Trước những tranh luận giữa Bộ Y tế và Bộ Công Thương về việc cấm hay cấp phép thí điểm sản xuất, nhập khẩu, lưu thông thuốc lá thế hệ mới ở Việt Nam, VietTimes đã mở “Diễn đàn: Thuốc lá mới - quản hay cấm?” với sự lên tiếng của nhiều chuyên gia, nhà quản lý, đại biểu Quốc hội và nghiên cứu kinh nghiệm quản lý của các nước trên thế giới.
Bạn đọc đặc biệt quan tâm vấn đề này khi tại phiên giải trình trách nhiệm quản lý Nhà nước về phòng, chống tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng ngày 4/5, Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng kiến nghị Thủ tướng cho phép thí điểm sản xuất, nhập khẩu và lưu thông thuốc lá làm nóng trong 2 năm. Theo đề xuất, bộ này sẽ xây dựng cơ chế thí điểm dựa trên ý kiến thống nhất của các bộ, ngành.
"Làn sóng" bình luận lập tức xuất hiện, hầu hết bày tỏ lo ngại về ý định thí điểm của Bộ Công thương. Sau 10 bài viết, VietTimes nhận được hàng trăm bình luận của độc giả, gồm nhiều thành phần như: thanh niên, phụ huynh, giáo viên, cán bộ nhà nước và cả những người nghiện thuốc lá.
Đặc biệt, bài viết phỏng vấn đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí:"Tôi ngạc nhiên khi Bộ Công thương đề xuất thí điểm cấp phép cho sản phẩm độc hại” đã nhận được rất nhiều ý kiến từ bạn đọc. Trong số hơn 100 bình luận mang tính xây dựng, không chứa nội dung vi phạm chuẩn mực báo chí, được duyệt đăng, hầu hết bày tỏ sự bức xúc về kiến nghị của Bộ Công thương.
"Đã là chất độc hại đến sức khỏe con người, lại còn định lấy tính mạng người ta ra thí điểm thật là vô trách nhiệm", bạn đọc Nguyenvu viết.
"Thật không thể hiểu nổi! Tác hại của thuốc lá nói chung, thuốc lá điện tử nói riêng ai cũng biết. Vậy Bộ Công thương lại có đề xuất như vậy?", độc giả Bùi Hương Giang đặt câu hỏi.
Có chung thắc mắc, tài khoản Minhnn bày tỏ: "Thực sự không hiểu được mục đích của những người muốn cấp phép thí điểm. Họ có hiểu được nỗi đau của bệnh tật? Hay họ muốn gì từ việc này?"
Đồng tình với ý kiến của GS Nguyễn Anh Trí, độc giả Phạm Thụ "đề nghị làm rõ trách nhiệm của bộ công thương với đề xuất này trước quốc hội và cử tri cả nước".
Sau bình luận của bạn đọc Tuệ Nguyễn: "Ai đề xuất thí điểm thì cho người ấy dùng thí điểm luôn", tài khoản Hoàng Sa viết: "Cần phải xem lại. Liệu có lợi ích nhóm trong vấn đề xuất nhập thuốc lá điện tử, thuốc lá thế hệ mới hay không mà dám đề xuất thí điểm sản phẩm gây nghiện cho thế hệ trẻ. Nếu thí điểm không thành công gây ra một tầng lớp trẻ nghiện ngập thì ai là người chịu trách nhiệm?"
Bạn Trần Anh Nguyên (Hà Nội) viết: “Tôi hoàn toàn nhất trí với ý kiến của đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí. Cấm ngay và không có thử gì nữa; tính mạng của nhân dân, sức khỏe của nhân dân, nhân lực của xã hội không có thử. Lớp trẻ bây giờ có biết gì đâu cứ thấy đua đòi là hút, rồi dần dần thành nghiện, hỏng hết não bộ”.
Một bác sĩ tên Linh chia sẻ: "Tôi rất đau lòng thay cho người dân Việt Nam. Tại sao lại nghĩ ra toàn việc hủy hoại xã hội, bày thêm nhiều tệ nạn?". "Tôi thấy học sinh hút thuốc là điện tử có bỏ thêm ma túy vào. Học sinh hút gây nghiện, làm cho nhà trường và gia đình phải lao đao khổ sở, làm cho các em bỏ học theo con đường ma túy. Không dẹp đi còn cấp phép làm gì?" - nam giáo viên tên Đức bày tỏ quan điểm qua chuyện đã chứng kiến.
