Chiếc Safety Car trong giải đua F1 đã ra đời như thế nào?
Ngô Minh
VietTimes -- Mùa giải đua xe Công thức 1 năm 2018 (Formula One - F1) đã chính thức được khởi tranh tại Melbourne, Australia vào 25/3. Và ở giải đua xe thể thao quan trọng bậc nhất thế giới ngày nay, ngoài những chiếc xe đua thì một nhân vật cũng góp phần không kém phần quan trọng vào thành công của giải, đó chính là chiếc xe an toàn (Safety Car). Vậy nó có mặt từ bao giờ? Nhiệm vụ của nó là gì? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu về chiếc xe này.
Trong giải đua F1, xe an toàn (Safety Car) quan trọng không kém gì những chiếc xe đua.
Lịch sử xe an toàn (Safety Car) bắt đầu từ đâu?
Với bất kỳ một giải đua xe nào, một trong những tình huống không ai mong muốn xảy ra là tai nạn nhưng đó là điều khó tránh khỏi. Kể từ khi ra đời vào những năm 1920 với tên gọi Grand Prix châu Âu và sau đó đổi tên gọi là Formula One F1 (Công thức 1) vào năm 1946, nhiều bi kịch đã xảy ra trên đường đua.
Trong lịch sử của giải đua xe F1, tổng cộng có 51 tay đua đã tử vong trong khi thi đấu, khi đang tập luyện hoặc chỉ là tham dự những sự kiện bên lề của giải đấu. Tay đua đầu tiên bỏ mạng trong giải Grand Prix là Charles de Tornaco vào năm 1953 và gần đây nhất là tay đua Jules Bianchi vào năm 2014.
Tại những giải đua xe tốc độ, tại nạn là một phần không thể tránh khỏi trong mỗi cuộc đua
Một sự cố xảy ra trong bất kỳ sự kiện đua xe nào cũng rất nguy hiểm không chỉ đối với tay đua trực tiếp bị tai nạn mà còn làm ảnh hưởng cho tất cả những tay đua khác đang tham gia trong cuộc đua đó.
Đây là lý do tại sao trong ngày nay, một xe an toàn Safety Car luôn được nhắc tới và ngay lập tức xuất hiện khi cuộc đua không thể tiếp tục ở tốc độ cho phép. Nhiệm vụ của chiếc xe này là kiểm soát tốc độ của những chiếc xe đua cho đến khi các tính huống nguy hiểm đã qua hoặc những trở ngại đã được gỡ bỏ.
Xe an toàn được sử dụng như thế nào và bao giờ được đưa vào?
Trong giải đua F1, chiếc xe an toàn Safy Car được sử dụng khi ban điều hành giải muốn giảm tốc độ của các xe đua vì một lý do an toàn, có thể là do tai nạn hoặc điều kiện thời tiết bất lợi.
Theo các điều luật chính thức của giải đấu, xe an toàn có thể xuất hiện bất cứ lúc nào khi nhận thấy có nguy cơ tai nạn, nhưng với điều kiện không được làm gián đoạn cuộc đua trong các trường hợp không cần thiết.
Những chiếc xe an toàn thường chỉ xuất hiện khi có sự cố trên đường đua
Người lái xe an toàn luôn ở trạng thái chờ trong suốt cuộc đua, luôn giữ liên lạc với khu vực điều hành giải đua thông qua các thiết bị truyền thông. Khi được gọi để can thiệp, chiếc xe an toàn sẽ nhanh chóng nhập vào đường đua. Các tay đua sẽ nhìn vào mốc đó để giảm tốc độ và không vượt qua.
Trong một số trường hợp, xe an toàn sẽ cho phép các tay đua vượt qua bằng cách ra hiệu nhấp nháy đèn xanh cho đến khi nhận thấy tay đua dẫn đầu đã ở phía sau xe an toàn. Những tay đua sẽ được cảnh báo là chiếc xe an toàn đang chạy trên đường đua thông qua đèn màu cam nhấp nháy.
Khi nguy hiểm đã qua, xe an toàn sẽ rời khỏi đường đua ở đoạn cuối cùng của vòng đua. Khi khởi động lại vòng đua, xe an toàn sẽ tắt đèn nhấp nháy màu cam, các tay đua quay trở lại vị trí cũ để sẵn sàng bắt đầu hoàn thành nốt các vòng đua còn lại. Còn chiếc xe an toàn sau đó cũng sẽ từ từ rời khỏi đường pit.
Xe an toàn cũng có sự cố
Chiếc xe an toàn lần đầu tiên sử dụng tại giải đua F1 là chặng đua Grand Prix Canada năm 1973. Trong chặng đua này, chiếc Porsche 914 màu vàng đã được giới thiệu có mặt trên đường đua để điều tiết tốc độ của các tay đua trong các trường hợp gặp rắc rồi hay trong điều kiện thời tiết xấu.
