Israel ra tay với Syria, Nga gắng “rút củi đáy nồi“
VietTimes -- Ngọn gió chiến tranh đang thổi mạnh hơn sau khi có vụ tấn công ngày 30.4 vào căn cứ quân sự của quân đội Syria tại thành phố Hama khiến cho nhiều quân nhân Iran và những dân quân người Shia do Iran chống lưng bị thiệt mạng, Văn hóa Chiến lược nhận định.
Vào ngày 30.4, đã có những cuộc không kích bất ngờ bằng tên lửa vào các cơ sở quân sự của chính phủ Syria tại hai tỉnh Hama và Aleppo. Có những thương vong chủ yếu là của lực lượng thân Iran và những quân nhân Iran. Không ai nhận trách nhiệm về vụ việc nhưng phần lớn đều nghĩ đây là chiến dịch được thực hiện bởi Không quân Israel. Các quan chức Israel không bình luận về vụ việc nhưng Bộ trưởng Tình báo Israel Katz nói rằng đất nước của ông không chấp nhận Iran có những tiền đồn quân sự trên lãnh thổ Syria.
Bộ trưởng Quốc phòng Israel Avigdor Lieberman thề sẽ dùng quân đội để đáp trả bất cứ nỗ lực nào của Iran để thiết lập "chỗ đứng quân sự" tại đây. Israel cũng không chấp nhận Iran có thể có vũ khí hạt nhân. Chính phủ Israel tin rằng Iran hợp tác với Triều Tiên để có vũ khí hạt nhân mặc dù thực tế thì Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế IAEA đã khẳng định Tehran tôn trọng những cam kết quốc tế của họ.
Cuộc tấn công xảy ra đúng lúc Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đang có chuyến thăm Jerusalem.
Trước đây, Israel đã tấn công những vị trí của dân quân do Iran hỗ trợ tại Syria. Về mặt kỹ thuật, Syria đang có chiến tranh với Israel. Nội các Israel đã có cuộc họp khẩn cấp ngay sau vụ tấn công. Quân Israel đang sẵn sàng đưa máy bay không người lái Heron TP vào sử dụng để tấn công bất cứ hệ thống phòng không nào có thể chống lại máy bay của Israel trên không phận Syria. Những máy bay F-15, F-16, F-35 có thể tác chiến bên ngoài tầm bắn của hệ thống S-300 (150km) hoặc tiếp cận các mục tiêu khi bay ở độ cao dưới 60m. Chúng có nên lửa không đối đất AGM-142 với tầm bắn 100km và tên lửa hành trình Delilah có tầm bắn 250km. Nếu Nga chuyển những hệ thống S-300 cho Syria các vũ khí trên sẽ được sử dụng để vô hiệu hóa chúng.
Ngày 30.4, kho chứa tên lửa là những mục tiêu hàng đầu của Israel. Một trong những vị trí là căn cứ quân sự của lữ đoàn 47 gần thành phố Hama nơi những dân quân người Shi'a do Iran chống lưng đóng quân. Syria tuyên bố đây là một hành động thù địch.
Vào tháng 2, phòng không Syria đã bắn rơi một chiếc F-16 của Israel.
Tiến trình khiến cuộc xung đột tại Syria trở nên rộng hơn do sự đụng độ giữa Israel và Iran hiện tại đang có chiều hướng gia tăng đáng chú ý. Vô tình hay không thì chiến dịch đã được thực hiện vào đúng thời gian Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đang có chuyến thăm Jerusalem và thời điểm chỉ vài ngày sau khi Nga thông báo sẽ nhanh chóng chuyển hệ thống phòng không S-300 cho Syria. Ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh quyền tự vệ của Israel.
Ông cũng đề cập tới vai trò của những cuộc đàm phán tại Geneva đã không tìm ra được cách hòa giải cuộc xung đột tại Syria và cố tình không nhắc tới đàm phán Astana - tiến trình hòa bình đã có rất nhiều tiến triển. Chỉ huy của Bộ Tư lệnh trung tâm Mỹ, tướng Joseph Votel đã có nhiều cuộc bàn thảo tại Israel vài ngày trước chuyến thăm của Ngoại trưởng Mỹ.
Có một "sự tình cờ" rất thú vị khác cung cấp manh mối cho biết điều gì đang xảy ra và tại sao. Chiến dịch ngày 30.4 của Israel xảy ra vào đúng thời điểm có cuộc đụng độ trực tiếp giữa quân đội Syria và lực lượng người Kurd SDF cho Mỹ chống lưng. Đây là bước ngoặt rất nguy hiểm có thể khiến quân đội Mỹ trực tiếp đối đầu với lực lượng của Iran và Syria. Rõ ràng, trận chiến đang được tiến hành ở ít nhất hai mặt trận.
Mỹ đang chống lưng cho lực lượng người Kurd SDF tại Đông Bắc Syria.
Hiện tại Mỹ và Nga đang làm gì? Washington luôn ủng hộ lập trường chống Iran của Israel. Mỹ đồng ý sử dụng quân đội và dính líu tới việc gây ra xung đột quân sự tại Syria. Israel không đứng một mình khi được khích lệ cho một cuộc xung đột với Iran.
Sự leo thang hiện nay diễn ra sau khi Moscow cam kết có nỗ lực để ngăn chặn những gì xấu nhất xảy ra. Hội nghị quốc tế giữa những đại diện cấp cao về an ninh nhận được rất ít sự chú ý của giới truyền thông nhưng về thực tế nó đã được tổ chức để giải thích chính sách của Nga tại Syria. Hội nghị được tổ chức ngày 25-26 tại Sochi - khu nghỉ dưỡng nổi tiếng của Nga ở Biển Đen. Hội đồng an ninh Nga đã tổ chức hội nghị với sự tham gia của các quan chức an ninh tới từ 118 nước. Hội nghị cũng tuyên bố có nhiều nước dính líu tới Hồi giáo cực đoan tại đoan tại Syria.
Nếu Washington không gây áp lực thì sẽ có nhiều nước tham gia hơn vào hội nghị này. Hội nghị chống lại việc đơn phương sử dụng vũ lực và phớt lờ luật quốc tế tại Syria. Thư ký Hội đồng An ninh quốc gia Nga Nikolai Patrushev đã có hai cuộc gặp riêng biệt với đại diện của Iran và đại diện của Israel để bàn thảo những con đường tránh một cuộc xung đột trực tiếp. Và mọi người đều có thể thấy chính Nga chứ không phải Mỹ đang có những nỗ lực để làm trung gian hòa giải và tránh chiến tranh.
Bộ trưởng Ngoại giao Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran đã gặp gỡ tại Moscow ngày 28.4. Họ không đồng ý với quan điểm của phái viên Liên Hợp Quốc về vấn đề Syria ông Staffan de Mistura rằng tiến trình hòa bình Astana đã chạm đến điểm ngưỡng. Các bên đều nhấn mạnh tính thống và sự cần thiết một vai trò lớn hơn của Liên Hợp Quốc trong nỗ lực kết thúc xung đột tại Syria.
Nga là "diễn viên" thích hợp nhất cho vai trò ngăn chặn một cuộc chiến giữa Israel và Iran và Nga đang cố gắng để cứu nhiều mạng sống. Các quan chức Mỹ thì nói về cuộc xung đột tiềm tàng là một điều không thể tránh được. So sánh những chính sách giữa Washington và Moscow sẽ thấy rõ ràng ai là người chủ mưu cho những căng thẳng leo thang và ai đang cố gắng để làm dịu tình hình.