Ca trù lần đầu xuất hiện trên trang chủ tiếng Việt của Google

VietTimes -- Loại hình nghệ thuật ca trù lần xuất hiện trên trang chủ tiếng Việt của công cụ tìm kiếm phổ biến nhất thế giới Google nhân ngày Giỗ tổ nghiệp (23/2). 
Biểu tượng Google Doodle tôn vinh Ca trù trên trang chủ Google tiếng Việt (Google.com.vn) ngày 23/2. Ảnh chụp màn hình: Anh Lê
Biểu tượng Google Doodle tôn vinh Ca trù trên trang chủ Google tiếng Việt (Google.com.vn) ngày 23/2. Ảnh chụp màn hình: Anh Lê

Từ sáng nay (23/2), trang chủ tiếng Việt của Google đã xuất hiện biểu tượng Doodle ca trù minh họa hình ảnh của một chầu hát điển hình với 3 thành viên: nữ ca sĩ gọi là “đào” hay “ca nương”, một “kép” nam đệm đàn đáy và một “quan viên” đánh trống chầu.

Thường, trong một chầu hát, ca nương vừa sử dụng kỹ thuật cột hơi và ngân rung để tạo ra thanh âm độc đáo theo lối hát thơ, vừa gõ bộ phách (nhạc cụ hình hộp nhỏ bằng gỗ) lấy nhịp. "Kép” nam đệm đàn đáy. Và “quan viên”, thường là tác giả bài hát, đánh trống chầu để chấm câu và biểu lộ sự tán thưởng đối với bài hát. Ca trù thường được trình diễn trong không gian tương đối nhỏ. “Đào” hát ngồi trên chiếu ở giữa, “kép” và “quan viên” ngồi chếch sang hai bên.

Ca trù thuộc thể loại âm nhạc dân gian độc đáo của Việt Nam, thịnh hành vào thế kỷ 15 ở khu vực Bắc Bộ Việt Nam.  Ca trù là loại hình hát thơ tinh tế và công phu, dùng lời ca viết theo các thể thơ truyền thống của Việt Nam. Ca trù có 56 thể thức hoặc giai điệu khác nhau, được gọi là thể cách, nhằm đáp ứng các mục đích xã hội khác nhau, bao gồm hát thờ, hát chơi, hát hoàng cung và hát thi. Hàng năm, lễ Giỗ tổ nghiệp ca trù sẽ được tổ chức vào ngày 1/2 theo âm lịch. Năm 2020, lễ Giỗ tổ nghiệp ca trù vào ngày 23/2 dương lịch.

Ca trù phản ánh văn hóa, tín ngưỡng và hệ tư tưởng của người Việt thế hệ trước. Đây là một hình thức nghệ thuật dân gian truyền thống đại diện cho những thay đổi xã hội trong đời sống địa phương theo thời gian. Tuy nhiên, chiến tranh liên tiếp và sự lạnh nhạt của công chúng đã khiến cho ca trù đối mặt với nguy cơ thất truyền trong suốt thế kỷ 20. Vào tháng 10/2009, ca trù được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp.

Hình ảnh trong một chầu hát Ca trù. Ảnh:
Hình ảnh trong một chầu hát Ca trù. Ảnh: cucnghethuatbieudien.gov.vn

Đại diện Google cho biết, qua việc tôn vinh nghệ thuật ca trù với biểu tượng Doodle, Google muốn mang lại cho người xem cảm giác tự hào và tinh thần dân tộc, khuyến khích thế hệ trẻ khám phá nền văn hóa nghệ thuật truyền thống với các di sản phong phú của Việt Nam và khơi gợi lên sự quan tâm của cộng đồng quốc tế về loại hình nghệ thuật truyền thống độc đáo này.

Google Doodle là những biểu tượng đặc biệt, thay thế tạm thời cho biểu tượng Google trên trang chủ nhằm chào mừng các ngày lễ lớn, các sự kiện, thành tựu và nhân vật có đóng góp quan trọng ở nhiều lĩnh vực cho cộng đồng ở đất nước mình hay cho nhân loại.

Trên trang chủ Google Tiếng Việt (Google.com.vn) từ năm 2003 đến nay đã có nhiều tác phẩm Doodle như cách mà Google tôn vinh nét văn hóa đặc trưng tại Việt Nam cũng như kỷ niệm những ngày lễ truyền thống như Ngày Nhà Giáo Việt Nam, Tết Trung Thu, Tết Nguyên Đán, Ngày Quốc Khánh, các nhân vật đặc biệt như nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, nhà thơ Xuân Quỳnh, họa sĩ Bùi Xuân Phái,…