Hội nghị trung ương 4 khóa 19 của Trung Quốc diễn ra trong 4 ngày, kết thúc ngày 31/10, diễn ra trong bối cảnh chính quyền Bắc Kinh đang chịu sức ép lớn, trong đó phải kể tới cuộc chiến thương mại dai dẳng với Mỹ, đà giảm tăng trưởng kinh tế cùng tình trạng biểu tình bạo lực ở Hồng Kông.
Tuy nhiên, thông cáo chính thức được đưa ra sau 4 ngày họp bàn chỉ nói chung chung về "những thách thức đang gia tăng ở cả trong và ngoài nước". Không có kế hoạch cụ thể hay chính sách mới nào được đưa ra trong văn bản này. Chỉ có một điều được nêu rất rõ là người dân trong nước cần đoàn kết, nghe theo sự dẫn dắt của Ủy ban Trung ương Đảng.
"Phiên họp toàn thể kêu gọi toàn đảng, toàn dân đoàn kết hơn nữa, coi Ủy ban Trung ương Đảng với đồng chí Tập Cận Bình làm nòng cốt" - thông cáo có đoạn.
Thông cáo này cũng đưa ra một thông điệp cảnh báo đáng sợ tới những người biểu tình Hồng Kông - phong trào biểu tình giờ đã ở tuần thứ 21 liên tiếp.
"Chúng ta cần thiết lập và cải thiện hệ thống pháp lý cùng cơ chế hành pháp để đảm bảo an ninh quốc gia ở Hồng Kông và Macau" - thông cáo nêu rõ.
Vấn đề Hồng Kông đã trở thành "cái gai trong mắt" chính quyền Bắc Kinh suốt hơn 4 tháng qua. Các cuộc biểu tình bắt đầu bùng phát nhằm phản đối luật dẫn độ về Trung Quốc và sau biến thành các cuộc biểu tình bạo lực do lo ngại Trung Quốc thắt chặt kiểm soát trung tâm tài chính quan trọng này.
Từ trước đến nay, chính phủ Trung Quốc tỏ ra khá kiềm chế trước làn sóng biểu tình ở Hồng Kông, tuyên bố sự ủng hộ của họ với chính quyền đặc khu và khẳng định niềm tin rằng chính quyền Hồng Kông sẽ giải quyết được cuộc khủng hoảng.
Cùng lúc, Bắc Kinh cũng đánh tín hiệu sẽ có hành động mạnh tay hơn nếu các cuộc biểu tình vượt ngoài tầm kiểm soát.
"Đừng bao giờ đánh giá sai tình hình và tưởng nhầm sự kiềm chế của chúng tôi là yếu đuối" - ông Dương Quang (Yang Guang), phát ngôn viên Văn phòng phụ trách vấn đề Hồng Kông và Macau, từng cảnh báo hồi tháng 8 vừa qua.
Nhiều nhà quan sát cho rằng tình hình ở Hồng Kông chắc chắn được đem ra thảo luận trong kỳ họp trung ương 4 vừa qua ở Bắc Kinh, thế nhưng bản thông cáo đưa ra mới đây lại nêu rất ít chi tiết.
"Hồng Kông và Macau cần phải được quản lý một cách chặt chẽ theo đúng Hiến pháp và Luật Cơ bản, và sự thịnh vượng ổn định của Hồng Kông và Macau cần phải được đảm bảo" - thông cáo có đoạn.
Thông cáo này sau đó còn nhấn mạnh về sự cần thiết phải "cải thiện" hệ thống pháp lý và cơ chế hành pháp ở Hồng Kông và Macau.
Tuyên bố này dường như ám chỉ tới việc thực thi Điều 23 trong bộ luật an ninh quốc gia vốn gây tranh cãi - theo Willy Lam, Giáo sư chuyên ngành phân tích chính trị tại ĐH Trung Quốc ở Hồng Kông, nhận định.
"Đương nhiên chúng ta không có bằng chứng cụ thể, nhưng tôi nghĩ rằng rất có khả năng là họ muốn thực thi Điều 23" - ông Lam nói.
Như một phần của Luật Cơ bản - được xem như Hiến pháp của Hồng Kông - Điều 23 kêu gọi chính quyền Hồng Kông "thực thi các bộ luật nhằm cấm cản mọi hành động phản quốc, ly khai, nổi loạn, phá hoại chính phủ nhân dân trung ương". Tuy nhiên, các nỗ lực nhằm thực thi Điều 23 vào năm 2003 đã dẫn tới các cuộc biểu tình rộng khắp và cho đến nay vẫn chưa được xem xét lại.
"Nếu Bắc Kinh thực thi Điều 23, sóng gió sẽ trở lại. Nó sẽ khiến cho tình hình thêm phần tồi tệ" - ông Lam nhận định.
Theo CNN