Đây là số tàu hàng bị nạn trong bão nhiều nhất từ trước đến nay ở Bình Định, nếu không nói là số tàu hàng bị chìm trong một cơn bão lớn nhất từ trước đến nay trên toàn quốc.
Và đó là số liệu làm ông Hồ Quốc Dũng phải đưa ra yêu cầu tiến hành điều tra vụ việc này.
“Tại sao đã được thông báo bão nhưng các tàu hàng không vào cảng Quy Nhơn neo đậu mà phải neo ở phao số 0, khiến thiệt hại về người và tài sản như vậy?” – Chủ tịch tỉnh Bình Định đặt vấn đề.
Theo Bộ chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh Bình Định, thời điểm chuẩn bị chống bão số 12, đã có 104 tàu hàng neo đậu ở khu vực Cảng Quy Nhơn và khu vực phao số 0.
Trong cơn bão, đã có 9 tàu trong số này chìm và mắc cạn trên biển Quy Nhơn. Số thuyền viên đi trên tàu là 99, đã cứu được 74 người, có 4 người đã chết, 21 người khác vẫn mất tích.
Ngày 6/11, tờ Tuổi trẻ dẫn lời ông Liễu Minh Hoài - Phó Giám đốc Cảng vụ hàng hải Quy Nhơn - cho biết: "Trong luồng cảng Quy Nhơn đã có 53 tàu neo đậu tránh trú bão, không còn chỗ để một lượng lớn tàu vận tải hàng vào sâu bên trong để neo nữa, do đó những tàu đến sau phải sắp xếp cho họ neo ở phao số 0. Hầu hết các tàu neo ở phao số 0 đều có báo cho cảng vụ, nhưng cũng có tàu không báo".
Cũng Tuổi trẻ dẫn lời Thứ trưởng Bộ GTVT - ông Lê Đình Thọ - nói: "Các tàu trú bão thì phải bố trí ra ngoài phao số 0 vì tàu hàng to, không thể neo hết trong luồng, va đập hư hỏng hết. Việc neo đậu ngoài phao số 0 là đúng quy định vì vị trí cách bờ không xa lắm, các tàu này cũng được cảng vụ hàng hải hướng dẫn cả rồi. Theo dự báo, Bình Định chỉ bị ảnh hưởng nhẹ của bão số 12, chẳng ai ngờ bão vào mạnh như vậy, nên có thể các tàu cũng chủ quan khi dừng Quy Nhơn trú bão".
Như vậy, có đến gần nửa số tàu hàng đến Quy Nhơn tránh bão số 12 tại phao số không, chỉ với một lý do đầy rủi ro, là “dự báo” Bình Định “chỉ chịu” ảnh hưởng nhẹ của cơn bão này.
Thực tế, nếu căn cứ Theo Quyết định số 2494/QĐ-BGTVT ngày 30/6/2014 của Bộ GTVT về Phê duyệt Quy hoạch các khu neo đậu tránh, trú bão cho tàu biển đến năm 2020, định hướng đến năm 2030, thì có vẻ số tàu vào tránh bão tại Quy Nhơn đã quá số lượng quy định neo tránh bão tại khu vực này.
Cụ thể, theo Quyết định số 2494/QĐ-BGTVT, khi xảy ra bão tại khu vực Nam Trung bộ, các tàu vận tải có trọng tải lớn được điều động tránh bão ra các vùng neo khu vực phía Bắc (Quảng Ninh, Hải Phòng) hoặc phía Nam (Quy Nhơn, Phú Yên, Khánh Hòa), ngoài vùng tâm bão phù hợp với phân cấp tàu
Tại Khu vực đầm Thị Nại (Quy Nhơn), Bộ GTVT quy hoạch 07 điểm neo cho tàu trọng tải đến 5.000 DWT. Ngoài ra, tàu thuyền còn có thể neo đậu tránh bão hoặc tránh gió mùa tại một số khu vực được che chắn một phần như vịnh Làng Mai (Quy Nhơn - Bình Định), Cà Ná (Ninh Thuận) và vịnh Phan Thiết (Bình Thuận) theo sự điều động của Cảng vụ hàng hải khu vực.
Hiện “chưa rõ” khu vực phao số 0 của cảng Quy Nhơn có phải là “khu vực được che chắn một phần” hay không, và 51 tàu hàng phải neo đậu tại phao số 0 của cảng Quy Nhơn là có theo “sự điều động của Cảng vụ hàng hải khu vực” ?.
VietTimes đã liên lạc với lãnh đạo của Cục Hàng hải Việt Nam để tìm hiểu vấn đề này. Tuy nhiên điện thoại đổ chuông nhưng lãnh đạo này không trả lời máy.