Trong số những bình luận khác, độc giả nhiều lần sử dụng các cụm từ như "vô trách nhiệm", "bất chấp sức khỏe người dân", "hủy hoại giới trẻ"... để bày tỏ quan điểm trước động thái của Bộ Công Thương. Nhiều bạn đọc còn nhắc đến trách nhiệm người đứng đầu bộ này khi chuyên gia nói rằng các số liệu khoa học về tác hại thuốc lá đã được Bộ Y tế cung cấp nhiều năm qua.
Một người "trong cuộc" như Mạnh Hùng cũng bình luận: "Tôi cũng là người nghiện thuốc lá, theo tôi thì cấm hết vì quá nguy hiểm. Không thể để lưu thông trên thị trường được. Bia rượu cấm được thì thuốc lá cũng cấm được, kể cả các nhà máy sản xuất trong nước nữa, đưa vào luật xử thật nặng vào, như ma túy đó, ai sản xuất, buôn bán, sử dụng, tàng trữ cũng phải xử lý..."
Trong số các bình luận mà VietTimes tiếp nhận, chỉ có ý kiến bạn đọc tên Khanh có quan điểm khác hơn: "Ý kiến của ông Trí thuyết phục, nhưng không hợp lý. Nếu thuốc lá điện tử độc hại cần cấm, thì cần cấm cả thuốc lá điếu và kể cả xì gà. Theo quan điểm cá nhân, thì không cấm. Mà chỉ cấp phép cho các sản phẩm chính hãng. Các sản phẩm nhập lậu sẽ xử phạt như thuốc lá lậu".
Còn trong bài viết "Thiếu tướng Trần Nguyên Quân: Chưa nhập khẩu mà đã không quản lý được thì không nên thí điểm" đăng hôm 16/5, nhiều bạn đọc cũng ủng hộ quan điểm của Phó cục trưởng Cục Pháp chế và cải cách hành chính, tư pháp (Bộ Công an) về việc cấm nhập khẩu, kinh doanh thuốc lá thế hệ mới, nhất là trong bối cảnh tội phạm thường lợi dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng để thực hiện hành vi phạm tội về ma túy, gây ảnh hưởng rất lớn đến an ninh trật tự.
"Cấm còn không quản được thì mở cửa chắc làm hỏng cả một thế hệ. Những thứ có lợi cho sức khỏe nên phát huy bằng không thì loại bỏ", bạn đọc Bình Trọng viết.
Nhận được nhiều lượt like, bình luận của bạn đọc có mã số 51639 đề cập: "Không nên cho nhập thuốc lá điện tử vì nó vô cùng độc hại ảnh hưởng lớn tới thế hệ trẻ, nên nhớ trong đó có con cháu chúng ta. Đừng vì một chút lợi nhỏ mà mang tai họa cho gia đình và xã hội. Nên xem xét lại cán bộ nào đề xuất cho nhập khẩu. Các nước văn mình họ cấm hết rồi".
"Chưa chính thức cho phép mà ở quê tôi, gần trường tiểu học, trung học cơ sở, trong những quán trà sữa, ngày nào cũng thấy các cháu học sinh phì phò ngập tràn khói, tỏ ra phong cách người lớn. Cái này nếu cho chính thức sử dụng, không biết sẽ như thế nào nữa. Trực tiếp ảnh hưởng tới sức khỏe người dùng, đặc biệt là học sinh, lứa tuổi chưa đủ nhận thức về tác hại, nhưng muốn thể hiện mình. Theo tôi nên cấm, không có thuốc lá điện tử đất nước này vẫn phát triển".
Kiến nghị của Bộ Công thương trở thành vấn đề được đông đảo người dân quan tâm. Mới đây, Thủ tướng đã ký Công điện hoả tốc giao cho Bộ Y tế nghiên cứu, đề xuất ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành giải pháp quản lý thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.
Bộ Công Thương được giao chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường tăng cường quản lý thị trường nội địa, thường xuyên kiểm tra và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân buôn bán, tàng trữ, vận chuyển thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng nhập lậu.
Công điện này cho thấy sự thay đổi quan trọng về nhiệm vụ của các bộ. Trước đó, theo Nghị định 106/2017/NĐ-CP: "Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với bộ, cơ quan ngang bộ, tổ chức có liên quan nghiên cứu xây dựng quy định phù hợp để quản lý các sản phẩm thuốc lá điện tử, trình Thủ tướng Chính phủ”.