NFT (Non-Fungible Token) là một nội dung số được xây dựng trên hệ thống blockchain tương tự như Bitcoin hay Ethereum. Đây là một loại dữ liệu chứa các thông tin nhận dạng và xác minh tài sản được lưu giữ trên blockchain, mỗi mã sẽ đại diện cho một tài sản khác nhau. Vậy nên, khi “mua” một bức tranh NFT, không có nghĩa là bạn mang một bức tranh về nhà mà bạn đã mua quyền sở hữu của tác phẩm đó.
Vào tháng 3 năm 2021, nghệ sĩ kỹ thuật số Beeple đã bán một tác phẩm tại Christie’s với giá 69 triệu USD. Chỉ một năm trước đó các tác phẩm của ông chưa bao giờ được bán với giá hơn 100 USD. Thành công của Beeple trở thành niềm cảm hứng cho hàng trăm nghìn người trên khắp thế giới về giấc mơ đổi đời với NFT.
Nhưng theo một nghiên cứu mới, thành công của Beeple là một điều đặc biệt. Một nhóm các nhà nghiên cứu từ Đại học London, bao gồm Andrea Baronchelli, phó giáo sư toán học và nhà khoa học dữ liệu Matthieu Nadini, đã phân tích việc bán 4,7 triệu NFT, được trao đổi bởi hơn 500.000 người mua và người bán, với gần 1 tỉ USD giao dịch. Họ nhận thấy không có nhiều người có thể trở thành triệu phú sau một đêm như Beeple. Với đại đa số, những bộ sưu tập NFT thậm chí không thể giúp nhà phát hành thanh toán một bữa ăn tại McDonald’s.
Theo đó, chỉ 1% NFT được bán với giá trên 1.500 USD và 75% được bán với giá từ 15 USD trở xuống. Mauro Martino, người đứng đầu Phòng thí nghiệm Visual AI của IBM, cho biết: “Phần lớn những tác phẩm này thậm chí không bán được, vì vậy chúng không được đưa vào phân tích của chúng tôi. Phần lớn tác phẩm NFT không được chú ý tới. Mọi người bỏ tiền ra để sản xuất một NFT và thế là xong. Rất khó để tôi gợi ý cho một người bạn làm nghệ thuật tìm cách làm giàu từ NFT vì thực tế rất ít người có được lợi nhuận trong thị trường này”.
Martino đã dành gần một năm nghiên cứu, theo dõi mạng lưới giao dịch để có cái nhìn toàn cảnh về thị trường NFT. Ông ví đây là nhiệm vụ phức tạp nhất đời mình. Mỗi khung hình chứa khoảng 7 triệu đường dẫn mạng lưới và chỉ cần một thay đổi đơn lẻ trong mạng lưới cũng mất nhiều phút tính toán để thấy được kết quả.
Video: Mauro Martino
Bạn có thể thấy phần lớn công việc của Martino trong video được nhúng ở trên. Hình ảnh hóa dữ liệu của anh ấy có hai phần. Phần đầu tiên, bắt đầu lúc 1:48, thể hiện sự phát triển của NFT từ năm 2017 đến năm 2021. Đối tượng là các nhà giao dịch NFT. Các liên kết giữa chúng là các giao dịch NFT thực tế. Quả cầu càng lớn, nhà giao dịch càng tích cực.
Theo đó, Martino đã hình ảnh hoá dữ liệu các giao dịch NFT để nhìn ra sự thay đổi của công nghệ này qua các thời kỳ, tính từ 2017 đến nay. Ban đầu chỉ có một tập hợp nhỏ các "thương nhân" được thể hiện bằng chấm hồng. Họ là những người giao dịch thẻ NFT trong game CryptoKitties. Sau đó, các điểm nút bắt đầu xuất hiện nhiều hơn và mở rộng ra nhiều phía với những màu sắc khác. Màu trắng đại diện cho các dự án NFT đơn lẻ, màu xanh lam đại diện cho các vật phẩm trong game trực tuyến như Axie Infinity, màu xanh lá phát triển sau cùng đại diện cho các thẻ sưu tập như Sorare - game NFT về bóng đá.
Khi các liên kết này hình thành, giai đoạn hai của NFT xuất hiện, đó cũng chính là những giao dịch của thị trường trong năm nay. Hình ảnh cho thấy "miền tây hoang dã" của NFT. Fast Company đánh giá, đây chính xác là những gì đang diễn ra trong thế giới NFT, dù nghiên cứu chỉ là lát cắt, mô phỏng một phần của thị trường NFT trị giá 10 tỉ USD.
Mặc dù Martino thừa nhận rằng NFT không có khả năng làm cho người dùng giàu có nhưng anh ấy vẫn có cái nhìn khách quan về thị trường: “Có những người nghĩ rằng nó sẽ chỉ tồn tại trong vài năm - một xu hướng tạm thời. Chúng tôi thực sự phát hiện ra thị trường đang phát triển và bắt đầu có một số cấu trúc, quy tắc và hành vi mà chúng tôi có thể theo dõi. Vì vậy, tôi nghĩ NFT sẽ tiếp tục phát triển thời gian tới".
Theo Fast Company
