UNESCO tuyên bố rằng có bằng chứng cho thấy việc sử dụng điện thoại di động quá mức có liên quan đến việc giảm hiệu suất học tập, và mức độ thời gian sử dụng thiết bị điện tử cao có tác động tiêu cực đến sự ổn định cảm xúc của trẻ em.
UNESCO cho biết lời kêu gọi cấm điện thoại thông minh đã gửi một thông điệp rõ ràng rằng toàn bộ công nghệ kỹ thuật số, bao gồm cả trí tuệ nhân tạo, phải luôn phụ thuộc vào “tầm nhìn lấy con người làm trung tâm” của giáo dục và không bao giờ thay thế được sự tương tác trực tiếp với giáo viên.
Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hợp quốc cảnh báo các nhà hoạch định chính sách không nên áp dụng công nghệ kỹ thuật số một cách thiếu suy nghĩ. Tổ chức này cho rằng tác động tích cực của công nghệ số đối với kết quả học tập và hiệu quả kinh tế có thể bị phóng đại và cái mới không phải lúc nào cũng tốt hơn. “Không phải mọi thay đổi đều tạo nên sự tiến bộ. Chỉ vì điều gì đó có thể được thực hiện không có nghĩa là nó nên được thực hiện”, trích tuyên bố của UNESCO.
Với việc học trực tuyến ngày càng nhiều, đặc biệt là ở các trường đại học, UNESCO thúc giục các nhà hoạch định chính sách không bỏ qua “khía cạnh xã hội” của giáo dục, nơi sinh viên được giảng dạy trực tiếp. “Những người thúc giục cá nhân hóa ngày càng tăng có thể không hiểu được mục đích của giáo dục”, UNESCO cho biết.
Tổng giám đốc UNESCO, bà Audrey Azoulay, cho biết: “Cuộc cách mạng kỹ thuật số nắm giữ tiềm năng to lớn, nhưng cũng giống như những lời cảnh báo đã được đưa ra về cách thức điều chỉnh nó trong xã hội, thì cần phải chú ý tương tự đến cách nó được sử dụng trong giáo dục.
Bà Audrey nói thêm: “Việc sử dụng nó phải là để nâng cao trải nghiệm học tập và vì lợi ích của học sinh và giáo viên, chứ không phải gây bất lợi cho họ. Đặt nhu cầu của người học lên hàng đầu và hỗ trợ giáo viên. Kết nối trực tuyến không thể thay thế cho sự tương tác trực tiếp của con người”.
Các quốc gia cần đảm bảo rằng họ có các mục tiêu và nguyên tắc rõ ràng để đảm bảo công nghệ kỹ thuật số trong giáo dục có lợi và tránh gây hại, đối với sức khỏe của từng học sinh.
Việc học sinh sử dụng công nghệ quá mức hoặc không phù hợp trong lớp học và ở nhà, cho dù là điện thoại thông minh, máy tính bảng hay máy tính xách tay, có thể gây mất tập trung, gây rối và dẫn đến tác động bất lợi đến việc học tập.
UNESCO đã trích dẫn dữ liệu đánh giá quốc tế quy mô lớn cho thấy “mối liên hệ tiêu cực” giữa việc sử dụng quá nhiều công nghệ kỹ thuật số và thành tích của học sinh.
Trong báo cáo "Giám sát Giáo dục Toàn cầu năm 2023", UNESCO nói rằng có rất ít nghiên cứu chứng minh công nghệ kỹ thuật số mang lại giá trị gia tăng vốn có cho giáo dục. Phần lớn bằng chứng được tài trợ bởi các công ty giáo dục tư nhân đang cố gắng bán các sản phẩm học tập kỹ thuật số. Tổ chức này nói thêm rằng ảnh hưởng ngày càng tăng của các công ty tư nhân đối với chính sách giáo dục trên toàn thế giới là “một nguyên nhân gây lo ngại”.
Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hợp quốc cho biết các quốc gia đã “nhận thức được tầm quan trọng của việc đặt người học lên hàng đầu” khi nói đến công nghệ kỹ thuật số. UNESCO trích dẫn Trung Quốc, quốc gia cho biết đã đặt ra ranh giới cho việc sử dụng các thiết bị kỹ thuật số làm công cụ giảng dạy, giới hạn chúng ở mức 30% tổng thời gian giảng dạy.
Khi các trường học đóng cửa trong thời gian Covid-19, người ta ước tính rằng hơn một tỉ sinh viên trên toàn cầu đã chuyển sang học trực tuyến trong thời kỳ đại dịch – nhưng UNESCO nói thêm rằng hàng triệu sinh viên nghèo hơn không có quyền truy cập internet đã bị bỏ rơi.
Dựa trên phân tích 200 hệ thống giáo dục trên khắp thế giới, UNESCO ước tính cứ 6 quốc gia thì có 1 quốc gia cấm điện thoại thông minh trong trường học, thông qua luật hoặc hướng dẫn, trong đó có Pháp (quốc gia đã đưa ra chính sách của mình vào năm 2018) và Hà Lan (quốc gia sẽ đưa ra các hạn chế từ năm 2024).
Thông báo về lệnh cấm trong tháng này, Bộ trưởng Bộ Giáo dục Hà Lan Robbert Dijkgraaf cho biết: “Học sinh cần có khả năng tập trung và cần được tạo cơ hội để học tập tốt. Nghiên cứu khoa học cho thấy điện thoại di động là một sự xáo trộn. Chúng ta cần phải bảo vệ học sinh chống lại điều này”.
Vấp phải sự phản đối
Tại Vương quốc Anh, cựu Bộ trưởng Giáo dục Gavin Williamson đã kêu gọi cấm điện thoại di động trong trường học vào năm 2021 - một phần của chiến dịch trừng phạt kỷ luật học sinh yếu kém, nhưng điều này đã bị các Hiệp hội giáo dục phản đối vì cho rằng các trường học đã có chính sách sử dụng điện thoại thông minh.
Các chính sách về điện thoại thông minh của các trường trung học ở Vương quốc Anh khác nhau vì chúng là quyết định của từng hiệu trưởng. Họ thường đảm bảo điện thoại được tắt và không nhìn thấy khi ở trường và chỉ có thể được sử dụng trong lớp học khi có sự cho phép của giáo viên. Việc lạm dụng điện thoại hoặc các thiết bị kỹ thuật số khác trong khuôn viên trường học có thể dẫn đến tịch thu và các biện pháp trừng phạt như giam giữ.
Geoff Barton, Tổng thư ký Hiệp hội các lãnh đạo trường học và cao đẳng, cho biết: “Phần lớn các trường học sẽ có các chính sách mạnh mẽ về điện thoại di động. Trong hầu hết các trường hợp, học sinh sẽ bị cấm hoàn toàn sử dụng chúng trong ngày học hoặc bị hạn chế chỉ sử dụng chúng trong một số trường hợp nhất định.
“Cấm hoàn toàn điện thoại di động trong khuôn viên trường học sẽ gây ra một số lo ngại thực tế, chẳng hạn như đối với phụ huynh muốn liên lạc với con cái họ khi đi lại giữa trường và nhà. Một số học sinh cũng sẽ sử dụng điện thoại làm phương thức thanh toán trên phương tiện giao thông công cộng”.
Ông nói thêm: “Chúng tôi hoàn toàn hiểu những lo ngại chính đáng xung quanh việc sử dụng điện thoại di động, bao gồm bắt nạt trên mạng, tác động của thời gian sử dụng thiết bị kéo dài đối với sức khỏe tâm thần và việc thiếu quy định của các công ty công nghệ lớn. Thực tế là việc sử dụng rộng rãi điện thoại thông minh là một vấn đề xã hội và các vấn đề do điều này có nhiều khả năng phát sinh bên ngoài cổng trường”.
