Theo các bác sĩ, phần lớn các ca ngộ độc chì ở trẻ em đều liên quan đến sử dụng thuốc cam không rõ nguồn gốc. Sai lầm do nhiều người tin rằng thuốc cam có thể giúp tăng cân, chữa tưa lưỡi, viêm loét miệng… cho trẻ, đã gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng.
Trường hợp nhập viện mới nhất là bé Nguyễn Phan Bảo N. (7 tháng tuổi, ở Thanh Hóa) được chuyển đến BV Nhi Trung ương trong tình trạng li bì, nôn trớ, đi ngoài.
Người nhà của bé N. cho biết, trước đó hai tuần, bé bị viêm loét miệng. Nghe hàng xóm mách có một thầy lang có bài thuốc cam gia truyền chữa bệnh rất tốt, nên bà nội bé đã tìm mua thuốc cam về để bôi và cho bé uống.
Sau 7 ngày dùng thuốc cam, bé bị nôn trớ, đi ngoài, co giật, li bì nên được \ đưa đến bệnh viện tỉnh khám và điều trị. Do tình trạng nặng nên bé được chuyển tiếp lên BV Nhi Trung ương.
Tại đây, các bác sĩ đã nghi ngờ bệnh nhi bị ngộ độc chì cấp do dùng thuốc cam. Kết quả xét nghiệm cho thấy bé có nồng độ chì trong máu lên đến 384.2 microgam/dL (mức cho phép là >10 microgram/dL), men gan cũng tăng rất cao.
Là người trực tiếp điều trị cho bé N, bác sĩ Đinh Thị Hồng – Khoa cấp cứu chống độc - cho biết, bệnh nhi bị hội chứng não cấp do ngộ độc chì mức độ nặng, ngoài ra còn có tổn thương gan, thiếu máu nặng phải truyền máu.
Hiện tại, sau hơn hai tuần điều trị bằng thuốc thải chì đặc hiệu, bệnh nhi đã có những tiến triển rõ ràng, xét nghiệm máu cho thấy nồng độ chì đã giảm nhiều. Tuy không còn nguy hiểm đến tính mạng, song những di chứng mà ngộ độc chì để lại chưa thể xác định được như ảnh hưởng đến sự phát triển tinh thần, vận động IQ, do bệnh nhi còn quá nhỏ và việc thải độc chì sẽ vẫn phải tiếp tục sau khi bệnh nhi được xuất viện.
Trước đó, BV Nhi Trung ương cũng đã điều trị cho bé Nguyễn Duy L. (4 tháng tuổi, Hà Nội) nhập viện trong tình trạng bị nôn, đau bụng, ho… Gia đình cho biết, do bé bị nấm miệng, người nhà đã mua thuốc cam ở chợ về để đánh tưa lưỡi cho con hàng ngày. 4 ngày sau, bé ho, đau bụng kèm theo nôn liên tục, gia đình vội đưa con vào BV để cấp cứu. Kết quả xét ngiệm máu cho thấy bé bị ngộ độc chì nặng.
Mẫu thuốc cam mà phụ huynh cho bé N. sử dụng
|
Bé Nguyễn Văn H. (7 tháng tuổi, ở Ninh Bình) bị viêm mũi họng và bác sĩ đã kê đơn điều trị, nhưng vì bố mẹ cháu sợ thuốc tây khó uống, nên đã mua thuốc cam dùng cho con. Một tuần sau khi dùng thuốc, bé bị nôn kèm co giật. Khi đưa cháu cấp cứu tại BV Nhi Trung ương, gia đình mới hốt hoảng khi bác sĩ thông báo bé bị ngộ độc chì nặng.
Mặc dù đã được các BV khuyến cáo rất nhiều, nhưng năm nào các bác sĩ vẫn phải tiếp nhận không ít các trường hợp ngộ độc chì do dùng thuốc cam với những hậu quả rất đau lòng.
TS. Lê Ngọc Duy - Trưởng khoa Cấp cứu và Chống độc (BV Nhi Trung ương) cho biết, chì là chất rất độc hại cho sức khỏe, gây tổn thương trên nhiều cơ quan như thần kinh, huyết học, gan, thận, dạ dày-đường ruột, tim mạch,…
Khi xâm nhập cơ thể, kim loại này sẽ được hấp thu vào máu, từ đó phân tán vào các mô trong cơ thể đặc biệt là xương, chì từ xương sau đó sẽ giải phóng từ từ vào máu gây ngộ độc kéo dài.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ em ngộ độc chì như tiếp xúc với môi trường ô nhiễm từ các khu công nghiệp, nguồn nước nhiễm chì,sơn tường, xăng dầu nhiễm chì, hoặc sử dụng đồ chơi bằng nhựa có sơn chì.
Các loại thuốc nam được dân gian gọi là “thuốc cam” không rõ nguồn gốc dùng để bôi, uống cũng là nguyên nhân hàng đầu gây ra nhiều trường hợp ngộ độc.Tuy nhiên, do phần lớn trẻ bị nhiễm độc không có biểu hiện điển hình, nên nhiều gia đình thường chủ quan khi sử dụng thuốc.
TS. Lê Ngọc Duy khuyến cáo, các phụ huynh không nên tự ý dùng các loại thuốc, nhất là thuốc cam, thuốc nam không rõ nguồn gốc. Vệ sinh môi trường sống sạch sẽ, hạn chế để trẻ nhỏ tiếp xúc với đồ chơi không rõ nguồn gốc xuất xứ có thể nhiễm chì và cáckim loại nặng khác.