Theo Bloomberg, năm 2014 Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) cảnh báo điện thoại di động và các thiết bị phát tín hiệu radio có thể đe dọa một số mẫu máy bay Boeing 737 và 777. FAA xác định hơn 1.300 máy bay đăng ký tại Mỹ được trang bị màn hình buồng lái dễ bị nhiễu vì sóng Wi-Fi, điện thoại di động và thậm chí cả tần số bên ngoài như radar thời tiết.
Đây là màn hình do Công ty Honeywell International sản xuất. FAA gia hạn cho các hãng hàng không đến tháng 11/2019 phải thay thế toàn bộ số màn hình này. Ở thời điểm hiện tại, hàng trăm máy bay trên thế giới vẫn đang sử dụng loại màn hình thiếu an toàn này.
Tín hiệu từ điện thoại di động có thể gây nhiễu hoặc làm mất tín hiệu của màn hình trên bảng điều khiển máy bay. Ảnh: Bloomberg.
Theo FAA, những dữ liệu bay quan trọng như tốc độ bay, độ cao và điều hướng có thể biến mất khỏi màn hình, khiến phi công mất khả năng điều khiển máy bay, dẫn đến nguy cơ tai nạn.
Người phát ngôn của Honeywell tuyên bố hãng chưa phát hiện bất kỳ trường hợp nào màn hình hiển thị mất tín hiệu vì điện thoại di động hoặc các tần số vô tuyến khác khi máy bay đang bay. Các hãng hàng không và Honeywell cho rằng ít có khả năng tín hiệu radio gây ra vấn đề an toàn trong chuyến bay.
Những sự cố nguy hiểm vô cùng khó hiểu
Tuy nhiên, FAA đã thực hiện các cuộc thử nghiệm và kết quả là máy bay có thể bị rơi vì điện thoại di động. Boeing phát hiện ra vấn đề này trong một cuộc kiểm tra ở phòng thí nghiệm vào năm 2012.
Honeywell cho biết mới chỉ nghe báo cáo về một trường hợp 6 màn hình buồng lái một chiếc Boeing 737 bị "đơ". "Đó chỉ là lỗi phần mềm. Chúng tôi đã khắc phục vấn đề và đang thực hiện các thử nghiệm", người phát ngôn Honeywell nhấn mạnh.
Trên thực tế, trong 3 năm qua các phi công lái máy bay Boeing 777 đã báo cáo hơn 12 vụ thông tin bay quan trọng biến mất trên màn hình buồng lái. Các phi công gửi kiến nghị lên Hệ thống Báo cáo An toàn Hàng không (ASRS) do Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) quản lý.
Tháng 9/2018, phi công của một chiếc Boeing 737-700 phát hiện các thông tin chuyến bay cứ hiện rồi mất trên màn hình. Sau đó, một màn hình chính đã bị tắt. “Vào thời điểm đó, chúng tôi quyết định tốt nhất là hạ cánh khẩn cấp”, các phi công viết trong báo cáo.
Các màn hình máy bay có sự cố do Công ty Honeywell International sản xuất. Ảnh: Financial Times.
Tháng 1/2017, các phi công lái một chiếc Boeing 737 cất cánh từ Costa Rica bất ngờ chứng kiến cảnh màn hình bản đồ và máy vi tính quản lý chuyến bay ngừng hoạt động khi máy bay di chuyển ở khu vực núi non. "Nếu sự cố xảy ra trong thời tiết xấu hoặc vào ban đêm, nó có thể gây ra một thảm họa”, phi công viết.
Cũng trong năm 2017, cơ trưởng của một chiếc Boeing 737-800 thông báo dữ liệu quan trọng của chuyến bay cứ hiện rồi mất trên màn hình khi máy bay đang bay trong vùng thời tiết nhiễu động. Màn hình buồng lái bị mờ khi máy bay hạ cánh.
Sau khi máy bay hạ cánh, đội bảo trì không tìm thấy bất kỳ vấn đề gì. "Vì không tìm được nguyên nhân của vấn đề, tôi từ chối sử dụng máy bay đó cho chặng tiếp theo”, phi công cho biết.
Hai năm trước, phi công của một chiếc Boeing 737-800 cũng phàn nàn về việc nhiều thông tin quan trọng của chuyến bay “biến mất hoặc đơn giản là màn hình không hoạt động". “Đó là chuyện vô cùng khó hiểu", phi công này khẳng định.
Vẫn còn hàng trăm máy bay dùng màn hình lỗi
Theo Bloomberg, các model bị ảnh hưởng là Boeing 737 Next Generation, đời trước của loại 737 Max dính líu đến hai vụ tai nạn thảm khốc khiến 346 người thiệt mạng, và Boeing 777.
Ban đầu Honeywell thông báo khoảng 10.100 màn hình bị ảnh hưởng, tương đương với gần 1.700 máy bay trên toàn thế giới. Hãng này quả quyết rằng khoảng 8.000 màn hình đã được thay thế và gần 400 cần được nâng cấp.
Tuy nhiên Bloomberg cho rằng con số máy bay được trang bị màn hình bị lỗi vẫn có thể lên đến hàng trăm.
Quá nhiều hành khách sử dụng điện thoại di động trên máy bay có thể dẫn tới vấn đề nghiêm trọng. Ảnh: AP.
"Nhiều điện thoại di động hoạt động khi máy bay đang bay có thể trở thành vấn đề nghiêm trọng", Bloomberg dẫn lời giáo sư Tim Wilson thuộc Đại học Hàng không Embry-Riddle cảnh báo. Số lượng điện thoại phát ra tín hiệu radio càng nhiều, khả năng ảnh hưởng tới hệ thống của máy bay càng lớn.
Nhiều hãng hàng không nay cho phép hành khách chuyển điện thoại sang “chế độ máy bay” và sử dụng Wi-Fi. Tuy nhiên điều đó cũng không đảm bảo sự an toàn.
Năm 2013, FAA bắt đầu cho phép sử dụng các thiết bị điện tử rộng rãi hơn trên máy bay, miễn là các hãng hàng không có thể chứng minh rằng hoạt động này an toàn. Tuy nhiên, năm 2018 Quốc hội Mỹ thông luật cấm sử dụng điện thoại di động để gọi điện trong các chuyến bay.
