Báo chí chuyển tải nhiều thông điệp sâu sắc
Sáng nay (27/8), Bộ GTVT tổ chức Lễ trao Giải "Báo chí viết về ngành GTVT lần thứ V năm 2023-2024" và phát động Giải "Báo chí chào mừng 80 năm Ngày truyền thống ngành GTVT".
Chúc mừng các tác giả đạt giải, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng cho biết, các tác phẩm tham dự Giải năm nay được chuẩn bị công phu, nghiêm túc, phản ánh chân thực, toàn diện, chuyển tải nhiều thông điệp sâu sắc, ý nghĩa về ngành GTVT.
Trong đó, một số bài báo có góc nhìn, cách tiếp cận rất mới, chạm được các vấn đề nóng, thời sự của ngành GTVT.
Các tác phẩm giải đã bám sát quá trình triển khai, thực hiện các chủ trương của Đảng, Nhà nước, chỉ đạo của Chính phủ, của Bộ GTVT, cổ vũ tinh thần làm việc "3 ca, 4 kíp", "vượt nắng, thắng mưa", "xuyên lễ, xuyên Tết" của cán bộ, kỹ sư, công nhân viên ngành GTVT để góp phần tạo nên những thành tích rất ấn tượng trong phát triển kết cấu hạ tầng giao thông thời gian vừa qua.
"Có những tuyến bài phóng sự công phu, phát hiện và phản biện sâu sắc về những bất cập, hạn chế trong cơ chế, chính sách và đấu tranh chống các hành vi tiêu cực của ngành... qua đó, đóng góp nhiều ý kiến quý báu giúp ngành GTVT từng bước củng cố, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước vì mục tiêu phát triển bền vững của ngành GTVT, vì lợi ích quốc gia, dân tộc và lợi ích của nhân dân.
Trong đó, 28 tác phẩm xuất sắc được Ban Tổ chức lựa chọn trao giải hôm nay là đại diện ưu tú cho hơn 350 tác phẩm hội tụ, kết tinh tâm huyết, trí tuệ và tình cảm trân quý mà các cơ quan báo chí, các nhà báo đã dành cho ngành GTVT", Bộ trưởng nói.
Thay mặt Ban Cán sự Đảng, lãnh đạo Bộ GTVT, tôi gửi lời cảm ơn đặc biệt về sự quan tâm, chỉ đạo của Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Nhà báo Việt Nam, Cục Báo chí; sự tham gia nhiệt tình, trách nhiệm, có hiệu quả của các cơ quan báo chí, các nhà báo và các nhà tài trợ đã góp phần làm nên thành công của Giải thưởng.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng
Tăng mạnh lượng tác phẩm với 5 nhóm chủ đề lớn
Thông tin tại lễ trao giải, bà Nguyễn Thị Hồng Nga, Tổng biên tập Báo Giao thông (cơ quan thường trực Giải) cho biết, trải qua 5 lần tổ chức, giải Báo chí thường niên viết về ngành GTVT đã trở thành một giải thưởng có uy tín, tạo sự gắn kết giữa cơ quan quản lý Nhà nước với các cơ quan báo chí, đạt được những kết quả tốt đẹp.
Sau 1 năm phát động, giải Báo chí viết về ngành lần thứ V nhận được hơn 350 tác phẩm tham dự với gần 70 cơ quan báo chí Trung ương và địa phương gửi bài dự thi.
