|
| Ảnh minh họa. |
Qua giám sát của Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND Thành phố cho thấy, hầu hết các chợ trên địa bàn Thành phố đã được phân hạng, hiện nay có 160/454 chợ do doanh nghiệp, hợp tác xã quản lý, khai thác kinh doanh (đạt tỷ lệ 35%), còn lại do Ban quản lý thuộc quận huyện, tổ quản lý thuộc xã, phường quản lý, khai thác theo phân cấp; phối hợp xây dựng phí chợ (nay là giá dịch vụ sử dụng diện tích bán hàng tại chợ) trình cấp có thẩm quyền phê duyệt làm căn cứ cho các đơn vị xây dựng mức thu cụ thể…
Tuy hiên, việc lập, rà soát, điều chỉnh quy hoạch mạng lưới chợ gắn với quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch xây dựng chưa kịp thời dẫn đến nhiều bất cập: một số nơi không có chợ dân sinh hoặc có chợ song chưa cập nhật bổ sung quy hoạch nên chưa thực hiện phân hạng chợ… Phần lớn các chợ đã xuống cấp, có chợ xuống cấp nghiêm trọng, không đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn về phòng cháy chữa cháy (PCCC), an toàn vệ sinh thực phẩm, sắp xếp ngành hàng; số lượng chợ chưa phân hạng còn nhiều, việc thực hiện phân hạng lại chợ còn chậm.
Việc phê duyệt, niêm yết công khai mức thu phí tại các chợ còn nhiều bất cập. Còn tới 86/454 chợ chưa triển khai lập, chưa phê duyệt mức thu phí chợ; 276/454 chợ (61,2%) không được UBND các quận, huyện, thị xã báo cáo căn cứ thu phí chợ.
Việc chuyển đổi mô hình tổ chức kinh doanh khai thác và quản lý chợ còn chậm, có quận huyện không thực hiện được, xin giãn tiến độ. Một số chợ khi chuyển đổi mô hình quản lý còn có vướng mắc kéo dài, chậm được giải quyết gây bức xúc trong tiểu thương, khó khăn cho công tác quản lý của địa phương. Một số quận, huyện chưa quyết liệt giải tỏa chợ cóc, sắp xếp chợ tạm. Việc giải tỏa chợ cóc, sắp xếp chợ tạm chưa gắn với quản lý trật tự văn minh đô thị, chưa đạt kế hoạch đề ra, có phát sinh điểm mới.
Đặc biệt, hiệu quả hoạt động của một số chợ trên địa bàn còn hạn chế, nhiều chợ hoạt động không hết công suất, cá biệt có chợ chỉ đạt 30-40%. Một số chợ hạng 1 sau chuyển đổi chưa phát huy được giá trị truyền thống của chợ đã có, chưa tương xứng với quy mô và lợi thế vị trí đất. Một số chợ còn chưa ký hợp đồng thuê đất, nợ tiền thuê đất.
Trên cơ sở kết quả giám sát Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND TP kiến nghị UBND Thành phố tiếp tục chỉ đạo rà soát quy định về phân cấp quản lý nhà nước về chợ theo hướng phân cấp quản lý triệt để, toàn diện trên nguyên tắc: Cấp nào thực hiện thuận lợi, hiệu quả thì giao cho cấp đó thực hiện; báo cáo HĐND Thành phố theo quy định. Trường hợp Chính phủ chưa sửa đổi Nghị định 02/2003/NĐ-CP ngày 14/1/2003 về quản lý chợ hạng 1 thì UBND Thành phố xem xét ủy quyền cho một số quận, huyện quản lý toàn diện, triệt để chợ hạng 1.
Chỉ đạo các cơ quan chuyên môn thực hiện việc rà soát điều chỉnh mạng lưới phát triển chợ trên địa bàn, gắn quy hoạch ngành với quy hoạch xây dựng; quản lý, phát triển chợ trên địa bàn Thành phố theo quy hoạch.
Đặc biệt không đầu tư xây dựng chợ dân sinh kết hợp trung tâm thương mại như mô hình vừa qua, bởi hiệu quả kinh doanh không đáp ứng, gây khó khăn cho cả người tiêu dùng cũng như người bán hàng, doanh nghiệp kinh doanh trong chợ.
Đẩy mạnh công tác xã hội hóa đầu tư, xây dựng chợ trên địa bàn; sớm triển khai cơ chế sử dụng ngân sách cho đầu tư, cải tạo, khai thác kinh doanh chợ thông qua phương thức hợp tác công-tư (PPP), trong trường hợp các chợ trước đây được xây dựng bằng nguồn vốn ngân sách nay đã xuống cấp nghiêm trọng không đảm bảo hoạt động mà không kêu gọi xã hội hóa được thì báo cáo Chính phủ cho phép sử dụng ngân sách địa phương đầu tư, cải tạo.
Kiến nghị UBND TP chỉ đạo UBND cấp huyện khẩn trương xây dựng trình UBND Thành phố phê duyệt kế hoạch lộ trình chuyển đổi mô hình quản lý chợ, trọng tâm vẫn là doanh nghiệp, hợp tác xã theo quy định của Chính phủ.
Giai đoạn 2011-2016, toàn Thành phố đã huy động khoảng 3.054 tỷ đồng (trong đó, có 2.781 tỷ đồng từ nguồn vốn ngoài ngân sách, chiếm 91%) để đầu tư xây dựng được 43 chợ mới, xây dựng lại 16 chợ và cải tạo nâng cấp 95 chợ; nguồn vốn ngân sách xây dựng, cải tạo chợ chủ yếu thuộc chương trình xây dựng nông thôn mới.
