|
| Dòng người Kurd rời bỏ thành phố Afrin, nhận hàng cứu trợ của Trăng lưỡi liềm đỏ và di tản vào Syria. Ảnh minh họa YPG Press |
Trên thực tế, lực lượng YPG rút khỏi căn cứ địa và cũng là thủ phủ hành chính khu vực Afrin mà không có bất kỳ cuộc chiến nào đáng kể với quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và FSA. Điều đó cho thấy lực lượng dân quân người Kurd (Đơn vị bảo vệ nhân dân Kurd – YPG) sụp đổ hoàn toàn về mặt cơ cấu tổ chức và lãnh đạo chỉ huy ở Afrin.
Các lực lượng quân sự Thổ Nhĩ Kỳ thu giữ một số lượng khổng lồ vũ khí, trong đó có cả các tổ hợp tên lửa chống tăng hiện đại trong các kho vũ khí trong thành phố. Đại đa số các chiến binh YPG và dân thường chạy trốn đến khu vực do chính phủ Syria kiểm soát ở tỉnh Aleppo.
Ankara bắt đầu chiến dịch Nhánh Olive trong khu vực Afrin ngày 20.01.2018. Không có một trận chiến nào đáng kể diễn ra với các chiến binh người Kurd, lực lượng quân sự Thổ Nhĩ Kỳ nhanh chóng chiếm được trên 200 địa bàn dân cư khác nhau trong khu vực.
Tham gia vào chiến dịch này có khoảng 6.400 quân nhân Thổ Nhĩ Kỳ và hơn 10.000 tay súng FSA với sự tham gia của các phương tiện tác chiến hiện đại như không quân, pháo binh và tăng thiết giáp.
Ngày 18.03.2018, tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayip Erdogan cho biết, khoảng 3.603 chiến binh YPG, Ankara gọi là “khủng bố” đã bị vô hiệu hóa trong chiến dịch. Ông nói thêm rằng 46 binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ bị giết và 225 người khác bị thương trong những trận đánh du kích của YPG trên chiến trường Afrin.
Theo cái gọi là Đài quan sát Nhân quyền Syria (SOHR) ủng hộ “đối lập” do phương Tây tài trợ, YPG cũng tiêu diệt khoảng 400 tay súng FSA. Truyền thông lực lượng YPG cho biết, các chiến binh người Kurd tiêu diệt khoảng 1.600 binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ và các tay súng FSA.
Các bên đều cung cấp những con số thương vong được thổi phồng trong một cuộc chiến diễn ra khá thuận lợi cho quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và FSA.
Mạng xã hội ủng hộ người Kurd cho biết, khoảng 500 thường dân thiệt mạng kể từ khi bắt đầu chiến dịch Nhánh Olive.
YPG và cơ quan hành chính tự trị trong khu vực Afrin thuộc Đảng Liên minh Dân chủ Kurd (PYD) kiểm soát ra tuyên bố thừa nhận thất bại và các lực lượng vũ trang người Kurd sẽ chuyển từ một cuộc đối đầu trực tiếp với các lực lượng quân sự do Thổ Nhĩ Kỳ lãnh đạo sang chiến lược chiến tranh du kích. Bộ máy lãnh đạo đảng PYD cáo buộc Nga đồng phạm với Ankara trong chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ ở Afrin do đã "mở không phận Syria" cho không quân Thổ Nhĩ Kỳ.
Đây không phải là lần đầu tiên bộ máy lãnh đạo lực lượng YPG và đảng PYD ra tuyên bố cáo buộc Nga hỗ trợ gián tiếp cho Thổ Nhĩ Kỳ trong chiến dịch Nhánh Olive ở Afrin. Nhưng cũng như những lần trước, bộ máy lãnh đạo lực lượng YPG và PYD lờ đi việc Nga và chính phủ Damascus đã nỗ lực đàm phán với YPG trong khu vực Afrin gần một năm để cố gắng đạt được một thỏa thuận hòa giải với chính quyền Damascus.