Gần như tất cả các cơ quan báo chí lớn, chủ lực đều gửi tác phẩm tham gia như: Nhân dân, Quân đội nhân dân, Báo điện tử Chính phủ, Người đại biểu nhân dân, Báo điện tử VOV, Vietnamplus, Tuổi trẻ, Thanh niên, Tiền phong, Vnexpress, Vietnamnet, Dân trí, Đại đoàn kết, Pháp luật… Và các báo địa phương như: Hànộimới, Sài Gòn Giải phóng; Hà Giang, Bắc Giang, Quảng Ninh, Hải Phòng, Hải Dương, Đồng Nai…
Điểm nổi bật của giải năm nay là có đến gần 200 tác phẩm là loạt bài dài kỳ, trong đó nhiều loạt bài 4-5 kỳ, cho thấy các tác giả đã có sự đầu tư bài bản để tham gia Giải. Không chỉ các báo Trung ương, năm nay rất nhiều báo địa phương cũng có các tác phẩm được đầu tư trình bày công phu, thể hiện sinh động, bằng những thể loại báo chí hiện đại, hấp dẫn, bắt mắt, lôi cuốn bạn đọc như:Megastory, E-Magazine, Inforgraphic, Longform…
Nếu như những năm trước, các tác phẩm phản ánh những vấn đề bất cập, điều tra tiêu cực chiếm số lượng khá lớn thì năm nay, đa phần các tác phẩm dự thi đều mang tính xây dựng và phản ánh những thành tựu đạt được của ngành GTVT.
Chủ đề các tác phẩm tham dự giải được bao phủ trên hầu hết các lĩnh vực trọng tâm của ngành GTVT. Trong đó, có thể gói gọn ở 5 nhóm chủ đề lớn.
Nhóm đầu tiên và chiếm số lượng các tác phẩm tham dự nhiều nhất là chủ đề Phát triển kết cấu hạ tầng giao thông gắn với chiến lược, nghị quyết của Đảng.
Nổi bật là loạt bài: Công trình mang kỳ vọng giúp đất "Chín Rồng" cất cánh của Báo điện tử Dân trí không chỉ phản ánh "hơi thở" trên công trường giao thông trọng điểm mà còn làm nổi bật vai trò của giao thông kết nối trong khơi thông điểm nghẽn, phát triển KT-XH ở khu vực ĐBSCL.
Hay loạt bài 4 kỳ: Dùng cát biển làm cao tốc Bắc - Nam: Giải pháp gỡ "điểm nghẽn" của nền kinh tế của Báo điện tử Dân Việt (Báo Nông thôn Ngày nay) đề cập từ kinh nghiệm quốc tế và nghiên cứu của các chuyên gia đầu ngành, đưa ra những lý lẽ thuyết phục cho thấy việc dùng cát biển thi công cao tốc là khả thi.
Đặc biệt, trong cụm chủ đề này có một tác phẩm đạt giải Nhất, đó là bài Megastory: Hạ tầng giao thông đang trưởng thành theo chủ trương đột phá của Báo Tuổi trẻ. Gắn bó nhiều năm với ngành GTVT, tác giả Tuấn Phùng đã phác hoạ sinh động công cuộc đột phá của hạ tầng giao thông đất nước bằng cách kể lại chuyện xưa kết nối với chuyện nay. Dùng thể loại Megastory trên báo điện tử để có thể đăng tải được nhiều hình ảnh với nhiều điểm nhấn trong thiết kế, tạo ấn tượng với bạn đọc.
Nhóm vấn đề thứ hai là về thực trạng, giải pháp nâng cao hiệu quả ATGT và vận tải như: Loạt 4 kỳ thất thu thuế lớn từ xe trá hình của Báo Giao thông; loạt bài 3 kỳ của Báo Lao động: Nước mắt xe ghép, xe đi chung; Loạt bài 4 kỳ: "Nghẽn" vận tải thủy Đồng bằng sông Cửu Long của Báo Tiền phong. Loạt bài 4 kỳ: Nỗi niềm đời tài xế container đường dài… của Báo Tuổi trẻ.
Nhóm chủ đề thứ ba là nhận diện, tháo gỡ những bất cập trong cơ chế, chính sách ở các lĩnh vực của ngành GTVT.
Dù viết về những bất cập, song, hầu hết các tác phẩm thuộc chủ đề này đều có góc nhìn khách quan, công tâm và gợi mở được những giải pháp rất cụ thể để qua đó các cơ quan chức năng khắc phục. Như loạt 3 kỳ của Báo Quân đội nhân dân: Đóng tàu dân dụng giải nỗi lo thiếu hụt nguồn nhân lực; Loạt bài 5 kỳ của Báo Tuổi trẻ Thủ đô: Xây dựng văn hoá giao thông cho người đi bộ: Khó… mà dễ. Hay tác phẩm: Tốc độ trên cao tốc bao nhiêu là phù hợp? của Báo Thanh niên; Loạt bài 5 kỳ: Làm gì để không đứt gãy tuyến vận tải đường sắt Bắc - Nam của Tạp chí GTVT; Loạt bài 5 kỳ Tháo gỡ khó khăn về định mức, đơn giá của Báo Đấu thầu.