Chiếc Porsche 914 lần đầu tiên được sử dụng làm xe an toàn trong giải đua F1 vào năm 1973 nhưng nó đã gặp ngay những rắc rối liên quan đến việc sắp xếp lại thứ hạng của các tay đua
Tuy nhiên, sự cố trong việc điều tiết các tay đua quay trở lại vị trí ở đường pít đã khiến xảy ra tranh chấp giữa các tay ở nhóm dẫn đầu. Phải mất vài giờ giải đua F1 mới giải quyết được vụ rắc rối và tìm ra người chiến thắng dù sau đó ban tổ chức vẫn vấp phải sự kháng nghị từ các tay đua.
Sau sự cố đó, những chiếc xe an toàn đã không còn được sử dụng trong 20 năm tiếp theo. Ý tưởng đưa xe an toàn trở lại vào giữa năm 1981 cho đến năm 1983, nhưng chỉ dành cho chặng Grand Prix Monaco. Xe được sử dụng là Lamborghini Countach.
Những chiếc xe an toàn trước khi Mercedes có mặt
Trong mùa giải F1 năm 1992, ban tổ chức đã tiến hành một số cuộc kiểm tra đối với xe an toàn tại hai chặng Grand Prix ở Pháp và Anh. Chiếc xe được thử nghiệm là Ford Escort RS Cosworth.
Một năm sau, ý tưởng về chiếc xe an toàn đã được thông qua, nhưng không có chiếc xe nào theo kịp được tốc độ của các xe đua. Sự lựa chọn kỳ lạ nhất về chiếc xe an toàn được sử dụng tại Grand Prix Brazil là mẫu xe Fiat Tempra.
Chiếc xe an toàn Opel Vectra được sử dụng tại giải đua F1 ở San Marino, Ý
Năm 1994, hàng loạt các thử ngiệm đã được thực hiện trên nhiều mẫu xe khác nhau. Tại San Marino - Ý, giải đua F1 sử dụng mẫu Opel Vectra, trong khi tại Nhật Bản ban tổ chức lại chọn Honda Prelude. Những chiếc xe có công suất mạnh hơn như Porsche 911 GT2 và Lamborghini Diablo đã được sử dụng trong mùa giải F1 năm 1995.
Lamborghini Countach được sử dụng làm xe an toàn tại chặng đua chặng Grand Prix F1 Monaco trong 3 năm liên tiếp từ 1981 đến 1983
Từ năm 1996, kỷ nguyên Mercedes chính thức bắt đầu mặc dù tại một chặng Grand Prix trong năm đó ban tổ chức F1 vẫn sử dụng một chiếc Renault Clio.
....và kỷ nguyên của Mercedes
Tính từ năm 1996 cho tới thời điểm hiện tại, nếu nhắc tới chiếc Mercedes-AMG GT R mới đây nhất, nhà sản xuất ô tô của Đức đã có không ít hơn 11 mẫu xe đóng vai trò điều tiết cuộc đua, tại tất cả các chặng của F1 Grand Prix trên toàn thế giới. Không cần phải nói, đó đều là những chiếc xe Mercedes được phân nhánh AMG nâng cấp.
Từ năm 1996, Mercedes trở thành thương hiệu cung cấp xe an toàn cho giải đua F1
Trong mùa giải 1996, Mercedes đã sử dụng mẫu C36 AMG, tiếp theo là CLK55 AMG, CL55 AMG, SL55 AMG và lại là CLK55 AMG. Năm 2004, họ tiếp tục sử dụng mẫu SLK55 AMG một lần nữa, một năm sau đó là CLK63 AMG. Đến năm 2008 là SL63 AMG.
Trong bốn năm từ giữa năm 2010 cho đến 2014, SLS AMG chính thức trở thành chiếc xe an toàn được lựa chọn cho giải đua F1. Mẫu xe được sử dụng trong các mùa giải gần đây là Mercedes-AMG GT S.
Mercedes-AMG GT S sẽ là chiếc xe an toàn cuối cùng của thương hiệu ngôi sao 3 cánh tại mùa giải F1 2017
Nhưng mùa giải tới, kỷ nguyên của Mercedes sẽ chấm dứt khi chiếc xe của họ sẽ bị thay thế bởi một chiếc xe mạnh mẽ nhất từng có trên đường đua - chiếc Nissan GT-R công suất 585 mã lực.
Tại những giải đua xe tốc độ, tại nạn là một phần không thể tránh khỏi trong mỗi cuộc đua
Những chiếc xe an toàn thường chỉ xuất hiện khi có sự cố trên đường đua
Chiếc Porsche 914 lần đầu tiên được sử dụng làm xe an toàn trong giải đua F1 vào năm 1973 nhưng nó đã gặp ngay những rắc rối liên quan đến việc sắp xếp lại thứ hạng của các tay đua
Chiếc xe an toàn Opel Vectra được sử dụng tại giải đua F1 ở San Marino, Ý
Lamborghini Countach được sử dụng làm xe an toàn tại chặng đua chặng Grand Prix F1 Monaco trong 3 năm liên tiếp từ 1981 đến 1983
Từ năm 1996, Mercedes trở thành thương hiệu cung cấp xe an toàn cho giải đua F1
Mercedes-AMG GT S sẽ là chiếc xe an toàn cuối cùng của thương hiệu ngôi sao 3 cánh tại mùa giải F1 2017
