Phó giám đốc điều hành Tổng công ty cổ phần Tekhmash Alexander Kochkin phát biểu trong một cuộc phỏng vấn với một tạp chí quân sự chuyên sâu Nga cho biết "thử nghiệm đang tiến hành theo kế hoạch. Sản phẩm hoạt động như mong đợi, vì vậy chúng tôi không nghi ngờ về kết thúc thành công của các thử nghiệm”.
Drel – tiếng Nga phát âm là “Drill” là vũ khí tâm điểm tại triển lãm quốc tế “Army 2017” của Nga, đại diện Tekhmash cho biết. Những quả bom bay Drel đầu tiên sẽ được đưa vào biên chế cuối năm nay.
PBK-500U là một bom mẹ, có thể mang theo các quả bom thứ cấp, được ứng dụng công nghệ tàng hình hồng ngoại, điều đó có nghĩa là không thể bị bắn hạ bởi các tên lửa có đầu tự dẫn hồng ngoại. Trong hệ thống điều khiển bay, PBK-500U được lắp đặt thiết bị điện tử chống gây nhiễu, cho phép hệ thống dẫn đường bom có thể sử dụng định vị vệ tinh GLONASS được tích hợp trong đầu đạn.
Theo những tính năng kỹ chiến thuật được công bố: Drel có tầm bay 30 km và nặng hơn 500 kg. Bom có thể mang theo 15 đạn thứ cấp SPBE-K (đạn chống tăng và pháo tự hành có tự dẫn radar), mỗi quả đạn thứ cấp trọng lượng khoảng 15 kg, dưới giới hạn quy định là 20 kg của Công ước về đạn bom chùm năm 2008 .
Chuyên gia quân sự Dmitry Kornev phát biểu với một hãng thông tấn Nga, Russian Gazeta: “Như tên của quả bom cho thấy, PPBK-500U Drel là loại bom chùm chống tăng. Được thiết kế để tìm kiếm, phát hiện và tiêu diệt một nhóm phương tiện mục tiêu cụ thể”.
Đến hiện nay, Nga có một danh mục phát triển tên lửa không đối mặt, trong đó có tên lửa mang đầu đạn hạt nhân Kh-47M2 Kinzhal, được Tổng thống Nga Vladimir Putin công bố trong thông điệp Liên bang tháng 03.2018, thử nghiệm thành công nhiều lần sau đó. Như vậy Drel có thể có được vị trí và vai trò độc đáo nào kho vũ khí của Nga? Không có gì đặc biệt, Drel chỉ là vũ khí tấn công thông thường, nhưng so với các loại bom tương tương của Mỹ, Drel rất rẻ.
Biên tập viên tạp chí tiếng Nga “Weapon Exports” Andrey Frolov phát biểu với Russian Gazeta, “toàn bộ vấn đề là giảm chi phí khai thác sử dụng. Một quả bom bay sử dụng dữ liệu định vị vệ tinh GPS rẻ hơn hàng chục hoặc thậm chí hàng ngàn lần so với tên lửa không đối đất có điều khiển. Bom cho phép tấn công mục tiêu chính xác trên những khoảng cách rất lớn. Nhưng quan trọng nhất là, giá thành của bom cho phép sử dụng tất công rất nhiều các mục tiêu khác nhau”.
Frolov ghi nhận sự vô lý khi cố gắng tấn công mục tiêu một chiếc Jeep trị giá 15.000 USD bằng tên lửa không đối không trị giá 500.000 USD, khẳng định bom Drel là một giải pháp tiết kiệm chi phí tốt nhất trong các cuộc chiến tranh cường độ thấp, ngăn chặn các tổ chức khủng bố và bạo loạn. Do yêu cầu cắt giảm ngân sách, PBK-500U có thể được trang bị cho những các máy bay tầm trung của Nga, trong đó có máy bay ném bom Tu-22M và Su-24. Bom cũng tương thích với tiêm kích tàng hình Su-57, nhưng đây có thể là một tình huống rất đặc biết nếu nghiên cứu giá trị và mục đích yêu cầu phát triển của Su-57, những sứ mệnh cao cấp mà máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm Nga được thiết kế và phát triển.
Mặc dù Drel sử dụng công nghệ tàng hình hồng ngoại, không quân Nga không có ý định sử dụng nó cho các cuộc tấn công chiến lược, đánh vào các khu vực mà đối phương phòng thủ tốt, có hệ thống phòng không mạnh đa tầm. Theo chuyên gia quân sự Nga Dmitry Kornev, sử dụng lý tưởng nhất cho bom Drel là tấn công các mục tiêu tăng thiết giáp, bộ binh cơ giới đang cơ động: “Bom Drel mang đầu đạn thứ cấp có thể tấn công rất hiệu quả các cuộc hành quân và triển khai lực lượng sẵn sàng tấn công. Trong tình huống này, các hệ thống tên lửa phòng không di động có bán kính tác chiến hiệu quả nhỏ hơn nhiều so với các mục tiêu cố định. Yêu cầu duy nhất là đảm bảo sự phối hợp hoàn hảo giữa các máy bay ném bom và các đơn vị trinh sát mặt đất. Các tiểu tổ trinh sát có nhiệm vụ xác định chính xác tọa độ tấn công trong thời gian thực khi máy bay phóng bom tấn công mục tiêu được lựa chọn”.
Chuyên gia quân sự Kornev nhấn mạnh, chiến thuật sử dụng bom tấn công các mục tiêu di động đã thực hiện thành công ở Syria, nơi các nhóm khủng bố, thường cơ động bằng nhiều phương tiện khác nhau tạo thành loại mục tiêu “cường độ phòng không thấp” phù hợp với bom PBK-500U. Drel ban đầu dự kiến được đưa vào trang bị năm 2016. Ông Kornev cho rằng, việc đưa vào biên chế chính thức bom PBK-500U bị trì hoãn để có thể tiến hành thử nghiệm ở Syria trước khi đi vào sản xuất dây chuyền.
Mark Episkopos là cây viết thường xuyên của National Interest, trợ lý nghiên cứu tại Trung tâm Lợi ích quốc gia. Ông cũng là Tiến sĩ ngành nghiên cứu Lịch sử tại Đại học Mỹ.
