Tờ Tin tức Tham khảo Trung Quốc mới đây, dẫn nguồn tin từ Mỹ cho biết quân đội Mỹ vẫn chiếm vị thế chi phối ở châu Á và thế giới, nhưng quân đội Trung Quốc lại đang chuyển đổi từ coi trọng "lượng" sang coi trọng "chất", đồng thời cố gắng đuổi theo trên các phương diện như trang bị, tổ chức và năng lực.
Sự phát triển kinh tế một cách nhanh chóng, có đủ tiềm lực để chi những khoản tiền khổng lồ và tham vọng xác lập lại vị thế cường quốc mạnh nhất ở Đông Á đang thúc đẩy Trung Quốc phát triển liên tục sức mạnh quân sự .
Dưới đây, sức mạnh quân sự của hai nước Trung Quốc và Mỹ sẽ được tiến hành so sánh cụ thể. Các con số có nguồn gốc từ các cuộc điều tra gần đây của chính phủ Mỹ đối với khả năng quân sự của Trung Quốc cũng như những thông tin do cơ quan nghiên cứu quốc phòng và trang mạng chính phủ Mỹ cung cấp. Một số con số được tính toán và có giá trị gần đúng.
- Tình hình tổng thể: Quân đội Trung Quốc có tổng cộng 2,3 triệu quân, là đội quân thường trực có quy mô lớn nhất thế giới. Trong khi đó số lượng binh sĩ của quân đội Mỹ thay đổi theo nhu cầu. Nhưng, đến ngày 31/1/2017, lực lượng vũ trang Mỹ tổng cộng có 1,3 triệu quân thường trực.
- Ngân sách: Trung Quốc gần đây tuyên bố chi tiêu quốc phòng năm tài khóa 2017 sẽ tăng 7%, quy mô lên tới 1.044 tỷ nhân dân tệ, tương đương 151 tỷ USD. Ngân sách quốc phòng của Trung Quốc đứng thứ hai thế giới, nhưng chỉ bằng khoảng 25% của Mỹ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump yêu cầu tăng 54 tỷ USD chi tiêu quốc phòng, đưa ngân sách quốc phòng của Mỹ năm tài khóa 2017 lên tới 603 tỷ USD. Ở đây còn chưa tính tới hàng trăm tỷ USD chi cho các hoạt động quân sự ở nước ngoài.
- Lực lượng mặt đất: Do quân đội Trung Quốc có nguồn gốc từ lực lượng du kích cộng với nhiều loại mâu thuẫn trước đây ở biên giới đất liền Trung - Nga, lực lượng mặt đất vẫn chiếm vị trí "chủ thể" trong quân đội Trung Quốc với 1,6 triệu quân, đặc biệt là họ coi trọng biên chế xe bọc thép (9.150 chiếc) và pháo hạng nặng (6.246 khẩu).
Quân đội Mỹ có 460.000 quân thuộc lực lượng mặt đất và 182.000 quân thuộc lực lượng thủy quân lục chiến.
- Lực lượng không quân: Quân đội Mỹ có tổng cộng hơn 13.000 máy bay các loại. Trong khi đó, Trung Quốc có gần 3.000 máy bay. Khoảng cách này đặc biệt rõ rệt về máy bay trực thăng: Con số của Mỹ và Trung Quốc lần lượt là hơn 6.000 chiếc và 802 chiếc.
Không quân Trung Quốc mặc dù có máy bay tương đối ít, nhưng có tới 398.000 quân; trong khi đó không quân Mỹ có 308.000 quân.
- Hải quân: Hải quân Trung Quốc có số lượng tàu chiến rất lớn, nhưng tàu chiến thực sự có thể phát huy sức mạnh của Mỹ đang chiếm ưu thế. Mỹ sở hữu 10 tàu sân bay, trong khi đó Trung Quốc chỉ có 1 chiếc và các tàu sân bay khác còn đang chế tạo.
Số lượng tàu khu trục của Mỹ và Trung Quốc lần lượt là 62 chiếc và 32 chiếc; tàu ngầm của hai bên lần lượt là 75 chiếc và 68 chiếc. Hải quân Mỹ có 323.000 quân, Trung Quốc có 235.000 quân. Điều này cho thấy độ sâu và độ rộng của hoạt động hải quân trên phạm vi thế giới.
Hải quân Trung Quốc đã có tiến bộ lớn trong lĩnh vực này, đã tiến hành hiện diện ở nước ngoài lâu dài thông qua tham gia các hành động tuần tra chống cướp biển đa quốc gia ở vùng biển Somalia từ năm 2008, đồng thời bắt đầu tiến hành diễn tập quân sự ở Tây Thái Bình Dương – ngoài chuỗi đảo thứ nhất.
- Bộ tư lệnh tên lửa: Quân đội Trung Quốc có một lực lượng hoàn toàn độc lập điều khiển các loại tên lửa tầm ngắn, tầm trung và tầm xa, bao gồm tên lửa lắp vũ khí hạt nhân. Lực lượng này gọi là Lực lượng tên lửa.
Dự đoán, Trung Quốc có khoảng 260 đầu đạn hạt nhân và chúng có thể được lắp trên 48 quả tên lửa đạn đạo trên biển và máy bay ném bom. Trong khi đó, Mỹ có khoảng 1.740 đầu đạn hạt nhân có thể dùng phương thức tương tự để triển khai.
- Sự hiện diện ở nước ngoài: Quân đội Trung Quốc không ngừng tăng cường hiện diện ở nước ngoài, bao gồm bố trí lực lượng đồn trú bất hợp pháp ở các đảo nhân tạo trên Biển Đông (thuộc chủ quyền của Việt Nam), tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình quốc tế, tiến hành diễn tập hải quân liên hợp với Nga ở Địa Trung Hải và xây dựng cơ sở quân sự tại nước ngoài đầu tiên ở Djibouti, một quốc gia ở Sừng châu Phi.
Trong khi đó, quân đội Mỹ hiện nay hoạt động ở trên 100 nước, đồng thời duy trì mạng lưới liên minh trên toàn thế giới, thậm chí tham gia các cuộc xung đột quan trọng ở Afghanistan, Iraq và Syria.
