“Đường lưỡi bò” lọt lưới kiểm soát:

ĐBQH hỏi về trách nhiệm cá nhân, Bộ trưởng đáp: Có lỗ hổng pháp lý!

VietTimes -- Trước chất vấn của ĐBQH Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) yêu cầu làm rõ trách nhiệm cá nhân của Bộ trưởng Bộ Công thương khi hàng hóa có bản đồ "đường lưỡi bò" của Trung Quốc lọt lưới kiểm soát vào Việt Nam, như quả địa cầu, ôtô gắn định vị, phim ảnh,…, Bộ trưởng Công thương Trần Tuấn Anh cho rằng đây là một hiện tượng mới, cho thấy lỗ hổng pháp lí.
Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Anh Tuấn trả lời chất vấn ĐBQH chiều nay (6/110).
Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Anh Tuấn trả lời chất vấn ĐBQH chiều nay (6/110).

Báo cáo trước Quốc hội, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, đây là phiên thứ ba cá nhân ông, với vai trò là một Bộ trưởng, được tham gia phiên chất vấn của đại biểu Quốc hội (ĐBQH).

“Điều đó cho thấy trọng trách của ngành trong xây dựng pháp luật, điều hành của Chính phủ để đảm bảo những yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới theo hướng bền vững, hội nhập sâu rộng với thế giới”, Bộ trưởng Bộ Công thương nói.

Đồng thời, ông cho rằng, điều này thể hiện rõ sự quan tâm của cử tri và nhân dân cả nước cũng như cộng đồng doanh nghiệp đối với những yêu cầu trách nhiệm của mình trong thực thi nhiệm vụ, để xây dựng môi trường, phục vụ phát triển kinh tế và xã hội.

Tuy nhiên, bên hành lang Quốc hội, nhiều ĐBQH cho rằng chính trong lĩnh vực Công thương hiện đang tồn tại nhiều vấn đề nóng mà lâu nay chưa được giải quyết rốt ráo, dứt điểm, làm dấy lên sự bức xúc trong dư luận.

Cũng vì vậy, Công thương trở thành một trong những lĩnh vực thường xuyên nhận được nhiều yêu cầu chất vấn nhiều nhất và Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh cũng trở thành một trong những vị Bộ trưởng đứng đầu bảng về số lần đăng đàn trả lời chất vấn Quốc hội.

Trước đây, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh đã đăng đàn trả lời ở các kì họp thứ hai (tháng 11/2016) và thứ sáu (tháng 10/2018) của Quốc hội khóa XIV này.

Theo Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, trên bảng điện tử cho thấy đã có 77 ĐBQH đăng ký chất vấn Bộ trưởng Trần Tuấn Anh.

Về nội dung chất vấn của ĐBQH Phạm Văn Hòa về trách nhiệm cá nhân của Bộ trưởng khi các nội dung chứa bản đồ “đường lưỡi bò” của Trung Quốc vào hàng hóa ở Việt Nam như quả địa cầu, ôtô gắn định vị, phim ảnh… Hải quan đã phát hiện và xử lí nhiều vụ. Điều này rất nguy hại với người tiêu dùng, nhất là đối với giới trẻ. Trước chất vấn này, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh thừa nhận: đây là một hiện tượng mới xuất hiện.

Theo Bộ trưởng, vừa qua, một số ôtô nhập khẩu phục vụ triển lãm trong hội chợ có sử dụng bản đồ định vị "đường lưỡi bò", sau đó một số sản phẩm nghe nhìn gặp tình trạng tương tự. Ngay sau khi xảy ra vụ việc, Bộ đã tổ chức kiểm tra rà soát lại.

Trước mắt, Bộ Công thương thống nhất với Tổng cục Hải quan về việc tịch thu sung công đối với ôtô phục vụ triển lãm có vi phạm.

Bộ trưởng cho biết cần có biện pháp phối hợp với các cơ quan chức năng rà soát pháp lí để đảm bảo sự quản lí chặt chẽ hơn, tránh trường hợp lợi dụng tương tự trong tương lai.

