Trong báo cáo tin mới nhất của hãng tin Anh Reuters phản ánh chuyến thăm và làm việc của Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama tại Việt Nam, cũng như phản ánh mà báo chí trong nước đã đăng tải, Reuters cho hay, tại cuộc họp báo diễn ra tại Hà Nội, Tổng thống Barack Obama tuyên bố Mỹ gỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí đối với Việt Nam.
Tổng thống Obama tuyên bố rằng, quyết định gỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vũ khí cho Việt Nam không vì Trung Quốc.
Nhà lãnh đạo Mỹ được dẫn lời cho hay: "Chúng tôi (Hoa Kỳ) nhìn vào quá trình bình thường hoá quan hệ giữa hai nước.
Tiến trình mà tôi thấy là rất dũng cảm cách đây hơn 20 năm, trong đó có vai trò của Ngoại trưởng John Kerry, của Thượng nghị sĩ John McCain và những đối tác phía Việt Nam. Trải qua nhiều năm, chúng ta thấy mối quan hệ ngày càng sâu sắc hơn.
Hoa Kỳ nhìn nhận từ tất cả các hoạt động đã có, từ kinh tế, chính trị, rồi đưa ra quyết định. Với mọi mua bán vũ khí, chúng tôi đều xem xét từng trường hợp mua này có phù hợp hay không.
Chúng tôi không đưa ra quyết định vì sự khác biệt ý thức hệ giữa hai bên. Tôi xin nhấn mạnh là gỡ bỏ cấm vận vũ khí là dựa trên đánh giá chung sự phát triển của quan hệ chứ không phải vì lý do nào khác", - Tổng thống Mỹ nhấn mạnh
Đáp lại tuyên bố của Tổng thống Hoa Kỳ Obama, Chủ tịch nước Trần Đại Quang nói rằng Việt Nam đánh giá cao việc Washington gỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho quốc gia Đông Nam Á.
Theo Reuters, Chủ tịch nước Trần Đại Quang nhấn mạnh thông qua người phiên dịch rằng: "Đây là bằng chứng rõ ràng nhất nói lên rằng hai nước Hoa Kỳ và Việt Nam đã hoàn toàn bình thường hóa quan hệ".
Cuối cùng, sau khi tuyên bố bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán vũ khí cho Việt Nam, ông Obama được hãng tin Reuters dẫn lời nói rằng:
"Hoa Kỳ đã gỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận, nhưng, mua như thế nào (loại nào) phụ thuộc vào các cam kết và giải quyết của Hà Nội với vấn đề Hoa Kỳ quan tâm đó là chủ đề quyền con người".
Vấn đề Biển Đông trong cuộc hội đàm
Khi đề cập đến về vấn đề Biển Đông, nhà lãnh đạo Mỹ đã có tuyên bố ủng hộ lập trường của Việt Nam. Ông nói:
"Hoa Kỳ ủng hộ Việt Nam trong các vấn đề trên Biển Đông. Dù có những vấn đề chúng ta cùng chí hướng, nhưng chúng ta vẫn có những khác biệt. Và dù có khác biệt này, Hoa Kỳ sẽ vẫn tôn trọng chủ quyền, độc lập của Việt Nam".
Có những quan ngại về vấn đề an ninh trên biển chung. Hoa Kỳ và Việt Nam đã thống nhất ở California về đảm bảo tự do hàng hải, tôn trọng luật pháp quốc tế, thương mại hợp pháp, hòa bình và ổn định khu vực.
Ở Biển Đông, chúng tôi không ủng hộ đòi hỏi chủ quyền của nước nào, nhưng chúng tôi ủng hộ quyền tự do hàng hải. Về phía Mỹ, chúng tôi sẽ tiếp tục triển khai tàu và máy bay đến bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép".
Như vậy, có thể hiểu rằng tuyên bố gỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm bãn vũ khí sát thương cho Việt Nam được ông Obama đưa ra trong ngày đầu tiên thăm và làm việc ở Việt Nam được ví như hành động "mở ổ khóa nhưng vẫn giữ chìa", tức là, để mua được những loại vũ khí quan trọng, Hoa Kỳ vẫn đặt ra những điều kiện nhất định với Việt Nam - PV.