Tiếp tục phiên xét xử sơ thẩm “đại án” Ocean Bank – Hà Văn Thắm, chiều 07/09, Hội đồng xét xử (HĐXX) đã tập trung xét hỏi các bị cáo, nguyên là Giám đốc các khối nghiệp vụ, Chi nhánh, Phòng Giao dịch Ocean Bank (OJB) để làm rõ về hành vi “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” mà cơ quan công tố đang cáo buộc cho các bị cáo này.
10 năm cống hiến, gom hết lương cũng không đủ khắc phục thiệt hại
Đó là lời chia sẻ của một bị cáo trong đại án này. Bị cáo ấy là Trần Anh Thiết, Giám đốc PGD Hà Đông từ tháng 6/2012 – 9/2012; Giám đốc PGD Thành Công từ tháng 4/2013 – 10/2013 và Giám đốc OJB Chi nhánh Hà Nội từ tháng 11/2013 – 12/2015.
Cáo trạng cáo buộc: “Trần Anh Thiết tiếp nhận chủ trương, chỉ đạo của Hà Văn Thắm và Nguyễn Minh Thu về việc chi trả lãi ngoài Hợp đồng tiền gửi cho khách hàng. Khi về làm Giám đốc Chi nhánh Hà Nội, tại đơn vị này, việc thực hiện chi lãi ngoài đã được thực hiện từ trước đó, trong giai đoạn Nguyễn Minh Đạo làm Giám đốc. Tại Chi nhánh Hà Nội, Trần Anh Thiết không phân công chỉ đạo gì thêm mà giữ nguyên hoạt động theo quy trình có từ trước với các đầu mối nhận tiền gồm Phan Thị Cẩm Tú, Nguyễn Thị Thu Hà, Nguyễn Thị Hồng Hà, Nguyễn Thị Nhàn và Trần Trí Trung. Sau khi Hội sở chuyển tiền, các đầu mối nhận tiền cùng 26 nhân viên thực hiện chi cho khách hàng”.
Cáo trạng xác định trong thời gian Trần Anh Thiết làm Giám đốc Chi nhánh và các PGD, tổng số tiền chi lãi ngoài tại các đơn vị là 4,7 tỷ đồng; Trong đó, 4,3 tỷ đồng vượt trần lãi suất theo quy định của NHNN từng thời kỳ, gần 500 triệu đồng chưa vượt trần. Bị can không trực tiếp nhận tiền từ Hội sở và không trực tiếp chi tiền lãi ngoài cho khách hàng.
Trả lời HĐXX, Thiết cho biết tại thời điểm bị cáo được cơ quan điều tra triệu tập và thông báo số liệu, bị cáo đã thu hồi được hơn 1,7 tỷ đồng - nội dung cáo trạng cũng xác nhận thông tin này.
“Cơ quan điều tra nói nếu khắc phục được hậu quả sẽ không bị khởi tố”, Trần Anh Thiết nói.
Thiết đã cố gắng hết sức và tìm mọi cách để khắc phục hậu quả.
Bản thân cáo trạng cũng khẳng định: “Nhận thức được trách nhiệm của bản thân về việc chi lãi ngoài trái quy định, gây thiệt hại cho Ngân hàng, trước khi Cơ quan điều tra khởi tố bị can, Trần Anh Thiết đã tự nguyện nộp được số tiền 3,02 tỷ đồng vào tài khoản tạm giữ của Cơ quan điều tra. Tổng cộng, Trần Anh Thiết và các tổ chức đã nộp được 4,7 tỷ đồng, khắc phục toàn bộ số tiền chi lãi ngoài sai quy định tại các đơn vị PGD Hà Đông, PGD Thành Công và Chi nhánh Hà Nội trong thời gian Trần Anh Thiết làm Giám đốc”.
“Với tư cách, ý thức người đứng đầu chi nhánh, bị cáo đã gặp gỡ khách hàng và thuyết phục họ nộp lại tiền. Tại chi nhánh của bị cáo có 3 doanh nghiệp nộp lại 1,7 tỷ đồng. Và bị cáo phải bỏ tiền túi ra khắc phục số tiền hơn 3 tỷ đồng”, Trần Anh Thiết trình bày.
Nhưng cũng theo lời Thiết: “Bị cáo đã thu xếp nộp lại hết số tiền nhưng vẫn bị khởi tố”.
