Theo tin từ báo Sự thật phóng viên, lực lượng quân sự Kiev trong cuộc tấn công ngày 18.12.2016, dưới hỏa lực yểm trợ dữ dội của pháo binh đánh vào chiến tuyến phòng ngự của lực lượng dân quân Lugansk, chiếm được một số cao điểm như Kikimora, Zvezda, Krest.
Cuộc tấn công được lên kế hoạch rất cẩu thả, ngay từ trận tiến công đầu tiên, quân đội Kiev tổn thất gần chục binh sĩ thuộc lữ đoàn 54. Những nỗ lực tiến công của đơn vị này diễn ra ngay trên bãi mìn, được bố trí sẵn khiến cho nhiều binh sĩ Ukraine thiệt mạng.
Trận chiến trở nên vô cùng ác liệt khi lực lượng pháo binh hạng nặng của lực lượng dân quân Lugansk đáp trả đòn tấn công hỏa lực từ phía Ukraine và lực lượng dân quân Lugansk chuyển sang tấn công. Khoảng 20 binh sĩ Ukraine bị cắt khỏi đội hình chiến đấu chung của lữ đoàn 54 Ukraine.
Số lượng thương vong của binh sĩ Ukraine tại thời điểm này rất khó tính. Gần 10 thi thể binh sĩ Kiev đang nằm trong nhà xác của thị trấn Debaltsevo. Đó là những binh sĩ mà lực lượng dân quân vì nhân đạo đã đưa từ chiến trường về khi thực hiện công tác cứu thương chiến trường các binh sĩ dân quân Lugansk.
Hàng chục thi thể binh sĩ Kiev khác nằm la liệt trên chiến trường và chết cóng trong tuyết trên vòng cung Svitlodarsk. Không thể cứu các binh sĩ này ngay cả với lý do nhân đạo do trận chiến vẫn tiếp tục diễn ra.
Một số chiến sĩ thuộc lực lượng dân quân Lugansk quan sát chiến trường tin rằng, những binh sĩ Ukraine trên cánh đồng phủ tuyết có thể đến gần 50 người. Truyền thông Ukraine khẳng định số binh sĩ thiệt mạng khoảng 5 người. Thông tin trong tiểu đoàn tình nguyện cực đoan Azov cho biết có khoảng 19 binh sĩ Ukraine thiệt mạng.
Chỉ huy đơn vị "Những con gấu Marusino" thuộc lực lượng quân sự Ukraine Marusia Zveroboi cho biết, trên vòng cung Svitlodarsk, lữ đoàn số 54 có 10 người thiệt mạng và 9 chiến binh thuộc tiểu đoàn Kievskyi Rus.
Trong hai ngày 19–20.12.2016, lực lượng dân quân Lugansk giành lại được cao điểm Kikimora. Trận chiến diễn ra ác liệt suốt đêm 20 kéo sang ngày 21.12.2016, pháo binh Lugansk dội lửa ác liệt xuống trận địa của quân đội Kiev. Các binh sĩ lực lượng dân quân Lugansk đánh chiếm được cao điểm và triển khai phòng ngự tại chỗ. Lực lượng quân sự Ukraine buộc phải rút khỏi cao điểm Krest và Zvezda.
Một binh sĩ thuộc lực lượng dân quân Lugansk có mật danh là John, tham gia trận chiến giành lại cao điểm Kikimora cho biết:
Binh sĩ Ukraine bắt đầu cuộc tấn công vào chiều ngày 19.12.2016, ban đầu chỉ là bắn khiêu khích, sau đó pháo binh Ukraine tăng cường hỏa lực dọn đường và binh sĩ lữ đoàn 54 Ukraine triển khai tấn công, đánh chiếm được 3 cao điểm Krest, Kikimora và Zvezda.
Sau đó lực lương quân sự Ukraine cố thủ trên cao điểm Krest, chúng tôi (binh sĩ dân quân Lugansk) giành lại được cao điểm Kikimora, đây là cao điểm then chốt. Tôi tham gia vào trận đánh này, khi tấn công lên cao điểm, pháo binh Ukraine hất chúng tôi xuống chân đồi. Sau vài lần tấn công, khi đêm xuống chúng tôi đánh bật các tay súng Ukraine và chiếm lại được đồi.