Phát triển giao thông xanh, hướng tới NetZero và những công nghệ mới, đột phá trong lĩnh vực GTVT cũng là nhóm chủ đề thu hút nhiều tác phẩm tham gia Giải năm nay. Nổi bật nhất trong cụm chủ đề này là loạt Loạt 5 bài (Emagazine): Hiến kế để ngành giao thông vận tải giữ vai trò tiên phong trong mục tiêu Việt Nam đạt NetZero vào năm 2050, của nhóm tác giả của Tạp chí Kinh tế Môi trường; Loạt bài 3 kỳ: Động lực cho cuộc chuyển đổi xanh của ngành taxi của Tạp chí Người đưa tin.
Nhóm vấn đề thứ tư là chiến lược phát triển đô thị, trọng tâm là các giải pháp phát triển những tuyến metro hiện đại, quy mô, các giải pháp kéo giảm ùn tắc ở đô thị lớn, điển hình là loạt 4 bài: Làm sao để đường sắt đô thị bớt ì ạch của báo An ninh Thủ đô; Chùm bài về đường sắt đô thị của Báo Kinh tế & Đô thị; Loạt 5 bài: Giải pháp nào giảm thiểu ùn tắc giao thông tại Hà Nội? của Báo Hà nội mới…
Nhóm chủ đề thứ năm về dấu ấn phát triển giao thông ở các địa phương cũng nhận được số lượng các tác phẩm tham gia khá lớn. Như loạt bài 5 kỳ Megastory: Xóa mọi điểm nghẽn, "vẽ lại" bản đồ giao thông cho vùng đầu tàu Đông Nam Bộ của Báo Đồng Nai; Loạt 3 bài: Những công trình từ ý nguyện lòng dân của Báo Bắc Giang; Loạt 3 bài: Động lực từ những cung đường ven biển" của Báo Sài Gòn Giải Phóng; Loạt 5 bài: Bảo tồn ga Hà Nội của Báo Công Lý; Loạt 3 kỳ Megastory Cao tốc Tuyên Quang - Hà Giang: Hiện thực hóa khát vọng phồn vinh, hạnh phúc của Báo Hà Giang…
28 tác phẩm xuất sắc được trao giải
Theo đánh giá của Hội đồng của cả hai vòng sơ khảo và chung khảo, các tác phẩm dự giải năm nay tăng mạnh cả về số lượng và chất lượng. Rất nhiều tác phẩm được đầu tư công phu cả về nội dung lẫn hình thức, có góc nhìn tươi mới, lôi cuốn bạn đọc về những vấn đề lớn, thời sự quan trọng của ngành GTVT hiện nay.
Tuy nhiên, trong số các tác phẩm tham dự giải, chưa có tác phẩm có tính đột phá cao về ý tưởng nội dung vì vậy, Hội đồng đã thảo luận và thống nhất không trao giải Giải Đặc biệt.
Trong số 50 tác phẩm vào Chung khảo, Hội đồng đã thảo luận, thẩm định thống nhất tăng số lượng các giải được trao so với dự kiến với 02 giải Nhất, 3 giải Nhì, 6 giải Ba, 17 giải Khuyến khích.
Ban Tổ chức cũng trao 3 giải Tập thể cho 3 đơn vị có tác phẩm dự thi nhiều nhất gồm: Báo Laođộng; Báo Kinh tế & Đô thị; Báo Bắc Giang.
Toàn bộ quá trình chấm Giải được thực hiện đúng Điều lệ và quy chế làm việc với sự chuyên tâm, công tâm của các thành viên Hội đồng.
