Thông tin trên được Tổ chức Dịch vụ Dân số Quốc tế tại Việt Nam (PSI) công bố trong hội thảo “Giám sát sự kiện y tế khẩn cấp và nguy cơ dịch bệnh sau thảm họa: Ứng dụng công nghệ số”. Sự kiện nằm trong khuôn khổ dự án “Huy động khối tư nhân tham gia đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng”, thực hiện tại 5 tỉnh thành gồm Hà Nội, Bắc Ninh, Hà Nam, Thái Nguyên và Quảng Bình.
Năm 2020, PSI Việt Nam đã thành công trong việc huy động khối y tế tư nhân (YTTN) tham gia sàng lọc và báo cáo bệnh không truyền nhiễm, sốt rét, lao, HIV.
Gần đây, đơn vị đã triển khai ý tưởng xây dựng chatbot (hộp thư trả lời tự động) để các cơ sở YTTN báo cáo các ca nghi nhiễm COVID-19 và các bệnh truyền nhiễm có nguy cơ bùng phát dịch sau thảm họa. Chương trình được sự ủng hộ tài chính từ Bộ Phát triển Quốc tế Anh (DFID), Tập đoàn Unilver và Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam (WHO).
Bằng việc áp dụng các giải pháp công nghệ để tối ưu hiệu suất cho hệ thống giám sát và báo cáo dựa vào sự kiện, dự án bước đầu đã đạt được một số thành tựu nổi bật. Trong vòng 6 tháng, 3.099 hiệu thuốc và phòng khám đã tham gia chương trình đào tạo sử dụng hệ thống báo cáo.
Ông Gareth Ward - Đại sứ Vương Quốc Anh - nhấn mạnh: “Sự hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ, các tổ chức quốc tế và khối YTTN có thể góp phần giúp những sáng kiến khoa học được chia sẻ và nhân rộng, hướng tới mục tiêu an toàn sức khỏe cho cộng đồng và phát triển bền vững”.
Dự án “Huy động khối tư nhân tham gia đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng” là lời kêu gọi mạnh mẽ sự chung tay tích cực, chủ động của các đơn vị y tế tư nhân, thông qua các chương trình đánh giá và đào tạo nâng cao năng lực y tế; xây dựng quy trình báo cáo mẫu các ca nhiễm, nghi nhiễm; cung cấp các vật tư vệ sinh thiết yếu và truyền thông cộng đồng ngay tại cơ sở.
Mục tiêu tiếp theo của dự án là tiếp cận khoảng 6,5 triệu người gồm y bác sĩ, dược sĩ tại các cơ sở y tế tư nhân và người dân đến các cơ sở y tế tư nhân.
Bà Nguyễn Thị Lê Hoa - Giám đốc PSI Việt Nam - đánh giá cao các chia sẻ tại hội thảo về kế hoạch duy trì, mở rộng quy mô của các sáng kiến để có thể thu thập được bộ thông tin dữ liệu đủ lớn, thường xuyên, có giá trị cho công tác cảnh báo, lập kế hoạch dự phòng và ứng phó với các sự kiện y tế công cộng.
 |
| Bà Nguyễn Thị Lê Hoa - Giám đốc PSI Việt Nam. |
Hệ thống EBS giúp phát hiện và cảnh báo các ổ dịch sớm
Giám sát dựa vào sự kiện (Event-based surveillance hoặc EBS) là một trong hai phương pháp giám sát bệnh truyền nhiễm. Mục tiêu của EBS là phát hiện sớm các sự kiện có nguy cơ gây bệnh, dịch bệnh truyền nhiễm hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe. Từ đó, các phương án đáp ứng được đưa ra kịp thời, phù hợp, giảm thiểu tác hại đối với cộng đồng. EBS tiếp nhận thông tin từ ba nguồn chính gồm cộng đồng, cơ sở khám chữa bệnh/phòng xét nghiệm, và truyền thông (báo chí, mạng xã hội).
Chia sẻ tại hội thảo, bà Nguyễn Thị Hường – đại diện Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế) cho rằng, sự tham gia từ khối YTTN vào việc giám sát và báo cáo y tế có thể là tiềm năng lớn để thu thập thông tin đầu vào quan trọng cho EBS.
Được thí điểm tại Việt Nam trong những năm gần đây, kết quả cho thấy EBS giúp phát hiện và cảnh báo các ổ dịch sớm hơn. Đồng thời, phương pháp này giúp tăng cường sự hợp tác giữa các cơ sở y tế và khối y tế dự phòng.
Để tiếp tục phát triển và nâng cao tính hữu dụng của EBS, đại diện Cục Y tế Dự phòng đã nêu 6 hoạt động trọng tâm của Cục trong thời gian tới. Cụ thể, đơn vị sẽ tiến hành khảo sát thực trạng triển khai EBS trên toàn quốc, tăng cường EBS tại cơ sở điều trị và tuyến cơ sở. Kế đến Cục Y tế Dự phòng sẽ nâng cấp hệ thống báo cáo EBS và công cụ quét dữ liệu trực tuyến, nâng cấp kho dữ liệu quốc gia bao gồm EBS. Ngoài việc tích hợp EBS trong vận hành Trung tâm đáp ứng khẩn cấp y tế công cộng, Cục dự kiến sẽ mở rộng tập huấn cho tuyến cơ sở trong khâu phân tích và sử dụng dữ liệu EBS.
