Apple Inc. đã nói với một số nhà sản xuất theo hợp đồng của mình rằng họ muốn thúc đẩy sản xuất bên ngoài Trung Quốc, viện dẫn chính sách chống Covid nghiêm ngặt của Bắc Kinh và một số lý do khác.
Ấn Độ và Việt Nam sẽ là những quốc gia đang được Apple cân nhắc để trở thành sự lựa chọn thay thế cho Trung Quốc.
Theo các nhà phân tích, hơn 90% sản phẩm của Apple như iPhone, iPad và máy tính xách tay MacBook hiện đang được sản xuất tại Trung Quốc. Các nhà phân tích cho biết sự phụ thuộc quá nhiều của Apple vào quốc gia này là một rủi ro tiềm tàng trong bối cảnh xung đột công nghệ Mỹ - Trung và dịch Covid-19.
Bất kỳ động thái nào của Apple cũng sẽ ảnh hưởng đến quyết định của các công ty phương Tây khác. Họ cũng đang xem xét về việc cắt giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc trong quá trình sản xuất và nguyên liệu quan trọng.
Khi được hỏi chung về chuỗi cung ứng của Apple vào tháng 4, Giám đốc điều hành Tim Cook cho biết: “Chuỗi cung ứng của chúng tôi thực sự mang tính toàn cầu và vì vậy các sản phẩm cần được sản xuất ở khắp mọi nơi”. Anh ấy cũng nói, "Chúng tôi đang tiếp tục xem xét việc tối ưu hóa".
Các chính sách phong tỏa ở Thượng Hải và các thành phố khác nằm trong chính sách chống Covid-19 của Trung Quốc đã gây ra tắc nghẽn chuỗi cung ứng cho nhiều công ty phương Tây. Apple đã cảnh báo vào tháng 4 rằng sự ảnh hưởng của Covid-19 có nguy cơ cản trở doanh số bán hàng lên tới 8 tỉ USD của hãng trong quý hiện tại.
Ngoài ra các chính sách của Trung Quốc cũng khiến Apple hạn chế cử các giám đốc điều hành và kỹ sư đến nước này trong hai năm qua, khiến việc kiểm tra các địa điểm sản xuất trở nên khó khăn hơn.
Ming Chi- kuo, một nhà phân tích chuỗi cung ứng tại TF International Securities, cho biết trong khi nhiều công ty phương Tây phải đối mặt với các vấn đề tương tự ở Trung Quốc thì quy mô của Apple đã mang lại cho doanh nghiệp này khả năng thương lượng với các nhà thầu. Ông Kuo nói: “Chỉ một công ty lớn như Apple mới có thể thúc đẩy sự thay đổi chuỗi cung ứng như vậy".
Tuy nhiên, những người trong ngành cũng chỉ ra nhiều lý do khiến Apple từ lâu đã giữ Trung Quốc làm trung tâm sản xuất của họ: lực lượng lao động được đào tạo bài bản, chi phí thấp so với Mỹ và mạng lưới các nhà cung cấp linh kiện dày đặc.
Ngoại trừ Ấn Độ, lực lượng lao động có trình độ ở Trung Quốc thậm chí còn vượt quá toàn bộ dân số của nhiều quốc gia thay thế ở châu Á. Các chính quyền địa phương ở Trung Quốc đã hợp tác chặt chẽ với Apple để đảm bảo các nhà thầu của họ có đủ đất đai, lao động và nguồn cung cấp để lắp ráp iPhone và các thiết bị điện tử khác trong các nhà máy khổng lồ.
Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường cho biết Bắc Kinh muốn trở thành một điểm nóng cho đầu tư nước ngoài và sẽ hợp tác chặt chẽ với các công ty nước ngoài để đảm bảo các lợi ích của họ.
Một lợi thế khác là Apple có thể bán nhiều sản phẩm được sản xuất ngay chính tại quốc gia này, trong đó Trung Quốc thường chiếm khoảng 1/5 doanh số toàn cầu của Apple.