Các tác phẩm đoạt Giải năm nay
- 02 Giải Nhất, mỗi trị giá 30 triệu đồng:
+ Tác phẩm: Hạ tầng giao thông đang trưởng thành theo chủ trương đột phá. Thể loại: Báo điện tử/Megastory. Tác giả Tuấn Phùng, báo Tuổi trẻ.
+ Tác phẩm: Loạt 4 kỳ: Thất thu thuế lớn từ xe trá hình. Thể loại: Điều tra; Tác giả: Trần Ngọc Duy, Phạm Thị Yến, Phan Tư Doãn, Nguyễn Thị Nhâm, Phan Quốc Quang, Hồ Ngọc Hùng, Bùi Duy Lợi, Nguyễn Văn Thương, Nguyễn Phúc Tuấn, Phạm Quang Minh, Trần Văn Kim, Hồ Thị Hạnh; Báo Giao thông
- 03 Giải Nhì, mỗi giải 15 triệu đồng:
+ Tác phẩm: Loạt 5 bài: Công trình mang kỳ vọng giúp đất "Chín Rồng" cất cánh; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Phạm Tâm, Huỳnh Hải, Bảo Kỳ, Bảo Trân, Nguyễn Cường; Báo Dân trí.
+ Loạt 4 bài: Dùng cát biển làm cao tốc Bắc - Nam: Giải pháp gỡ "điểm nghẽn" của nền kinh tế; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Bùi Thế Anh, Nguyễn Quang Thái, Huỳnh Xây; Báo Nông thôn ngày nay/Điện tử Dân Việt.
+ Loạt 3 bài: Động lực từ những cung đường ven biển; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Nguyễn Cường, Ngọc Oai, Duy Cường, Xuân Quỳnh; Báo Sài Gòn Giải phóng.
- 06 Giải Ba, mỗi giải 10 triệu đồng:
+ Tác phẩm: Loạt bài 4 kỳ: Nỗi niềm đời tài xế container đường dài; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Trương Nhất Vương; Báo Tuổi trẻ.
+ Tác phẩm: Loạt 5 bài: Tháo gỡ khó khăn về định mức, đơn giá xây dựng; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Khánh Ngọc; Tuấn Dũng; Minh Thư, Nguyệt Minh; Báo Đấu thầu.
+ Tác phẩm: Loạt 5 kỳ: Xóa mọi điểm nghẽn, "vẽ lại" bản đồ giao thông cho vùng đầu tàu Đông Nam Bộ; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Phạm Tùng, Hương Giang, Kim Ngân, Hải Quân; Báo Đồng Nai.
+ Tác phẩm: Loạt 4 bài: Những nhịp cầu nối tình đoàn kết; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Việt Hà, Thanh Tiến; Báo Đại đoàn kết.
+ Tác phẩm: Loạt 4 bài: "Nghẽn" vận tải thủy Đồng bằng sông Cửu Long; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Hà Nhân, Cảnh Kỳ, Nhật Huy, Trường Phong, Tân Lộc; Báo Tiền phong.
+ Tác phẩm: Loạt 5 bài về đường sắt đô thị; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Vũ Hồng Trường; Lê Trung Hiếu; Đặng Sơn; Minh Tường; Báo Kinh tế và Đô thị.
- 17 Giải Khuyến khích, mỗi giải 5 triệu đồng
+ Tác phẩm: Loạt 4 bài: Làm sao để đường sắt đô thị bớt ì ạch; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Ngân Tuyền; Báo An ninh Thủ đô.
+ Tác phẩm: Loạt 3 bài: Sử dụng cát biển làm vật liệu xây dựng, xu hướng tất yếu; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Đăng Khôi, Ngọc Hân, Khánh An; Báo Xây dựng.
+ Tác phẩm: Chúng tôi là công nhân vành đai 3; Thể loại: Phóng sự ảnh; Tác giả: Hoàng Giang, Quốc Vũ; Báo Pháp luật TP.HCM.
+ Tác phẩm: Loạt 3 bài: "Nước mắt xe ghép, xe đi chung"; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Đỗ Đặng Tiến; Báo Lao động.