Một thỏa thuận với người Kurd sẽ cho phép Syria triển khai các lực lượng quân sự và mở rộng mạng lưới trạm quan sát của Nga ở khu vực Afrin. Nhưng mọi đề xuất đàm phán đều bị YPG và PYD bác bỏ. Lãnh đạo người Kurd đặt hoàn toàn hy vọng vào sự giúp đỡ của người Mỹ về việc thành lập một nhà nước người Kurd ly khai độc lập. Người Kurd không sẵn sàng trao đổi ngay cả một phần nhỏ quyền lực chính trị và quân sự trong khu vực để có cơ hội cứu Afrin khỏi cuộc chiến tranh với Thổ Nhĩ Kỳ.
Hơn thế nữa, các lực lượng người Kurd, chiến đấu dưới nhiều tổ chức khác nhau trên vùng đông bắc Syria. Lực lượng Dân Chủ Syria (SDF) chủ lực là các đơn vị YPG, chối bỏ trách nhiệm không giúp đỡ người Kurd của họ ở Afrin.
Các lực lượng này không yểm trợ quân sự cho Afrin, không tấn công các lực lượng FSA được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn trên miền bắc Aleppo như một số lãnh đạo người Kurd ở đông bắc Syria đã hứa. Có thể thấy được, Mỹ đã can thiệp vào bộ máy lãnh đạo người Kurd ở đông bắc Syria và lực lượng SDF án binh bất động để Ankara dễ dàng chiếm Afrin và việc tuyên bố huấn luyện 30.000 lính biên phòng kiểm soát biên giới chỉ là cái cỡ để Thổ Nhĩ Kỳ có quyền tấn công xâm lược Syria.
Kế hoạch thống nhất các vùng tự trị của người Kurd hoàn toàn sụp đổ. Các lực lượng khác của người Kurd, hoạt động dưới cùng một tổ chức như SDF, YPG, PYD và những nhóm chiến binh người Kurd khác không có khả năng tổ chức thành một lực lượng thống nhất, ngay cả khi phải đối mặt với cuộc chiến tranh do Thổ Nhĩ Kỳ phát động vào Afrin.
Một tình huống tương tự đã diễn ra ở Iraq năm 2017, các đảng phái chính trị của người Kurd đã không có khả năng thực hiện một cuộc đàm phán, tìm kiếm một giải pháp chính trị với chính phủ Liên bang Iraq, tự tiến hành một cuộc trưng cầu dân ý độc lập cho hoạt động ly khai để kết thúc bằng mất khu vực giàu dầu mỏ Kirkuk, các lực lượng đảng phái chính trị bị vô hiệu hóa và người dân Kurd tiếp tục chấp nhận quyền kiểm soát hành chính của chính quyền Baghdad.
Một yếu tố khác góp phần vào chiến thắng của Thổ Nhĩ Kỳ ở Afrin là Mỹ đã thay đổi chiến lược chia cắt Syria với lực lượng YPG / SDF trong khu vực Afrin và Aleppo. Theo thông tin mà South Front nhận được, Washington quyết định phối hợp với Ankara trong định hướng chia cắt Syria bằng lực lượng FSA có sự hậu thuẫn của Thổ Nhĩ Kỳ.
Đây là kết quả của một thỏa thuận chính trị giữa bộ máy lãnh đạo Mỹ và các quan chức hàng đầu của bộ ngoại giao và bộ quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ trong một chuyến viếng thăm công việc ở Washington ngày 19.03.2018.
Theo những nguồn tin không được kiểm chứng trên mạng xã hội, Washington sẽ không can thiệp và các hoạt động quân sự mà Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiến hành chống lại các lực lượng quân sự, chính trị của người Kurd như YPG, YPJ, PYD và các nhóm chiến binh người Kurd khác. Mỹ sẽ hình thành một lực lượng quân sự mới, được gọi là “Quân đội Syria mới” từ người Ả rập, từng bước thay thế lực lượng YPG, YPJ tiếp quản các địa bàn chiếm được ở Đông Bắc Syria. Lực lượng này sẽ dễ dàng liên kết với FSA được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn.
Như vậy, kết thúc cuối cùng của chiến lược do Washington và Ankara tiến hành vẫn là, chia cắt một phần lãnh thổ Syria để hình thành một quốc gia ly khai, có nguồn tài nguyên dầu mỏ phong phú ở Deir Ezzor và Raqqa, nhưng không có người Kurd mà sẽ có FSA. Điều đó cũng được hiểu là, ngọn lửa chiến tranh sẽ không bao giờ chấm dứt ở Syria.