“Với quy mô của thị trường nội địa và hệ sinh thái được thiết lập tốt cho sản xuất, Trung Quốc sẽ ở vị trí dẫn đầu và xử lý nhiều công việc giá trị cho các công ty như Apple”, một giám đốc điều hành liên quan đến chuỗi cung ứng của Apple cho biết.
Đối với kế hoạch sản xuất của công ty, Apple cũng đang nhìn nhận Ấn Độ là quốc gia tương tự và có thể trở thành một Trung Quốc thứ 2, do dân số đông và chi phí thấp.
Các nhà lắp ráp có trụ sở tại Đài Loan Foxconn Technology Group và Wistron Corp. đã thiết lập một loạt nhà máy tại Ấn Độ để sản xuất iPhone chủ yếu cho thị trường nội địa của Đài Bắc, nơi doanh số bán hàng của Apple đang tăng nhanh chóng. Vào tháng 4, Apple cho biết họ đã bắt đầu sản xuất thế hệ iPhone mới nhất, dòng iPhone 13, tại Ấn Độ.
Apple đang thảo luận với các nhà cung cấp hiện tại về việc mở rộng sản xuất ở Ấn Độ, bao gồm khả năng sản xuất để xuất khẩu. Theo công ty nghiên cứu Counterpoint, Ấn Độ đã sản xuất 3,1% iPhone trên thế giới vào năm ngoái. Tỷ lệ này được dự báo tăng lên 6-7% trong năm nay.
Các nhà phân tích và nhà cung cấp cho biết một vấn đề với Ấn Độ là việc các nhà lắp ráp có trụ sở tại Trung Quốc gặp khó khăn trong việc thiết lập nhà máy ở đó vì mối quan hệ căng thẳng giữa New Delhi và Bắc Kinh. Quân đội hai nước đã xảy ra một cuộc đụng độ dọc theo biên giới tranh chấp của họ vào năm 2020 và gần đây đã xảy ra tranh chấp ngoại giao về cách đối xử của các cơ quan quản lý Ấn Độ đối với nhà sản xuất điện thoại thông minh Trung Quốc - Xiaomi Corp.
Vì lý do đó, các nhà thầu sản xuất có trụ sở tại Trung Quốc của Apple đang hướng đến Việt Nam và các quốc gia Đông Nam Á khác, theo The Wall Street Journal.
Việt Nam giáp với Trung Quốc và đã là trung tâm sản xuất điện thoại thông minh của Samsung Electronics. Một nhà thầu sản xuất có trụ sở tại Trung Quốc, Luxshare Precision Industry Co. hiện cũng đã sản xuất tai nghe AirPods cho Apple tại Việt Nam.
Nói với các nhà đầu tư, ban lãnh đạo Luxshare cho biết một số khách hàng đã lo lắng về nguồn cung cấp điện và những hạn chế vì đại dịch ở Trung Quốc. Luxshare không nêu tên khách hàng.
Tuy nhiên, hãng sản xuất cho biết các khách hàng này đã yêu cầu những công ty đối tác cân nhắc chuyển hướng sản xuất ra khỏi Trung Quốc trong giai đoạn giới thiệu sản phẩm mới, còn gọi là NPI.
Apple đã nói với các đối tác sản xuất của mình rằng họ muốn họ thực hiện nhiều NPI hơn bên ngoài Trung Quốc. Nếu điều đó xảy ra, những địa điểm sản xuất bên ngoài Trung Quốc sẽ có nhiều khả năng phát triển thành các trung tâm sản xuất quy mô lớn, thay vì chỉ làm theo những kế hoạch đã được phát triển ở Trung Quốc
Các nhà phân tích và nhà cung cấp cho biết, những bước đi như vậy đòi hỏi sự đầu tư đáng kể của các nhà cung cấp, điều này khiến họ không yên tâm vào thời điểm hiện tại khi nền kinh tế toàn cầu đang gặp vấn đề bởi giá hàng hóa cao, cuộc xung đột ở Ukraine và sự biến động của thị trường chứng khoán.
Theo The Wall Street Journal