+ Tác phẩm: Chuyện những người mở đường giữa núi rừng trùng điệp; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Ngọc Hải; Báo Nhà báo và Công luận.
+ Tác phẩm: Loạt 3 bài: Đóng tàu dân dụng giải nỗi lo thiếu hụt nguồn nhân lực; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Đỗ Mạnh Hưng; Báo Quân đội Nhân dân.
+ Tác phẩm: Tốc độ trên đường cao tốc bao nhiêu là phù hợp?; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Hà Mai; Báo Thanh niên.
+ Tác phẩm: Loạt 5 bài: (Emagazine) Hiến kế để ngành giao thông vận tải giữ vai trò tiên phong trong mục tiêu Việt Nam đạt NetZero vào năm 2050; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Nguyễn Văn Chương, GS.TS Hoàng Xuân Cơ, Phạm Thị Giang, Dương Khánh Sơn, Bùi Doãn Kiên, Nguyễn Hải An; Tạp chí Kinh tế và Môi trường.
+ Tác phẩm: Loạt 5 bài: Làm gì để không đứt gãy tuyến vận tải đường sắt Bắc - Nam?; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Huy Lộc, Minh Tùng; Tạp chí Giao thông vận tải.
+ Tác phẩm: Loạt 5 bài giới thiệu Tuyến bài - Bảo tồn ga Hà Nội; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Tuấn Dũng, Tuyết Nhung; Báo Công lý.
+ Tác phẩm: Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng: "Cao tốc Bắc - Nam không phải chúng ta không làm được, chẳng qua có làm hay không"; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Hán Phi Long, Hà Phương; Báo điện tử VOV – Đài tiếng nói Việt Nam.
+ Tác phẩm: Loạt 3 bài: Những công trình từ ý nguyện lòng dân; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Thu Hương; Báo Bắc Giang.
+ Tác phẩm: Loạt 3 kỳ (Emagazine) Cao tốc Tuyên Quang - Hà Giang: Hiện thực hóa khát vọng phồn vinh, hạnh phúc; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Thu Phương, Hồng Cừ, Viên Sự; Báo Hà Giang.
+ Tác phẩm: Loạt 5 bài: Xây dựng văn hóa giao thông cho người đi bộ: Khó… mà dễ!; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Trí Nhân; Báo Tuổi trẻ Thủ đô.
+ Tác phẩm: Loạt 3 bài: Động lực cho cuộc chuyển đổi "xanh" của ngành taxi; Thể loại: Phản ánh; Tác gỉa: Lê Mạnh Quốc, Nguyễn Thị Thu Hương; Tạp chí Người đưa tin.
+ Tác phẩm: Loạt 5 bài: Giải pháp nào giảm thiểu ùn tắc giao thông tại Hà Nội?; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Bùi Tuấn Lương; Báo Hànộimới.
+ Tác phẩm: Loạt 3 bài: Hai dự án PPP cuối cùng trên cao tốc Bắc - Nam về đích; Thể loại: Phản ánh; Tác giả: Nam Khánh; Báo Giao thông.
Báo Giao thông đạt giải Nhất
Tại Giải Báo chí viết về ngành GTVT lần thứ V, tác phẩm Thất thu thuế lớn từ xe trá hình của Báo Giao thông đã được Hội đồng ban giám khảo đánh giá cao bởi sự đeo bám, đầu tư công phu, hiệu ứng lan toả và lựa chọn trao giải Nhất.
Thực hiện tác phẩm, nhóm tác giả chia sẻ, với quá trình thâm nhập thực tế, điều tra dài ngày, loạt bài đã lật tẩy những chiêu trò hoạt động động vận tải "trá hình" hòng "né" thuế, gây thất thu cả ngàn tỷ đồng cho ngân sách nhà nước của nhiều doanh nghiệp vận tải.
Sau khi loạt bài đăng tải, Chính phủ đã yêu cầu Bộ Tài chính và Bộ GTVT nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các quy định, đồng thời ứng dụng công nghệ, chia sẻ cơ sở dữ liệu để chống thất thu thuế từ loại hình này.