Với một doanh nghiệp khác thực hiện hoạt động nhập khẩu ôtô, cũng xuất hiện hình ảnh cài cắm bản đồ "đường lưỡi bò", Bộ Công thương đã yêu cầu thu hồi toàn bộ, đồng thời, tước giấy phép nhập khẩu và kinh doanh ở Việt Nam cho đến khi khắc phục xong.

Mẫu Volkswagen Touareg có bản đồ
Mẫu Volkswagen Touareg có bản đồ "đường lưỡi bò" trưng bày tại VMS 2019.

"Qua đây chúng tôi thấy có một lỗ hổng trong pháp lí mà các bộ ngành, trong đó có Bộ Công thương, Tổng cục Hải quan (Bộ Tài chính), Bộ Văn hóa, Thể thao & Du lịch và Bộ Thông tin và Truyền thông,... cần tiếp tục rà soát, để không xảy ra sự việc tương tự trong tương lai. Chúng ta sẽ hoàn thiện pháp luật và thể chế", Bộ trưởng nói.

Nội dung trả lời chất vấn này của Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh chưa làm hài lòng nhiều ĐBQH khi câu hỏi chất vấn đặt ra vấn đề trực diện vào trách nhiệm cá nhân của Bộ trưởng, nhưng trong phần trả lời, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh không đề cập đến nội dung này và nhất mực chỉ đưa các vấn đề về pháp lí và thể chế, thậm chí, "đẩy bóng" sang sân các bộ, ngành khác.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh sẽ tiếp tục đăng đàn trả lời chất vấn vào sáng mai (7/11) và dự kiến nội dung về bản đồ "đường lưỡi bò" sẽ tiếp tục được mổ xẻ trong phiên chất vấn này.

Ngăn chặn hàng nước ngoài đội lốt hàng Việt

Trả lời chất vấn của ĐBQH về giải pháp ngăn chặn tình trạng hàng nước ngoài đội lốt hàng Việt Nam để xuất khẩu đi nước khác, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nêu rõ, chúng ta đã hội nhập sâu với thế giới và thông qua hàng loạt hiệp định thương mại đã ký kết, các ưu đãi thuế quan xuất khẩu sang thị trường các nước đối tác giúp chúng ta có lợi thế về thị trường so với các quốc gia khác.

Nhưng với ưu đãi thuế quan, tiếp cận thị trường, đã xuất hiện tình trạng sản phẩm đội lốt xuất xứ Việt Nam để hưởng ưu đãi thuế quan khi xuất sang các thị trường đối tác. 

“Thực tế, vừa qua có doanh nghiệp đầu tư xuất khẩu nhôm tại Bà Rịa – Vũng Tàu đã sử dụng nguyên liệu nhôm nung, nhôm nguyên liệu khác để có xuất xứ Việt Nam khi xuất khẩu đi. Ngay thời điểm nhận thông tin, Bộ Công thương đã tổ chức các đoàn kiểm tra đến làm việc với doanh nghiệp này, báo cáo với các cấp, ban ngành”, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nói.

Sau đó, Chính phủ đã chỉ đạo cụ thể, giao Tổng cục Hải quan tiếp tục giám sát chặt chẽ, không cho phép lợi dụng xuất xứ Việt Nam khi tham gia thương mại thế giới.

Bên cạnh sản phẩm nhôm này cũng có một số sản phẩm khác có hiện tượng lợi dụng xuất xứ Việt Nam như thiết bị điện tử, máy tính, dệt may, da giày, gỗ dán, sản phẩm gỗ...

Những sản xuất này có dấu hiệu gian lận thương mại, truyền tải bất hợp pháp, lẩn tránh thuế phòng vệ thương mại của Hoa Kỳ, EU đã được phát hiện. Bộ Công thương đã chủ động báo cáo Chính phủ, phối hợp với các bộ ngành để xử lí.