Tiếng đạn pháo tạm lắng vào đầu giờ sáng ngày 21.12.2016, thỉnh thoảng vài quả pháo tiếp tục dội xuống trên chiến tuyến Lugansk. Các chỉ huy lực lượng dân quân cắm cúi trên bản đồ tác chiến. Sự im lăng của chiến trường cho thấy một trận bão lửa mới sắp xảy ra.
Thời gian nghỉ ngắn giữa hai đợt tấn công của lực lượng Ukraine kết thúc vào đầu giờ chiều, trên vòng cung Svitlodarsk đạn pháo từ phía Ukraine lại tiếp tục liên tiếp trút xuống tuyến phòng ngự của dân quân Lugansk.
Mặc dù tổn thất nặng nề thuộc về các binh sĩ quân đội Kiev, nhưng dù sao cũng là những người Ukraine. Có nhiều dự đoán về việc tại sao Bộ tư lệnh quân đội Ukraine lại quyết định một cuộc tấn công điên rồ như vậy. Theo một số nguồn tin từ tiểu đoàn tình nguyện cực đoan Azov, tư lệnh lữ đoàn 54 cho rằng, đã đến thời điểm nghiền nát vòng cung Svitlodarsk và đánh chiếm những địa bàn chiến lược.
Các hướng tấn công của quân đội Kiev đánh vào vùng Debaltsevo, khu vòng tròn là cao điểm 220.
Trang tin Strana.ua dẫn lời của một sĩ quan Ukraine thuộc lữ đoàn 54 cho biết:
Đến ngày 18.12.2016, trên khu vực chiến trường này đang diễn ra tình trạng ổn định và tương đối yên tĩnh trong khuôn khổ ATO. Hằng đêm, các cuộc đấu súng đơn lẻ diễn ra giữa quân đội Ukraine và các chiến binh Lugansk. Nhưng điểm chốt “cao điểm 220” nằm trong vòng cung Svitlodarsk như cái gai chọc vào mắt tư lệnh trưởng lữ 54 quân đội Kiev Gorbatyuk. Chiến tuyến tại khu vực này hình thành một vòng cung lớn về phía khu dân cư Svitlodarsk và hồ chứa nước.
Thực tế điểm chốt 220 không ảnh hưởng gì đến chiến tuyến của quân đội Ukraine do nó nằm trong khu vực khống chế hỏa lực của cả hai phía, hỏa lực của dân quân Lugansk chủ yếu từ hướng khu rừng thưa và cao điểm không ảnh hưởng đến hỏa lực đáp trả của quân đội Ukraine.
Nhưng lữ đoàn trưởng lữ đoàn 54 thích nắn thẳng chiến tuyến và chiếm giữ cao điểm này. Chính vì vậy ông ta đã quyết định tấn công. Trận đánh chiếm một cao điểm không có ý nghĩa chiến thuật này đã khiến quân đội Ukraine tổn thất hàng chục binh sĩ chết và bị thương.
Cao điểm 220 được đánh chiếm nhưng không có ai trụ nổi trên đó cả, hỏa lực pháo binh và đạn bắn thẳng bao trùm toàn bộ đỉnh đồi. Nhưng cái giá phải trả là gần 100 binh sĩ Ukraine bị loại ra khỏi vòng chiến nhưng mục đích chiến dịch không đạt được.
Một câu chuyện khác kể rằng, tư lệnh trưởng lữ đoàn đã say mèm khi ra lệnh tấn công mà không giải thích hoặc chuẩn bị bất cứ điều gì, Bộ tư lệnh quân đội Ukraine không kịp ngăn cuộc tấn công do những kết quả ban đầu của trận đánh.
Câu chuyện thứ 3 về nguyên nhân cuộc tấn công là đánh lạc hướng trong nước và thế giới về tình hình nội bộ lục đục của chính quyền Kiev. Nhóm thứ 4 thì cho rằng Kiev muốn ăn tết mừng năm mới bằng chiến thắng đánh chiếm được Debaltsevo, đồng thời khiến con đường ngoại giao của Kiev thuận lợi hơn sau năm mới.
Đến thời điểm này, trên vòng cung Svitlodarsk, hàng chục thi thể binh sĩ Ukraine vẫn đang nằm la liệt trong tuyết lạnh, không có ai từ phía Ukraine thu dọn binh sĩ tử trận.
QA