Tại hội nghị “Nâng cao hiệu quả sử dụng bằng chứng đánh giá CNYT trong xây dựng gói quyền lợi BHYT”, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn nhấn mạnh đánh giá công nghệ y tế (CNYT) là công cụ quan trọng trong hoạch định chính sách y tế, đặc biệt trong xây dựng các gói quyền lợi bảo hiểm y tế (BHYT) trên thế giới.
Đánh giá công nghệ y tế (HTA-Health Technology Assessment) là phương pháp đánh giá khía cạnh y học, dịch tễ học, xã hội học và kinh tế học của các can thiệp y tế.
Ở Việt Nam, trong bối cảnh nguồn lực dành cho y tế còn hạn chế, trong khi nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân ngày càng cao, đòi hỏi quỹ BHYT cần phải bao phủ nhiều dịch vụ y tế một cách hiệu quả hơn, đánh giá CNYT càng là công cụ cần thiết trong quá trình hoạch định chính sách y tế, chính sách BHYT.
Những năm qua, Bộ Y tế đã xây dựng các chính sách, trong đó ứng dụng các bằng chứng về đánh giá công nghệ y tế, như đàm phán giá với các đơn vị cung ứng, lựa chọn các can thiệp y tế để xây dựng Danh mục thuốc BHYT…
Trao đổi với VietTimes bên lề hội nghị, bà Trần Thị Trang - Vụ trưởng Vụ BHYT Bộ Y tế - khẳng định: Việc áp dụng phương pháp đánh giá CNYT sẽ giúp giảm được giá thuốc đưa vào Danh mục BHYT, hướng đến người dân có thuốc tốt với giá hợp lý. Khi xét duyệt Danh mục thuốc bằng cơ chế đánh giá CNYT, sẽ có dữ liệu khoa học để phân tích, so sánh giữa các thuốc trong cùng nhóm, từ đó, chỉ ra cần điều chỉnh giá hay không, để đảm bảo chi phí hiệu quả, giúp cân đối quỹ.
“Với bằng chứng khoa học, chúng ta sẽ khuyến nghị được giá cần phải giảm như thế nào, nếu không giảm thì sẽ ảnh hưởng đến quỹ BHYT và không thể đưa vào Danh mục. Đánh giá CNYT là cách thức cung cấp dữ liệu khoa học và bằng chứng thực tế để thuyết phục các doanh nghiệp giảm giá thuốc một cách hợp lý” -Bà Trang nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, chúng ta còn bước đàm phán giá khi mua sắm thuốc. Và việc sử dụng bằng chứng từ phương pháp đánh giá CNYT sẽ giúp chúng ta 1 lần nữa giảm thêm giá thuốc đưa vào Danh mục thuốc BHYT. Vì đánh giá CNYT là đánh giá chi phí hiệu quả, ngưỡng chi trả, để biết được mức độ chấp nhận của quỹ BHYT, cũng như mức độ chấp nhận khả năng chi trả của người dân.
Đưa ra kết quả từ ứng dụng bằng chứng đánh giá CNYT trong xây dựng gói quyền lợi BHYT tại Việt Nam, ThS. DS.Vũ Nữ Anh - Vụ BHYT Bộ Y tế - chỉ ra: Đánh giá CNYT là công cụ quan trọng trong việc xây dựng lựa chọn chính sách các can thiệp y tế (cộng đồng, dự phòng, vacxin…), trong xây dựng Danh mục kỹ thuật, thuốc, vật tư y tế và ứng dụng trong đàm phán giá.
Đánh giá CNYT được ứng dụng trong lựa chọn thuốc mới với kết quả đánh giá tác động ngân sách phù hợp với khả năng chi trả của quỹ BHYT, từ đó, xác định được thuốc có bằng chứng khoa học về chi phí - hiệu quả tại Việt Nam hoặc tổng quan hệ thống về chi phí - hiệu quả. Đánh giá CNYT giúp giảm giá thuốc 3-5%. Vì thế, cần “luật hoá” về đánh giá CNTT.
Một số kinh nghiệm quốc tế về sử dụng bằng chứng đánh giá CNYT trong xây dựng gói quyền lợi BHYT được TS. Nguyễn Khánh Phương - Viện Chiến lược và Chính sách Y tế - đưa ra: Ở Philippine, Indonesia, Trung Quốc, Thái Lan, đánh giá CNTT chủ yếu trong xây dựng Danh mục thuốc BHYT và cập nhật, sửa đổi Danh mục thuốc: 62% các nước để quy định phạm vi được hưởng, 54% các nước để bổ sung thuốc mới, 36% các nước điều chỉnh điều kiện thanh toán, 31% các nước đưa thuốc ra khỏi Danh mục và 22 % các nước để thay đổi mức thanh toán. Với việc áp dụng đánh giá CNYT, Trung Quốc có mức giảm giá thuốc bình quân 44-65%. Thái Lan cũng sử dụng bằng chứng đánh giá CNYT trong đàm phán giá thuốc.
“Đánh giá CNYT là công cụ quan trọng trong xây dựng chính sách quản lý BHYT” - TS. Phương nhấn mạnh.
Th. Dược học Chittawan Poonsiri - Chương trình Đánh giá Công nghệ và Can thiệp Y tế Thái Lan - đã chia sẻ kinh nghiệm của Thái Lan về việc áp dụng đánh giá CNYT trong việc xây dựng gói quyền lợi BHYT toàn dân và danh mục thuốc thiết yếu quốc gia: Đánh giá CNTT đảm bảo công bằng y tế trong xã hội. Ở Thái Lan, đánh giá CNYT giúp cho việc đàm phán giá thuốc, từ việc phân tích chi phí – hiệu quả, từ giá tham chiếu bên ngoài, sử dụng giá thuốc từ các bệnh viện công vv…
Tại hội thảo, GS. TS. Ammarin Thakkinstian - Bộ môn Dịch tễ học và thống kê lâm sàng (CEB) và TS. Hansoo Kim - chuyên gia tại Trung tâm ứng dụng Kinh tế Y tế, Đại học Griffith (Úc) - cũng chia sẻ những kinh nghiệm về xây dựng chính sách y tế dựa trên những bằng chứng đánh giá khoa học, toàn diện.
Từ điểm cầu Canada, GS.TS. Nguyễn xuân Thành - nhà nghiên cứu khoa học kinh tế y tế - thông tin về quy trình xem xét và phê duyệt thuốc tại Canada, nhấn mạnh vai trò của công cụ đánh giá CNTT để quyết định cho thuốc được phê duyệt khi đảm bảo tính an toàn, hiệu quả, hiệu quả so sánh với các lựa chọn điều trị hiện tại và đảm bảo khả năng chi trả của Quỹ BHYT.
Hội nghị “Nâng cao hiệu quả sử dụng bằng chứng đánh giá CNYT trong xây dựng gói quyền lợi BHYT” do Bộ Y tế phối hợp với Tổng hội Y học Việt Nam tổ chức tại Hà Nội hôm nay, 13/12, dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn và Chủ tịch Hội Tổng hội Y học Việt Nam Nguyễn Thị Xuyên.
Hội nghị nhằm để các chuyên gia, các nhà khoa học, nhà hoạch định chính sách trong nước và quốc tế chia sẻ kết quả và kinh nghiệm trong đánh giá CNYT, tập trung vào ứng dụng trong xây dựng gói quyền lợi BHYT tại Việt Nam và kế hoạch phát triển trong thời gian tới.