Cựu cán bộ OJB cảm thán: Bị cáo làm việc ở OJB hơn 10 năm. Giả sử không tiêu đồng nào, thì số lương đấy cũng không đủ bằng số tiền bị cáo bỏ ra để khắc phục thiệt hại.
“Kính mong HĐXX xét xử công tâm”, bị cáo Thiết nói đầy mong mỏi.
“Tôi không nghĩ mình là tội phạm”
Trần Anh Thiết là một trong 34 bị cáo, từng là Giám đốc các Chi nhánh, PGD lớn trong hệ thống OJB - những người vì tiếp nhận và thực hiện theo chủ trương, chỉ đạo của Hội sở và các lãnh đạo, mà đang bị cáo buộc là đồng phạm giúp sức tích cực cho ông Hà Văn Thắm và các bị cáo “đầu án” khác thực hiện hành vi phạm tội. Họ bị đề nghị truy tố về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” quy định tại Điều 165 Bộ luật Hình sự.
Thực tế, theo cáo trạng, có khá nhiều đồng nghiệp của 34 bị cáo trên, cụ thể là 227 người cũng phạm phải những hành vi tương tự nhưng may mắn không bị xem xét trách nhiệm hình sự.
Bởi, 227 người này bị xác định là chi lãi ngoài gây thiệt hại dưới 1 tỷ đồng. Bên cạnh đó, cơ quan tố tụng đánh giá, số lượng đối tượng cũng quá lớn, nếu khởi tố, xử lý hình sự hết số đối tượng này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thống OJB trong giai đoạn tái cơ cấu.
Cáo trạng cho thấy, không riêng Trần Anh Thiết, hầu hết các bị cáo bị cáo buộc hành vi tương tự Thiết đều đã tìm đủ mọi cách để khắc phục một phần hoặc toàn bộ thiệt hại mà họ được cho là liên đới trách nhiệm. Số tiền khắc phục mà họ cố gắng xoay xỏa, như Thiết nói, thực ra là rất lớn so với mức lương hay thu nhập của một cán bộ ngân hàng – dù có là Giám đốc Chi nhánh hay PGD.
“Tôi đã cố gắng hết mình vì công việc, vì ngân hàng. Chuyện huy động vốn cũng chỉ là một hành vi mang tính thị trường, bản thân chúng tôi không có tư lợi gì ở đây. Tôi không nghĩ mình là tội phạm. Bạn bè đồng nghiệp tôi cũng nhận thức như vậy, có chăng đây là một tai nạn nghề nghiệp. Tôi chỉ mong sao Tòa xem xét thật thấu đáo, công minh. Chúng tôi cũng mong chờ sự thấu hiểu và khoan dung của Tòa và của công luận”, người viết vẫn nhớ rõ lời tâm sự đẫm nước mắt của một nữ bị cáo trong nhóm 34 bị cáo nêu trên.
Đảm bảo thanh khoản cho ngân hàng cũng là đảm bảo an ninh tiền tệ
Chiều 7/9, trả lời HĐXX về quan điểm của bản thân trước quy định về trần lãi suất mà NHNN đã ban hành, bị cáo Nguyễn Hoài Nam – nguyên Giám đốc Khối Nguồn vốn OJB giai đoạn tháng 7/2010 – 01/2016 cho biết, bà hiểu mục tiêu vĩ mô của quy định này là để ngăn chặn lạm phát.
Tuy nhiên là người làm lâu năm trong ngành ngân hàng, bị cáo cho rằng muốn giảm lạm phát trước tiên phải giảm lượng cung tiền cho xã hội, là làm giảm lượng cho vay, và phần tín dụng là phần cung tiền cho xã hội thì hợp lý hơn, chứ không phải phần huy động - Nam tỏ ý không đồng tình với kỹ thuật điều hành của cơ quan quản lý.
Nguyễn Hoài Nam cũng lập luận rằng: Với bị cáo việc đảm bảo thanh khoản cho OJB mới là đảm bảo an ninh tiền tệ. Do lượng huy động, nên sáng có thể thiếu tiền nhưng chiều có thể thừa tiền, việc các tổ chức tín dụng cho nhau vay là chuyện diễn ra hàng ngày. Tức là lượng vay và cho vay giữa các tổ chức tín dụng rất lớn, mà nếu OJB bị mất thanh khoản mới là gây nguy hại cho an ninh tiền tệ.
“Bị cáo xin nói thay mặt tất cả các anh chị em ở đây. Các anh chị em làm gần 10 năm trong ngân hàng nhưng không một ai muốn làm hại ngân hàng cả”, Nam nói./.