Vào đêm khuya ngày Chủ Nhật 17/7, ông Zelensky đã tuyên bố cách chức ông Ivan Bakanov, người đứng đầu Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) và bà Iryna Venediktova, Tổng công tố viên (Viện trưởng Viện Kiểm sát tối cao), do một số lượng lớn nhân viên trong hai cơ quan này ước tính có tới 60 người đã phạm tội phản quốc hoặc thông đồng với Nga. Hiện nay chính quyền Kiev đang điều tra tổng cộng tới 651 hành vi phản quốc.
Theo CNN và New York Times, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong một bài phát biểu vào khuya ngày 17/7 đã tuyên bố rằng ông sẽ sa thải hai quan chức cấp cao là Giám đốc Cơ quan An ninh Quốc gia Ukraine Ivan Bakanov và Tổng công tố Iryna Venediktova. Ông Zelensky bày tỏ nghi ngờ năng lực lãnh đạo của hai người và cáo buộc cấp dưới của họ phản quốc và thông đồng với Nga.
 |
Ông Zelensky đêm 17/7 tuyên bố cách chức hai quan chức cao cấp trong Chính phủ Ukraine (Ảnh: AFP). |
Tin cho biết, ông Zelensky đã tuyên bố bổ nhiệm Viện trưởng Viện Kiểm sát tối cao mới là Oleksiy Symonenko. Hiện chưa có thông tin ai sẽ thay thế ông Bakanov làm Giám đốc SBU.
Tổng thống Zelensky chỉ ra rằng nhiều người trong Cơ quan An ninh Quốc gia Ukraine và Văn phòng Viện Kiểm sát đã bị cáo buộc phạm tội phản quốc; hiện đã điều tra tới 651 hành vi phản quốc và thông đồng với Nga trong các cơ quan thực thi pháp luật.
Ông Zelensky đặc biệt đề cập đến việc tại các khu vực mà quân đội Nga chiếm đóng, có hơn 60 sĩ quan của Cơ quan An ninh Quốc gia và Viện Kiểm sát "đang chống lại đất nước của chúng ta"; "Một số lượng lớn các hành vi phạm tội chống lại nền tảng an ninh quốc gia như thế và việc phát hiện ra mối liên hệ giữa các nhân viên lực lượng an ninh quốc gia Ukraine với lực lượng đặc biệt của Nga, đặt ra một vấn đề rất nghiêm trọng đối với các cấp lãnh đạo liên quan."
 |
Ông Ivan Bakanov (Ảnh: AP). |
Các quan chức Mỹ chỉ ra rằng việc Zelensky cách chức hai quan chức cấp cao cho thấy rằng ông hy vọng rằng vị trí chịu trách nhiệm chính về an ninh quốc gia có thể được thay thế bởi những người có kinh nghiệm hơn, nhưng các quan chức cũng nhấn mạnh rằng việc thay thế Giám đốc An ninh Quốc gia Ivan Bakanov không có nghĩa là các thông tin tình báo mà Mỹ cung cấp cho Ukraine bị lộ hoặc hệ thống tình báo Ukraine đã bị Nga xâm nhập. Trong chiến tranh Nga-Ukraine, các đơn vị tình báo Mỹ chủ yếu hợp tác với hệ thống tình báo của quân đội Ukraine.
Điều đáng chú ý là người đứng đầu an ninh Ukraine bị thay thế Ivan Bakanov thực chất là bạn chơi thuở nhỏ và cũng là người bạn lâu năm thân thiết của Tổng thống Zelensky. Trước khi bước vào chính trường, cả hai là đối tác của nhau làm việc trong ngành giải trí, ông Zelensky là diễn viên, còn Bakanov là một đạo diễn.
Sau khi ông Zelensky trở thành tổng thống, Bakanov là một trong số những nghệ sĩ giải trí theo chân ông vào chính phủ và nắm giữ các chức vụ quan trọng. Năng lực của ông cũng từng bị các đối thủ chính trị nghi ngờ vì thiếu kinh nghiệm hoạt động chính trị.
 |
Bà Iryna Venediktova (Ảnh: AP). |
Sau khi Nga đưa quân vào Ukraine vào cuối tháng 2/2022, thành phố Kherson ở miền nam nước này thất thủ trong trạng thái gần như không kháng cự trong vòng một tuần, đã khiến ông Bakanov và Cơ quan An ninh Quốc gia Ukraine bị chỉ trích mạnh mẽ. Thực ra, trang web Chính trị Mỹ Politico hồi tháng 6 đã đưa tin ông Zelensky đã xem xét việc thay thế ông Bakanov bằng người khác.
Cơ quan An ninh Quốc gia Ukraine, (còn được gọi là "S.B.U."), là cơ quan an ninh và tình báo chính ở Ukraine. Tổ chức này kế thừa cơ quan tình báo Ủy ban An ninh Quốc gia (KGB) thời Liên Xô, có tới 27 ngàn nhân viên, là cơ quan an ninh lớn nhất ở châu Âu. Trong những năm gần đây cơ quan này đang đối mặt với những lời kêu gọi cải cách. Để so sánh, cơ quan tình báo và an ninh nội địa của Vương quốc Anh (MI5), chỉ có khoảng 4.400 nhân viên.
