ASML, một trong những công ty bán dẫn quan trọng nhất thế giới, cho biết họ gần đây phát hiện một cựu nhân viên ở Trung Quốc đã chiếm đoạt dữ liệu liên quan đến công nghệ độc quyền của công ty.
ASML cho biết trong báo cáo thường niên của mình: “Chúng tôi đã gặp phải sự chiếm đoạt trái phép dữ liệu liên quan đến công nghệ độc quyền bởi một cựu nhân viên (hiện tại) ở Trung Quốc.
“Tuy nhiên, do sự cố an ninh, một số quy định kiểm soát xuất khẩu có thể đã bị vi phạm. Do đó, ASML đã báo cáo vụ việc với các cơ quan có liên quan.”
Sự cố bảo mật xảy ra vào thời điểm nhạy cảm đối với ASML và chính phủ Hà Lan, vốn đang bị cuốn vào cuộc chiến giành ưu thế công nghệ giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Chất bán dẫn là một phần quan trọng của sự cạnh tranh đó.
ASML giữ một vị trí độc nhất trong chuỗi cung ứng chip. Công ty sản xuất một công cụ được gọi là máy in thạch bản cực tím để tạo ra các chất bán dẫn tiên tiến nhất, chẳng hạn như các chất bán dẫn do TSMC sản xuất. ASML là công ty duy nhất trên thế giới có thể sản xuất bộ máy này.
Hoa Kỳ lo lắng rằng nếu ASML vận chuyển máy móc đến Trung Quốc, các nhà sản xuất chip ở nước này có thể bắt đầu sản xuất chất bán dẫn tiên tiến nhất trên thế giới, có ứng dụng trí tuệ nhân tạo và áp dụng rộng rãi những công nghệ mới này vào nền quân sự của họ.
Dưới áp lực từ Mỹ, chính phủ Hà Lan đã áp đặt biện pháp hạn chế ASML bán máy móc tiên tiến nhất cho Trung Quốc kể từ năm 2019. Giám đốc điều hành ASML Peter Wennink đã phản đối một số hạn chế đối với khả năng bán hàng vào đại lục. Ông cảnh báo rằng Trung Quốc cuối cùng cũng sẽ phát triển lựa chọn thay thế trong nước nếu không thể mua thiết bị từ phương Tây.
Tháng trước, Bloomberg đưa tin rằng Mỹ đã đạt được thỏa thuận với Nhật Bản và Hà Lan nhằm hạn chế xuất khẩu máy móc sản xuất chip tiên tiến sang Trung Quốc.
ASML cho biết thỏa thuận này có thể bao gồm các công cụ sản xuất chip tiên tiến của họ nhưng họ hy vọng các biện pháp này sẽ có tác động không đáng kể đến hoạt động kinh doanh trong năm nay của công ty.
“Chúng tôi hiểu rằng các hạn chế mới đã được đưa ra bao gồm các công cụ in thạch bản tiên tiến cũng như các loại thiết bị khác. Các điều khoản của thỏa thuận này chưa được tiết lộ công khai và vẫn được giữ bí mật cho đến nay. Chúng tôi cho rằng sẽ mất nhiều tháng để các chính phủ viết và ban hành các quy tắc mới,” ASML cho biết hôm thứ Tư.
Liesje Schreinemacher, Bộ trưởng ngoại thương và hợp tác phát triển Hà Lan, cho biết ASML đã thông báo cho chính phủ về vụ việc và một cuộc điều tra hiện đang được tiến hành.
“ASML làm việc cực kỳ chăm chỉ để bảo vệ các công nghệ của họ. Đó là lợi ích của mọi người. Do đó, một công ty lớn, nổi tiếng như vậy lại dễ trở thành mục tiêu của các hoạt động gián điệp kinh tế” Schreinemacher cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Tư.
“Điều này một lần nữa cho thấy tầm quan trọng của việc bảo vệ công nghệ có giá trị cao của Hà Lan”.
Cáo buộc gián điệp Trung Quốc
Vào năm 2021, ASML cũng đã cáo buộc một công ty có tên Dongfang Jingyuan Electron “đang tích cực tiếp thị các sản phẩm ở Trung Quốc có khả năng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ của ASML”.
ASML cáo buộc rằng Dongfang Jingyuan Electron có liên kết với XTAL Inc., một công ty đã có hành vi chiếm đoạt bí mật thương mại vào năm 2019 tại Hoa Kỳ.
Donfang Jingyuan Electron đã phủ nhận các báo cáo về hành vi trộm cắp tài sản trí tuệ.
ASML cho biết trong một tuyên bố riêng hôm thứ Tư rằng họ đang chứng kiến số lượng nỗ lực ngày càng tăng từ các "diễn viên" đang cố gắng đánh cắp công nghệ của họ.
Người phát ngôn cho biết: “Với vị trí độc nhất của ASML và căng thẳng địa chính trị ngày càng tăng trong ngành bán dẫn, chúng tôi nhận thấy xu hướng rủi ro bảo mật ngày càng lớn, từ các cuộc tấn công bằng mã độc lừa đảo cho đến những nỗ lực chiếm đoạt tài sản trí tuệ”.
Trong khi đó, Trung Quốc đang cố gắng thúc đẩy ngành công nghiệp bán dẫn của riêng mình trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với Mỹ. Nhưng năng lực chip của Trung Quốc vẫn thua xa các nước như Đài Loan, Hàn Quốc và Hoa Kỳ.
Trung Quốc không có bất kỳ công ty nào có thể sản xuất các công cụ mà ASML làm được. Nếu không có máy móc của ASML, Trung Quốc sẽ khó sản xuất những con chip tiên tiến nhất. Trong khi đó, Hoa Kỳ đã đưa ra các hạn chế xuất khẩu sâu rộng vào tháng 10 nhằm ngăn chặn Trung Quốc thu mua hoặc sản xuất chip và linh kiện chính. Các chuyên gia trước đây đã nói với CNBC rằng những yếu tố này có thể sẽ cản trở nỗ lực thúc đẩy ngành công nghiệp chip nội địa của Trung Quốc.
