN tổ chức, các chuyên gia kinh tế đã đưa ra lời khuyên cho các start-up.
Đó là để sẵn sàng đón nhận làn sóng đầu tư trong thời gian tới, các start-up Việt Nam cần chuẩn bị kỹ càng và có kế hoạch cụ thể trước khi gọi vốn đầu tư. Những khuyến cáo của các diễn giả về chuyên môn và pháp lý sẽ giúp các doanh nghiệp khởi nghiệp hoạch định phương án phát triển cụ thể.
Theo ông Nguyễn Xuân Đông - đồng sáng lập Ecomobi - các start-up cần chuẩn bị sẵn sàng tài liệu cho mọi tình huống, bởi cơ hội đầu tư có thể đến bất cứ lúc nào. Ông Đông cũng khuyến cáo các start-up không nên gọi vốn bằng mọi giá hoặc gọi vốn theo phong trào để tránh rủi ro.
“Cuộc gặp với nhà đầu tư có thể kéo dài 10 phút, 2-3 tiếng hay chỉ 30 giây trong thang máy. Do đó cần chuẩn bị sẵn sàng, đặc biệt là phải tóm tắt được công việc kinh doanh của mình trong một câu ngắn gọn để thu hút sự chú ý của nhà đầu tư” – đại diện Ecomobi chia sẻ.
Bên cạnh đó, các start-up Việt cần lưu ý đến vấn đề về pháp lý nhằm đảm bảo quyền lợi công bằng cho các bên. Trên thực tế, start-up thường chưa thực sự chú ý các điều khoản trong hợp đồng, dẫn đến các thương vụ đầu tư thường có lợi cho nhà đầu tư một cách không công bằng.
Mặt khác, do văn hóa người Á Đông trường tránh né va chạm, đặc biệt trong quá trình nhạy cảm như hoàn thiện hợp đồng gọi vốn, khiến không ít doanh nghiệp phải trải giá “đau thương”. Ông Hoàng Minh Đức - Luật sư cấp cao tại Duane Morris khuyên các doanh nghiệp phải hiểu bản chất của các điều khoản trong hợp đồng, từ đó có định hướng nhất định để xử lý nếu có vấn đề phát sinh.
“Các start-up nên tích cực tìm hiểu thông tin trên mạng, đồng thời có thể tranh thủ đến các hội thảo chuyên môn để trao đổi thông tin và nhận được tư vấn từ các luật sư” - ông Đức góp ý.
Theo thống kê của Văn phòng Đề án 844, hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST Việt Nam hiện nay có khoảng gần 100 quỹ đầu tư mạo hiểm hoạt động, trong đó có khoảng 20 quỹ nội. Mỗi quỹ đầu tư lại có định hướng, mạng lưới, thế mạnh khác nhau, do đó start-up cần tìm hiểu thật kỹ và phân nhóm nhà đầu tư tiềm năng theo định hướng và mục tiêu phát triển.
“Để rút ngắn thời gian đầu tư, cần thiết phải có một nền tảng chung để tất cả các nhà đầu tư nội, ngoại, nhà đầu tư thiên thần hay tất cả các hình thức đầu tư khác có thể trao đổi, thống nhất, giảm thiểu tối đa thời gian để các start-up có thể nhanh chóng kết thúc hoạt động gọi vốn và tập trung vào phát triển kinh doanh” - bà Hoàng Thị Kim Dung, Trưởng đại diện quỹ đầu tư Nhật Bản Genesia Ventures nhận định.
Đồng quan điểm với bà Dung, ông Bùi Thành Đô - Giám đốc Thinkzone Ventures - chia sẻ về dự án kêu gọi các quỹ đầu tư, công ty luật tham gia vào Liên minh các quỹ đầu tư, phối hợp chặt chẽ với văn phòng Đề án 844. Dự án này đang trong quá trình triển khai, với mục tiêu đưa nguyện vọng của thị trường đến những nhà hoạch định chính sách, nhằm cải thiện môi trường đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam. Đồng thời, Liên minh cũng là nơi chia sẻ thông tin về các thương vụ đầu tư, danh sách các start-up tiềm năng, từ đó thúc đẩy quá trình trao đổi thông tin trong hệ sinh thái.
